Morgunblaðið - 28.11.1989, Side 38

38
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. NÓVEMBER 1989
-------|--[-------------------------------
Minning:
Reynir Steingríms-
son bóndi, Hvammi
Þann 3. nóvember sl. andaðist á
heimili sínu að Hvammi í Vatnsdal,
A-Hún., frændi minn og vinur Reyn-
ir Steingrímsson. Hann fæddist í
Hvammi 21. nóvember 1925 og var
því tæplega 64 ára þegar hann lést.
Foreldrar Reynis voru þau Theó-
dóra Hallgrímsdóttir og Steingrímur
Ingvarsson. Theódóra var dóttir
Hallgríms Haligrímssonar og Sigur-
laugar Guðlaugsdóttur, er þjuggu
stórbúi í Hvammi fyrir og eftir
síðustu aldamót. Steingrímur var frá
Sólheimum í Svínavatnshreppi, sonur
Ingvars Þorsteinssonar, Helgasonar,
Eiríkssonar frá Bolholti, sem hin fjöl-
menna Bolholtsætt er komin út af.
Móðir Steingríms hét Kristín Gísla-
dóttir, Húnvetnirgur að ætt.
Reynir ólst upp í foreldrahúsum
ásamt systkinum sínum, en hann var
næstyngstur þeiri a. Þau eru: Ingvar
bóndi á Eyjólfsstöðum, kvæntur Ingi-
björgu Bjarnadóttur, Hallgrímur
Heiðar bifreiðarstjóri í Reykjavík,
ókvæntur, og Sigurlaug búsett á
Sauðárkróki, gift Hauki Pálssyni
mjólkurfræðingi.
Eins og kunnugt er, er Hvammur
fomt höfuðból og sýslumannssetur,
í tíð Bjöms Blöndal ættföður Blön-
dalsættarinnar. í föðurhúsum vann
Reynir öll venjuleg sveitastörf. Hann
þótti snemma kappsamur við vinnu
og vildi ljúka hverju verki á sem
stystum tíma, þó var hann vandvirk-
ur og snyrtimenni á allan hátt.
Veturinn 1945-1946 stundaði
hann nám við Héraðsskólann að
Reykjum í Hrútafirði. Þar eignaðist
hann marga vini og kunningja og
átti góðar endurminningar frá dvöl-
inni þar. Eftir dvölina á Reykjaskóla,
fór hann aftur heim í Hvamm og
vann áfram að búi foreldra sinna.
Árið 1947 andaðist Steingrímur
faðir Reynis aðeins fimmtugur að
aldri. Theódóra hélt þó áfram búskap
um sinn með bömum sínum.
Þann 24. október 1953 gekk Reyn-
ir í hjónaband með eftiríifandi konu
sinni, Salóme Jónsdóttur frá Akri.
Foreldrar hennar vom hjónin
Jónína Ólafsdóttir og Jón Pálmason
bóndi og alþingismaður. Þau Salóme
og Reynir eignuðust tvær dætur, sem
báðar eru búsettar í Reykjavík. Þær
em Theódóra hjúkmnarfræðingur,
gift Grími Jónassyni verkfræðingi,
og Valgprður Jóna skrifstofustúlka,
gift Gísla Úlfarssyni verslunar-
manni. Eiga þau eina dóttur, Söra
Lind, sem var í miklu uppáhaldi hjá
afa sínum.
Fyrstu búskaparár þeirra Salóme
og Reynis bjuggu þau í félagi við
Theódóm móður Reynis, en keyptu
síðan hálfan Hvamm af henni, en
hinn helminginn átti bróðir Theó-
dóm, Guðjón Hallgrímsson, og síðan
Hallgrímur sonur Guðjóns. Búskapur
Hvammshjónanna Salóme og Reynis
var farsæll, þau áttu arðsaman bú-
stofn svo af bar. Það fór ekki fram-
hjá neinum, sem til þekktu, að sauð-
fé í Hvammi bar af öðru fé, það var
líka vel hugsað um það og ætíð kapp-
fóðrað. Vandað var vel' til um val
lífiamba og nákvæmt bókhald haldið
yfir fjárbúið, og þeir sem muna eftir
hrútasýningunum, kannast við fal-
legu hrútana frá Hvammi.
Ræktunarstarfsemin kemur ekki
af sjálfri sér, það kostar mikla vinnu
og nákvæmni, en hjónin unnu þetta
í sameiningu og dæturnar þegar þær
vom heima.
