Morgunblaðið - 04.06.1987, Blaðsíða 70

70
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 1987
mmmn
©1987 Unlv»fMl Press Syndicata
/, Ef ptg Vcurkox jgo&a. „ SjenScLkerru''
kooptu pá. þcn/\ar\ ...hönrv c/repur á.ser'
hveoatr sem er."
Með
morgunkaffínu
Það er ekki bíllinn þinn.
Þessi fór strax í gang ...
Auðvitað datt hann þegar
þú tókst blöðruna hans.
Listsköpun á háu stigi
- frábær uppfærsla Þjóðleikhúsins á Yermu
Til Velvakanda
Ef þú hefur yndi af list lesandi
minn þá hvet ég þig til að fara að
sjá vorleikrit Þjóðleikhússins —
Yermu — því þar getur að líta list-
sköpun á háu stigi. Þar renna
saman í slíka órofaheild texti, tón-
list, litir, leiksvið, leikur og leik-
stjóm, að leikhúsgesturinn kennir
eins og ilm af fullkomnun. Ég
minnist þess ekki að hafa séð jafn
áhrifamikla sýningu í Þjóðleikhús-
inu síðan ég sá þar aðra sýningu á
Náttbólínu eftir Maxim Gorki. Hún
líður mér seint úr minni og svo mun
einnig verða um þessa sýningu á
Yermu.
Það er raunar varla viðeigandi
að taka til athugunar einstök atriði
úr svo fagurri heild. Mig langar þó
til að minnast tónlistarinnar, sem
mér fannst bæði falleg og sterk-
byggð, — eiginlega einskonar
styrktarviðir sýningarinnar við
ódijúgan texta leikritsins í frábærri
þýðingu og málsmeðferð Karls Guð-
mundssonar — og ennfremur
„Ég minnist þess ekki að hafa séð jafn áhrifamikla sýningu.“
árinnar og þeirrar fegurðar er ófst
um hana af lífi og litum.
Leikur Tinnu Gunnlaugsdóttur
var þrekvirki þótt ég hefði kosið
*
Islensk tal með öllum
erlendum myndum
Til Velvakanda.
Nú þegar fjölmiðlafárið hellist yfir
okkur íslendinga og u.þ.b. 95% þessa
efnis sem er í sjónvarpinu er erlent,
vill íslensk tunga oft fara halloka.
Sérstaklega hjá unga fólkinu sem svo
auðveldlega meðtekur erlendar slett-
ur og setur þær inn í íslenskt mál.
Þess vegna teljum við tímabært að
allar eriendar myndir verði með
íslensku tali. Við teljum að með þessu
muni íslensk tunga varðveitast betur.
Einnig mætti auka íslenskt efni þar
sem það er af skornum skammti og
bæði efni fyrir börn og fullorðna.
Atvinna mundi aukast til muna hjá
íslenskum leikurum sem tækju að sér
að tala inn á myndefnið og þýðendur
mundu að sjálfsögðu halda sínu
starfí. Ef íslenskt efni væri aukið
hefðu kvikmyndatökumenn að sjálf-
sögðu meira að gera.
Kostnaður yrði að sjálfsögðu nokk-
ur við að framkvæma þetta en fyrir
bragðið kæmi efnið að meiri notum
fyrir sjónvarpsáhorfendur. Sumum
myndi eflaust fínnast skrýt’ið fyrst í
stað að heyra íslenska leikara eins
og t.d. Sigurð Siguijónsson sem
Bobby Ewing í Dallas en það ætti
að geta komist upp í vana eins og
hjá Þjóðveijum og Spánveijum.
Það er mikil skömm að því að
bamaefni í sjónvarpi sé ekki með
íslensku tali þar sem yngsta kynslóð-
in horfír á þetta efni. Hvemig eiga
bömin að geta skilið erlent mál?
Ekki geta þau lesið textann þar sem
þau hafa ekki náð fullum tökum á
lestri. Sjónvarpið ætti að byija á því
að setja tal á bamaefnið og síðan á
annað erlent efni stig af stigi.
Við verðum að standa vörð um
tungu okkar svo okkur hendi ekki
það sama og frændur okkar Dani sem
nota enskar og þýskar slettur í öðru
hveiju orði, og er svo komið að þeir
geta varla talist eiga eigið tungumál.
Þijár raunsæjar
henni meiri fmmstæðan blóðhita
og tilfinningaþroska einkum er á
leið leikinn. Að því er varðar Arnar
Jónsson, þá gleymdi ég manninum
bak við bóndann. Þetta gerist ekki
oft og ég kann því ekki meiri lofs-
yrði. Ekki þarf heldur orðgnóttar
við til þess að frægja leikstjórn
Þórhildar Þorleifsdóttur. Það gerir
hún af sjálfu sér fyrir augliti leik-
hússgestsins.
