Morgunblaðið - 03.05.1991, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ POSTUDAGUR í. 'mÁÍ ??991
)M
VEÐUR
MorgunDiaoio/Arm ðæœrg
Utför Benedikts Blöndal, hæstaréttardómara
Útför Benedikts Blöndal, hæstaréttardómara var gerð frá Dómkirkjunni í gær, að viðstöddu fjölmenni. Sr.
Árni Bergur Sigurbjörnsson jarðsöng og organisti var Marteinn H. Friðriksson. Við athöfnina söng Dómkórinn
og Lovísa Fjeldsted lék á selló. Úr kirkju báru kistuna þau Benedikt Sveinsson, Jón Sigurðsson, Ágúst Fjeldsted,
Hákon Ámason, Hjörtur Torfason, Bjami K. Bjamason, Þór Vilhjálmsson og Guðrún Erlendsdóttir.
VEÐURHORFUR í DAG, 3. MAÍ
YFIRLIT: Suðvestur af landinu er lægðardrag sem þokast austnorð-
austur en yfir Scoresbysundi er 1.012 mb lægð á hreyfingu austsuð-
austur. Vestur af írlandi er allmikil 1.042 mb hæð.
SPÁ: Norðan og norðvestan gola eða kaldi. Víðast úrkomulaust
en e.t.v. smáskúrir norðaustanlands og súld við suðvesturströnd-
ina. Léttskýjað suðaustanlands. Hiti 3-9 stig.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á LAUGARDAG: Suðlæg átt og rigning eða súld um
sunnan- og vestanvert landið, en þurrt norðaustanlands. Hlýtt.
HORFUR Á SUNNUDAG:Vestlæg átt. Skúrir vestanlands og við
norðausturströndina, en annars þurrt og víða léttskýjað suðaustan-
lands. Fremur svalt í veðri.
Svarsími Veðurstofu íslands — Veðurfregnir: 990600.
TÁKN:
Heiðskírt
Léttskýjað
Hálfskýjað
Skýjað
Alskýjað
s, Norðán, 4 vindstig:
' Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* / *
/ * / * Slydda
/ * /
* * *
* * * * Snjókoma
* * # -----------------
10 Hitastig:
10 gráður á Celsíus
V Skúrir
#
V El
= Þoka
= Þokumóða
’, ’ Súld
OO Mistur
—j- Skafrenningur
pÁ Þrumuveður
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12:00 í gær að ísl. tíma
hiti veður
Akureyri 14 siskýjað
Reykjavik 8 alskýjað
Bergen 8 léttskýjað
Helslnki 8 þokumóða
Kaupmannahöfn 7 skýjað
Narssarssuaq 5 léttskýjað
Nuuk 3 alskýjað
Osló 12 skýjað
Stokkhólmur 4 súld
Þdrshöfn 8 léttskýjað
Algarve 18 heiðskfrt
Amsterdam vantar
Barcelona 14 skýjað
Beriín 8 skýjað
Chlcago 7 léttskýjað
Feneyjar 13 rigning
Frankfurt 10 skýjað
Qlasgow 16 «o to 1
Hamborg 8 alskýjað
Las Palmas vantar
London 10 skýjað
LosAngeles 10 helðskírt
Luxemborg 7 8kýjað
Madríd 12 skýjað
Malaga 18 léttskýjað
Mallorca 13 skúr
Montroal 9 skúr á s. klst.
NewYork 14 léttskýjað
Orlando 22 heiðskfrt
Parls 10 skýjað
Róm 20 léttskýjað
Vln 16 skýjað
Washíngton 17 lóttskýjað
Winnipeg +2 snjóél á s. klst.
Hækkun gjaldskrár Landsvirkjunar:
8% hækkun þýðir
4,8% verðhækkun á
rafmagni til neytenda
HALLDÓR Jónatansson, forstjóri Landsvirkjunar, segir að komi til 8%
gjaldskrárhækkunar Landsvirkjunar muni áætlaður greiðsluhalii fyrir-
tækisins í ár lækka úr 784 milljónum króna í 597 milljónir, en eftir
sem áður muni ekkert fé fást úr rekstri fyrirtækisins til fjármögnunar
framkvæmda. Komi til þessarar hækkunar á næstunni muni það leiða
til 4,8% hækkunar á smásöluverði rafmagns, sem þýði 0,072% hækkun
framfærsluvísitölu, eða hækkun hennar um 0,11 stig.
Halldór Jónatansson sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að gjaldskrá
Landsvirkjunar hafi verið lækkuð
meira á undanfömum árum en af-
koma fyrirtækisins þoli, miðað við
þá kröfu laga um Landsvirkjun að
raforkuverð samkvæmt gjaldskránni
skuli við það miðað að eðlilegur af-
rakstur fáist af því fjármagni, sem
á hveijum tíma sé bundið í rekstri
fyrirtækisins svo það geti jafnframt
með eigin fé fjármagnað virkjana-
framkvæmdir sínar án þess að taka
til þess lán meira en góðu hófi gegni.
Hann segir að það sé sameiginlegt
álit Landsvirkjunar og Þjóðhags,-
stofnunar að til að ná þessum mark-
miðum þurfí arðgjöf af eigin fé fyrir-
tækisins að vera á bilinu 3-5% á ári,
en miðað við 8% verðbólgu í ár og
fast gengi eins og það var skráð um
miðjan apríl síðastliðinn verði arð-
gjöfin í ár hinsvegar aðeins 0,7%
miðað við óbreytta gjaldskrá, en
miðað við 8% hækkun yrði arðgjöfin
um 1,4%.