Fyrir tveimur áram förguðu þau
öllu sauðfé, vegna riðuveiki, og hafa
verið fjárlaus síðan, en næsta haust
máttu þau taka kindur aftur. Þó að
sauðfé væri í hávegum haft hjá Reyni
og mikil ánægja að starfa við það,
vom fleiri áhugaefni í sambandi við
búskapinn. Hann var mjög áhuga-
samur í sambandi við hrossarækt,
átti líka góðan stofn í byijun búskap-
ar og slakaði aldrei á ræktunarstarf-
inu í sambandi við það: Hann notaði
jafnan góða stóðhesta og fór oft með
bestu hryssurnar til bestu stóðhesta
sem völ var á. Með slíku starfi eign-
aðist Reynir góð hross. Hann var
ávallt vel ríðandi og hafði mikinn
áhuga á hestamennsku og hafði
gaman af að bregða sér á hestbak
ef tími var til frá daglegum störfum,
og lét þá hesta sína fara á kostum.
Best kynntist ég reiðhestum Reynis
er við mörg haust fómm saman í
göngur. Reynir var þá ávallt manna
best ríðandi, en mikið reyndi oft á
hestana í slíkum ferðum, en þeir
bmgðust aldrei hjá honum á hveiju
sem gekk. Hann var ágætur leitar-
maður, athugull og hlífði sér hvergi.
Hann hreifst mikið af hinum víðáttu-
miklu heiðarlöndum, með hinum
kjarnmikla gróðri og fegurð. Þó tók
hann Fljótsdrögin fram yfir allt ann-
að, með hinum tignarlegu jöklum,
Langjökli og Eiríksjökli.
Eitt sinn er Reynir var á göngu í
svokölluðu Krákahrauni, fyrir sunn-
an Krák, fann hann helli sem ekki
var vitað um áður. Svo nákvæmlega
lýsti hann staðnum fyrir okkur
gangnamönnum, að seinna er ég var
þarna á ferð fann ég hellinn og hlóð
stóra vörðu við hann. Hellirinn var
skírður Reynishellir. Reynir var
hrókur alls fagnaðar í vinahópi,
grínsamur og kátur, tók lagið ef því
var að skipta enda hafði hann ágæta
söngrödd.
Þegar ég rifja nú upp samskipti
okkar frændanna frá liðnum árum
kemur ótal margt upp í hugann sem
of langt yrði að telja upp hér. Allt
er það jafn bjart og enginn skuggi
hefir komist þar að. Það er ánægju-
legt fyrir mig, og þær minningar vil
ég geyma sem lengst.
Lengst af búskaparárum Salóme
og Reynis bjó á móti þeim frændi
Reynis, Hallgrímur Guðjónsson, og
Fjóla Kristmannsdóttir. En fyrir
nokkram árum seldu þau sinn helm-
ing af jörðinni og fluttu til Reykja-
víkur. Þann hluta keyptu svo hjón
úr Reykjavík, Gunnar Ástvaldsson
og Þuríður Guðmundsdóttir, er hafa
búið þar síðan og reynst þeim Salóme
og Reyni góðir nágrannar. Reynir
vann mörg störf í þágu sveitar sinnar
og voru þau unnin af sama dugnaði
og vandvirkni, sem einkenndu störf
hans alla tíð. Hann var gæfumaður
í lífinu, átti góða foreldra og systkini
og alinn upp á miklu myndarheimili,
í einni fegurstu sveit á íslandi, þar
sem hann dvaldi alla tíð. Hann eign-
aðist góða konu sem hann elskaði
og virti, og tvær yndislegar dætur,
sem hann bar umhyggjú fyrir og
vildi veg þeirra sem bestan. Þau
Hvammshjón bættu mikið jörð sína,
stækkuðu túnið, byggðu útihús og
nú síðast endurbættu þau íbúðar-
húsið.
Mikill gestagangur var á heimili
þeirra, þau iíka vinamörg og
skemmtileg heim að sækja. Frá því
að ég man fyrst eftir hefur ríkt mik-
il vinátta milli heimilanna í Hnausum
og Hvammi. Faðir minn og
Steingrímur faðir Reynis voru
bræðrasynir og uppeldisbræður. Ég
fagna því að vináttan hefur haldist
fram á þennan dag. Við hjónin áttum
því láni að fagna að fara í margar
skemmtiferðir með þeim Hvamms-
hjónum. í öllu þessum ferðum ríkti
mikil ánægja og glaðværð og við
geymum hjá okkur góðar endurminn-
ingar.