Það, sem hér hefur verið tínt til
um einstök atriði má ekki taka sem
svo, að öðmm sé áfátt í sínum hlut-
verkum. Þvert á móti, og þess
vegna er sýningin á Yermu sú
hrífandi heild sem hún er.
Nú er þessu sýningarári Þjóðleik-
hússins senn lokið og ýmsar
sumarannir standa mcnnum nær
en leikhúsferðir. Þess vegna heiti
ég á þjóðleikhússtjóm að taka þessa
sýningu aftur upp með haustinu,
svo að fleira fólki gefist kostur á
að sjá hana en orðið er.
Að þessum rituðum orðum kemur
mér í hug önnur snilldarsýning
handan Hverfísgötunnar, þar sem
leikstjóm og sviðsbúnaður jaðra við
kraftaverk, er ekki fymist áhorf-
endum í fljótu bragði. Hætt er nú
að sýna ópemna Aidu en vonandi
ekki endanlega. Það væri við hæfí
að hefja næsta leikár með þeim
glæsilegu sýningum, er ég hef gert
hér að umtalsefni.
Asgerður Jónsdóttir
HÖGNI HREKKVÍSI
„5EWPU HANN AFTORÍ SkÓlaUN 'A MOKGUh"
Yíkverji skrifar
Mikið er það hvimleitt að sjá á
hveijum svölunum á fætur
öðmm hangandi nærbuxur til þerr-
is allan liðlangan daginn. í betri
hverfum stórborga erlendis sést
slíkt yfirleitt aldrei, en í fátækra-
hverfunum er þetta kannski algeng
sjón. En hér í Reykjavík em nær-
buxumar til þerris um alla borgina.
Ef Víkveiji man rétt, stendur í
lögreglusamþykkt Reykjavíkur, að
ekki megi hengja út þvott á svölum
eftir klukkan 11 fyrir hádegi. Þrátt
fýrir þessi ákvæði hanga nærbux-
umar uppi allan liðlangan daginn
og er engu líkara en nærbuxur og
lök séu að verða að eins konar fána
Reykvíkinga. Því segir Víkveiji:
Burt með þvottinn af svölunum!
XXX
Nýlega sýndi sjónvarpið borgara
á Seltjarnarnesi taka höndum
saman um hreinsun bæjarlandsins
á Nesinu. Ungir sem aldnir fóm
um hverfín og hreinsuðu upp
óhreinindi og drasl og var mörgum
tonnum síðan ekið á haugana. Þetta
framtak var í senn lofsvert og verð-
ugt til eftirbreytni fyrir nágranna
Seltirninga, íbúa höfuðborgarinnar.
I vor hefur lítið heyrzt af hvatn-
ingarorðum forystumanna borgar-
innar til hreinsunar borgarlandsins.
I fyrra var afmælisár borgarinnar
og efndi borgarstjóri þá til um-
fangsmikillar hreinsunarviku,
hvatti borgarana til þess að taka
höndum saman og hreinsa um-
hverfí sitt. Hann kom meira að
segja sjálfur fram í auglýsingum,
þar sem hann var við hreisunar-
störf. Ekkert hefur borið á slíku á
þessu ári 1987.
Er ekki ástæða til þess að halda
borginni hreinni í ár sem í fyrra?
Hvers vegna hvetja stjómendur
borgarinnar fólk ekki til þess að
hreinsa umhverfi sitt í ár eins og í
fyrra? Víkveiji skorar á Reyk-
víkinga að taka nú til hendi og
gera hreint í borgarlandinu. Eitt
er víst, að mönnum líður betur í
hreinu og fallegu umhverfi en innan
um drasl og óhreinindi.
ar sem hreinsun og umhverfis-
mál hafa verið gerð að umtals-
efni í þessum Víkveijapistli, er ekki
úr vegi að minnast á atriði, sem
Víkveiji hefur áður minnzt á og
daufheyrzt hefur verið við. Er það
þetta dósagos, sem hafin er fram-
leiðsla á innanlands. Dósahræ eru
nú um allt byggt ból og er til hins
mesta vanza. Þessi leiðinlegi úr-
gangur er búinn til úr áli, ryðgar
því ekki og er varanleg umhverfis-
mengun. Nú er kominn júní og eftir
svo sem einn mánuð byijar ferða-
fólk að flykkjast upp á hálendið.
Það ber þessi dósahræ með sér og
kastar um náttúruna. Þetta er til-
ræði við óspillta íslenzka náttúm
og er skömm, að yfírvöld skuli ekki
hafa gripið í taumana áður en það
verður um seinan. Glerið var þó
sýnu betra, því að hagsýnir menn
hirtu tómar flöskur, þegar þær urðu
á vegi þeirra, þar sem krefjast má
endurgjalds fyrir það. Dósahræið
er hins vegar verðlaus úrgangur,
sem er engum til gagns. Þess vegna
er hann varanleg náttúrumengun.