„Um þessar mundir fer fram at-
hugun á þörfinni fyrir 'leiðréttingu
gjaldskrárinnar, en Þjóðhagsstofnun
mælti með því í desember síðastliðn-
um að gjaldskráin hækkaði um 8-9%
hinn 1. janúar 1991. Sjálfur hafði
ég lagt til 12% hækkun, en stjórnin
samþykkti hinsvegar aðeins 5%
hækkun. Þá hafði gjaldskráin ekki
verið hækkuð síðan 1. október 1989.
Með hliðsjón af þessu má segja að
Landsvirkjun eigi inni hækkun, en
til þess að ná sömu tekjum 1991 og
8-9% hækkun 1. janúar hefði gefið,
þá þyrfti gjaldskráin að hækka um
7-8% um mitt þetta ár. Hefði þeirri
stefnu verið fylgt, sem mörkuð var
1986, að lækka raunverð raforku til
almenningsveitna um 3% að jafnaði
á ári síðastliðin fimm ár í stað um
5,5% eins og verið hefur í reynd, þá
væri verðið nú 15% hærra og um-
rætt gjaldskrárvandamál ekki fyrir
hendi," sagði hann.
Áætluð rekstrargjöld Landsvirkj-
unar í ár eru 5.419 milljónir króna,
en þar af er fjármagnskostnaður
3.664 milljónir, og almennur rekstr-
arkostnaður 1.755 milljónir kr. Hall-
dór sagði að á undanfömum árum
hefði Landsvirkjun tekist með hag-
stæðum skuldbreytingum að ná fram
umtalsverðum lækkunum á fjár-
magnskostnaði. „Þá hefur Lands-
virkjun leitast við að halda almennum
rekstrarkostnaði niðri eins og unnt
er án þess að tefla rekstrarörygginu
í hættu. í því skyni féllst stjóm fyrir-
tækisins í janúar síðastliðnum á til-
lögu frá mér um 100 milljóna króna
lækkun á ýmsum rekstrarliðum áður
samþukktrar rekstraráætlunar fyrir
1991, og ‘er hér bæði um að ræða
sparnað vegna hertra aðhaldsað-
gerða og frestun viðhaldsaðgerða.
Staðreyndin er sú að miðað við al-
mennar verðlagshækkanir hefur raf-
magnsverð Landsvirkjunar farið
lækkandi á undanförnum árum, og
ekki er ástæða til að ætla annað en
svo verði áfram til lengri tíma litið,
þótt það geti alltaf gerst að beita
þurfi gjaldskrárhækkunum til að
vinna upp raunverðslækkanir þegar
skammtímasjónarmið í verðlagningu
orku hafa raskað langtímamarkmið-
um. Að velta vandanum á undan sér
er aðeins skammgóður vermir, en
slíkt kallar á auknar lántökur sam-
fara hærri íjármagnskostnaði, sem
rafmagnsnotendur verða fyrr eða
síðar að greiða með hærra rafmagns-
verði," sagði Halldór Jónatansson.
Hagfræðingur ASÍ;
Reikna með að ASI
mótmæli hækkun
„VIÐ höfum ekki farið ofan í
þetta dæmi Landsvirkjunar, en
ég er nokkuð viss um að það er
Bolli Gústavs-
son vígslubisk-
up á Hólum
SÉRA Bolli Gústavsson í Lauf-
ási hefur verið kjörinn vígslu-
biskup í Hólastifti og verður
vígður 1 Hóladómkirkju 23.
júní.
Séra Bolli hlaut 18 atkvæði,
séra Þóhallur Höskuldsson á
Akureyri 10, séra Kristján Valur
Ingólfsson á Grenjaðarstað 6 og
séra Sigurður Sigurðarson á
Selfossi 1.
margt dæmið í þjóðfélaginu, sem
er mun erfíðara en dæmi Lands-
virkjunar," segir Ari Skúlason,
hagfræðingur Alþýðusambands
íslands, um þá skoðun Halldórs
Jónatanssonar, forsljóra Lands-
virkjunar, að hækka þurfi gjald-
skrá fyrirtækisins um 7-8% á
næstunni. Ari sagði að ef af þess-
ari hækkun yrði, þá reiknaði hann
með að ASÍ myndi mótmæla
henni.
„Þegar kjarasamningurinn var
endumýjaður í nóvember, þá fannst
okkur liggja nokkurn veginn á borð-
inu að ekki stæði til að hækka neitt
þjá Landsvirkjun. Það eru eflaust
fjölmörg fyrirtæki í landinu, sem
gætu þess vegna mælt með 12,15
eða 20% hækkun á þjónustu sem
þau selja. Mér finnst þessi hugsunar-
háttur heyra fortíðinni til, en menn
verða að gera sér grein fyrir því að
við erum byijuð að lifa við aðrar
aðstæður en giltu þá og við erum
að vonast til þess að við getum það
áfram. En ef allir halda áfram að
hugsa svona þá gengur það ekki,
og við förum aftur í sama gamla
farið. Við vinnum ennþá eftir þeim
markmiðum, sem við settum þegar
kjarasamningurinn var gerður fyrir
meira en ári, að vernda kaupmáttinn
í gegnum verðlagsaðhald. Þess
vegna hljótum við að mótmæla öllu,
sem fer út fyrir það sem við teljum
eðlilegt," sagði Ári Skúlason.