Að lokum þökkum við hjónin vin-
Minning:
Ellert Tryggvason
vörubifreiðasijóri
SIEMENS
Kœli - og frvstitœki í miklu úrvali!
U Lítiö inn til okkar og skoðiö vönduð
|f vestur-þýsk heimilistœki!
Hjá SIEMENS eru gœöi, ending og
fallegt útlit ávallt sett á oddinn!
SMITH&NORLAND
NÓATÚNI 4 • SÍMI 28300
Fæddur 29. júlí 1929
Dáinn 18. október 1989
Þann 27. október var til moldar
borinn tengdafaðir minn, Ellert
Tryggvason vömbifreiðastjóri. Elli,
eins og hann var kallaður, fæddist
í Reykjavík og foreldrar hans voru
Sigríður Guðjónsdóttir og Tryggvi
Ásgrímsson bifvélavirki, bæði Reyk-
víkingar. Þau bjuggu fyrstu hjú-
skaparár sín á Njálsgötunni, en
fluttu síðan í Skerjafjörð og þar ólst
Elli upp ásamt tveimur bræðmm
sínum, Ottó, sem var þeirra elstur
(lést 1980), og Ásgrími, yngstur
þeirra bræðar. Snemma hneigðist
hugur Ella til véla og bifreiða enda
ekki langt að sækja þar eð faðir
hans Tryggvi rak eigið bifvélaverk-
stæði um árabil. Foreldrar Ella
skildu og flutti móðir hans þá til
Noregs 1946. Hún giftist þar að
nýju og eignaðist þijú böm, auk
þess sem yngsti bróðirinn flutti með
henni út. Elli byijaði snemma að
vinna og sjá fyrir sér sjálfur. Fyrst
með sumarvinnu vestur á Barða-
strönd og síðar varð hann starfsmað-
ur Vélasjóðs ríkisins og starfaði á
þeirra vegum um árabil á Barða-
ströndinni, alla tíð á þungavinnuvél-
um og markaði þar starfsferil sinn.
Þessi ár á Barðaströndinni vom Ella
mjög kær og komu oft upp í samræð-
um og kom þá sérstakur blær í rödd-
ina, svo mjög að ég hélt fyrst eftir
að ég kynntist honum að hann væri
>ar borinn og bamfæddur. Á Barða-
ströndinni kynntist Elli ungri stúlku
sem þangað var nýkomin frá
stríðshijáðu Þýskalandi. Ilse Peiser
hét hún þá, þau felldu hugi saman
og giftu sig 1950. Ilse fékk síðar
íslenskan ríkisborgararétt og tók sér
Tryggvason í eftirnafn.
Þau bjuggu fýrsta hjúskaparárið
sitt á Stað í Reykhólasveit og þar
fæddist fyrsta barnið, Elín. Síðan lá
leiðin suður. í Reykjavík bjuggu þau
næstu árin. Helga fæddist 1954 og
tveimur árum síðar fluttust þau til
Voga á Vatnsleysuströnd og Élli hóf
störf hjá Islenskum aðalverktökum.
1959 fengu þau úthlutað lóð í Kóþa-
voginum og byggðu sér það hús sem
varð heimili þeirra síðan. 1961 hóf
Elli störf í lögreglunni í Kópavogin-
um sem þá var tiltölulega nýstofn-
uð, hann var lögregluþjónn númer
þijú. 1963 fæddist yngsti sonurinn
Árni Karl.
En hugurinn var ávallt við vélar
og bifreiðir. Eftir fjögur ár í lögregl-
unni hætti hann ásamt öðmm félaga
sínum þar, Ingólfi Finnbjörnssyni,
og stofnuðu þeir Sendibílastöð Kópa-
vogs 1967._ Um þetta leyti kynnist
ég Ella. í minningunni geymast
myndir frá þessum áranrsem em
kærar. Fyrsta sinn er ég fylgdi Elínu
heim allt of seint eina 17. júní nótt,
þegar við vomm að skjóta okkur í
hvort öðm, ég var skíthræddur að
þurfa að standa fyrir máli mínu, en
allur ótti reyndist ástæðulaus — Elli
skildi.
ÞriÖjudagstðiileikar
í Listasafni Sigurjóns Ólafssonar
í kvtild kl. 20.30.
