Morgunblaðið - 17.01.1988, Blaðsíða 2

2 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. JANÚAR 1988
hæfi manni sínum vel.
En Ogdon lætur ekki staðar num-
ið við þýzku rómantíkina, heldur
vindur sér í rússnesku tónskáldin.
Verk þeirra beri í sér einstakan
kraft, nefnir til menn eins og Skry-
abin og Rakhmaninoff. Þegar heim
kemur, tekur Ogdon til við upptök-
ur á öllum píanóverkum þess
síðamefnda. Þau verða gefin út á
10 geisladiskum. í verkum fyrir tvö
píanó spila hjónin bæði. En svo
megi ekki gleyma verkum Messia-
ens, sem hann spili gjaman. Brenda
Ogdon bætir við að maður hennar
sé einnig vel kynntur sem flytjandi
enskrar tónlistar, hafi flutt verk
eftir Peter Maxwell Davis, Michael
Tippett og Britten, svo einhverjir
séu nefndir... En eiginlega er
upptalningin svolítið spaugileg, því
eigi hún að spanna uppáhalds við-
fangsefni, þá undirstrikar hún enn
hve Ogdon er fjölhæfur píanóleik-
ari___
Ogdon hefur orð á því, að fyrir
tónlistarmenn að fara á milli ólflcra
tónlistarstfla sé í raun eins og fyrir
leikara að fara með hlutverk í ólík-
um leikritum.
En hvers vegna skyldi það vera
svo fátítt sem raun ber vitni að ein-
leikarar fáist við jafn fjölbreytta
tónlist og Ogdon?
„Sérhæfingin liggur í tíðarand-
anum, kannski frekar nú en áður.
En það er líka þannig, að þeir sem
vilja ná langt á einhverju sviði, álíta
kannski viturlegra að einbeita sér
að einhveiju tilteknu og afmörkuðu
sviði, til að geta frekar náð því á
vald sitt. Svo verða þeir kunnir fyr-
ir hæfileika sína á þessu þrönga
sviði og em þá fyrst og fremst beðn-
ir að vinna innan þess. En blöðin
og umfjöllun þeirra á líka stóran
þátt í þessari tilhneigingu að setja
merkimiða á alla hluti.“
Hvemig heldurðu þér í formi við
píanóið?
„Ég æfi mig reglulega, þetta
þijá til ijóra tíma á dag. Helgamar
eru bezti tíminn. En ég ferðast
mikið, svo það er stundum erfitt
að hafa reglu á æfingunum.
Vinnan veitist mér auðveld og
létt, því viðfangsefnið, tónlistin
sjálf, er aldrei leiðinleg. í henni er
alltaf eitthvað. nýtt að finna, von-
andi verða einstök verk æ betri í
meðfömm, eftir því sem ég flyt þau
oftar.
Ég hef spilað mikið inn á plötur
og sú vinna er vissulega skemmti-
leg, en ætli ég kjósi tónleikana ekki
heldur, hættuna sem liggur í að
koma fram, þessa tilfinningu að
verða að standa sig hér og nú. Það
kostar átak í hvert einasta skipti
að koma fram, verður aldrei vani,
fjarri því. Það þarf alltaf að gera
sitt bezta. Ég er þó orðinn heldur
afslappaðri fyrir tónleika en ég vár,
það fer þó eftir verkum, en ég er
aldrei afslappaður. Þó hef ég alltaf
verið fremur rólegur, tónlistin bara
kemur...“
Það er óhætt að taka undir að
Ogdon kemur rólegur fyrir á tón-
leikum, einmitt eins og tónlistin
bara komi, streymi í gegnum hann
átakalaust. Hann hreyfir sig lítið
við píanóið, nema bara upp og nið-
ur eftir tónborðinu, engir kippir og
rykkir þar.
Ogdon hefur svolítið fengist við
kennslu, kenndi meðal annars um
nokkurra ára skeið við tónlistar-
deild Indiana-háskóla í Blooming-
ton. Ekki slæmt að kenna,
skemmtilegt, en honum fannst erf-
itt að sameina ferðalögin og
kennsluna þama. Ferðalögin eru
gífurleg, en hann kann þeim vel. í
fyrra var hann boðinn til Sovétríkj-
anna ásamt þúsund lista- og
vísindamönnum, en hann þekkir sig
vel þar, hefur oft komið þangað í
tónleikaferðir. Á síðastliðnu ári var
hann töluvert á Ítalíú og fyrir tveim-
ur árum tók hann þátt í Busoni-
hátíð þar, þegar var verið að opna
hús tónskáldsins og svona mætti
lengi telja. En er einhver munur á
að koma fram í hinum ýmsu lönd-
um?
John Ogdon við píanóið.
„Ég veit ekki alveg hvemig ég á
að skilgreina hann, en það er vissu-
lega munur og munur á að spila
einstök tónskáld. Englendingar eru
til dæmis mjög móttækilegir fyrir
Mozart, taka honum einkar vel.
Norðurlandabúar eru góðir áheyr-
endur, taka vel við og eru hlýlegir.
Rússar em stórkostlegir áheyrend-
ur og afar hlýir í viðmóti. En
tónskáld eins og Liszt, Tsjækofský,
Rakhmaninoff og Beethoven hrífa
áheyrendur alltaf."
Hvemig skipuleggur þú við-
fangsefni þín og tónleikahaldið?
„Ég er með umboðsmann, Ninu
Kay, sem sér um allt slíkt fyrir
mig. Hún er tengiliður milli mín og
þeirra, sem vilja hugsanlega fá mig
til að spila. Annað væri óhugsandi,
því góður umboðsmaður sér um öll
viðskiptamál og þá getur listamað-
urinn einbeitt sér að tónlistinni að
fullu, sem er einmitt það sem mað-
ur vill gera og ekkert annað.
Umboðsmaðurinn veit hvað ég spila
og ber allt undir mig...“
Hér má Brenda Ogdon til með
að bæta við að John beri það vísast
utan á sér, að hann sé ekki sú
manngerð sem geri mikið af því að
neita fólki um eitt eða neitt.
Kannski þess vegna, sem efnisskrá
hans sé svo stór...
Þó Ogdon sé ekki fínlegur og
brothættur útlits, þá er hugur hans
greinilega svo bundinn tónlistinni
og lífinu við og í kringum hljóðfæri
sitt, að hann virðist næstum um-
komulaus í heiminum fjarri því. En
Brenda Ogdon er honum þar greini-
lega betri en enginn. Ekki aðeins
að samvinnan við píanóið sé orðin
svo löng, að þar hafi allt jafnazt
út, heldur vita þau vel, hvar þau
hafa hvort annað í hveiju sem er .. .
20—50% afsláttur
Á VETRARFATNAÐI
Dúnúlpur- skíðagallar- kuldaskór-
jogginggallar- húfur- lúffur- o.fl. o.fl.
Póstsendum
Vesturröst
Laugvegi 178, sími 16770
SPORTBÚDIN
Ármúla 40, sími 83550
»»»»»»>