Kolbeinn Bjarnason, flautuleikari, og Páll Eyjólfs-
son, gítarleikari, flytja verk eftir Svein Lúðvík
Björnsson, Karlheinz Stockhausen, Toru Take-
mitsu og Willy Burkhard.
áttuna á liðnum ámm og margar
ánægjulegar samvemstundir. Um
leið sendum við Salóme og fjölskyldu
Theódóm, móður Reynis, og systkin-
um hans, okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Leifur Sveinbjörnsson
Þegar mér var sagt frá láti vinar
míns Reynis í Hvammi fannst mér
eins og það hefði myndast stórt
tómarúm sem ekki yrði fyllt upp af
öðmm. Tæpri viku fyrir andlátið
höfðum við Reynir ásamt fleirum
unnið að ákveðnu verkefni og þar
gekk hann til verks eins og hann var
vanur, með sérstökum dugnaði og
áhuga. Reynir var mikið náttúmbarn
og naut sín hvergi betur en í faðmi
sveitarinnar. Hann var mikill rækt-
unarmaður og átti sérlega fallegt
sauðfé og hafði lagt mikið á sig við
ræktun þess, en hann varð fyrir
þeirri sára lífsreynslu að fá riðuveiki
í féð og var það fellt haustið 1987.
Við Reynir höfðum einmitt nýverið
rætt saman og hann var að segja
mér hvemig hann ætlaði að venja
lömbin úti sem hann ætlaði að kaupa
næsta haust, en Reynir var snillingur
í að umgangast sauðfé, sást strax
að þar fór maður sem kunni sitt fag.
Hann fór í göngur um áratuga
skeið og var með allra bestu gangna-
mönnum, alltaf sérlega vel ríðandi
og átti fallega hesta og fönguleg
stóðhross og naut þess að hlúa að
þeim með góðri umhirðu og þótti
vænt um sína hesta.
Reynir fæddist 21. nóvember 1925
í Hvammi í Vatnsdal og var næst
yngsta barn hjónanna Theodóm
Hallgrímsdóttur frá Hvammi og
Steingpms Ingvarssonar frá Sól-
heimum í Svínavatnshreppi. Ég hef
alltaf heyrt talað um heimili foreldra
Reynis sem mikið myndarheimili, svo
var og tvíbýli í Hvammi og var ákaf-
lega mannmargt þar og hefur Reyn-
ir mótast í æsku af glaðværð og fé-
lagslyndi sem einkenndi hann til
síðustu stundar.
Fyrstu árin á Sendibílastöðinni
vom ekki létt. Það er erfitt að vinna
nýju fyrirtæki gmnn, en það tókst.
Með' aðsetur í gamla Litaskálanum
passaði Elín símann og þeir félag-
amir rökkuðu timbri í BYKO á milli
túra. Ekki veitti af til að endar
næðu saman. Sendibílastöðinni óx
fljótlega fiskur um hrygg og varð
stöðug í sessi. Elli þreyttist á „hark-
inu“ og réðist til Sigölduvirkjunar á
stórvirkar vinnuvélar þegar fram-
kvæmdir stóðu þar yfir enda þaul-
vanur á gröfum og jarðýtum og af-
bragðslaginn. Við slíkar fram-
kvæmdir vann hann síðan meira og.
. minna til dauðadags, allra síðustu
árin sem vömbifreiðastjóri á Þrótti.
Elli starfaði við flestar stórfram-
kvæmdir á íslandi á þessum ámm,
oftast í tengslum við Miðfell hf.
Kröfluvirkjun, Hrauneyjarfoss,
Blönduvirkjun o.fl. Einn vetur starf-
aði hann við stórframkvæmdir í Só-
malíu svo eitthvað sé nefnt. Stund-
um er sagt um sjómenn að sjó-
mennskan sé í blóðinu, ein hvers
konar útþrá eða ævintýraþrá. Ég
upplifði þetta hjá Ella mjög oft,
nema það vora stórframkvæmdir
sem löðuðu.
Elli var mikill vexti og hávaxinn.
Hann kallaði hlutina réttum nöfnum
og þessir eiginleikar hans bæði löð-
uðu til sín og fældu frá. Sterk rétt-
lætiskennd er trúlega réttasta lýs-
ingin á orðum og athæfi Ella. Tók
ávallt málstað þeirra er minna mega
sín. Ekkert væri meira í ósamræmi
við líf Ella, en að minnast hans með
væmni og tilfinningasemi en eitt get