Morgunblaðið - 24.02.1998, Blaðsíða 38

MORGUNBLAÐIÐ
^38 ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 1998
MINNINGAR
+ Foreldrar henn-
ar voru Svavar
Jóhannsson, bifreið-
arstjóri og síðar for-
stöðumaður
Bifreiðaeftirlits rík-
isins á Akureyri, f. 2.
desember 1906 í
Syðri-Haga, Ár-
skógshr., d. 19. sept-
ember 1987, og f.k.h.
Ragna Stefánsdóttir,
f. 31. janúar 1913 á
Hæli, Torfalækjar-
I hr., A.-Hún., d. 28.
febrúar 1968.
Ragna giftist
Skúla Benediktssyni, kennara, 19.
september 1953. Þau skildu árið
1968. Böm þeirra eru: 1) Bergljót,
f. 26. okt. 1953 í Reykjavík, kenn-
ari, bús. í Kaupmannahöfn. Maður
hennar er Svein-Arve Hovland,
tónlistarmaður. Bam hennar er
Laufar, f. 8. okt. 1983. 2) Bene-
dikt, f. 11. jan. 1955 í Reykjavík,
sjómaður, síðar bús. í Kaup-
mannahöfn. 3) Einar, f. 9. febr.
1957 í Reykjavík, rekstrarstjóri
Æskulýðsheimilisins Arnardals á
Akranesi. 4) Laufey, f. 21. mars
1958 í Reykjavík, verslunarmaður
og húsfreyja á Akranesi. Maður
hennar er Pétur Óðinsson, húsa-
smiður. Börn þeirra em Ólafur
Pétur, f. 3. jan. 1985, og Arna, f.
Okkur er gert að kveðja. Of fljótt
og það er sárt.
Tengdamóðir mín Ragna Svavars-
dóttir vann með ævistarfi sínu þrek-
virki. Að þvi loknu átti hún svo sann-
arlega skilið að hvílast og njóta
ávaxtanna af striti sínu um stund.
Það gat þó því miður ekki orðið.
v Ung hugðist Ragna mennta sig,
enda afburða námsmanneskja. Hún
ætlaði að læra hjúkrun og er ekki að
efa að slíkt umönnunar- og kærleiks-
starf hefði hentað henni vel. Hlut-
skipti Rögnu í lífinu varð að vísu um-
önnun, en á öðru sviði. Hennar starf
varð að sjá um stóran barnahóp.
Hún lagði allt sitt í það áratugum
saman að búa börnunum sínum fal-
legt og gott heimili. Þrátt fyrir lítil
veraldleg efni gekk það vonum fram-
ar. Skortur á efnum gerði það hins
vegar að verkum að starf húsmóður-
innar varð eins erfitt og hugsast gat.
Allt varð að nýta til fulls og gæta
ýtrustu hagsýni. A íyrstu árunum,
meðan elstu börnin voru enn lítil, átti
Ragna ekki einu sinni algengustu
heimilistæki. Öll vinna á heimilinu
byggðist á erfiði hennar. Hvíldaitím-
inn á hverjum sólarhring var stuttur
og þyrfti að ljúka verkum taldi
Ragna ekki eftir sér að lengja dag-
inn fram á nótt og klípa af eigin
svefni. Alla ævi hélt hún áfram að
vinna heimilinu gagn af algerri ósér-
hlífni. Þetta reyndi að sönnu mjög á
líkamlega burði og heilsu og mun
hafa komið niður á henni hin síðari
ár. Ragna sýndi þessa vinnuhörku
þrátt fyrir að vera aldrei fullhraust
eftir erfiða baráttu við svokallaða
Akureyrarveiki á æskuárum. Ast
hennar á bömunum sínum var svo
rík að ekkert erfiði var of mikið og
engin fórn of stór. Bamahópurinn
*!ar hennar líf og verður hennar
dýrasta arfleifð.
Eftir að hafa komið eigin börnum
á legg lét Ragna ekki staðar numið.
Hún tók að sér að gæta barna og
hafði af því nokkra framfærslu á
meðan kraftar leyfðu.
Það var einstök upplifun að kynn-
ast Rögnu. Hún var stórgerð kona,
fremur seintekin og virkaði nokkuð
kaldhömruð í fyrstu. Við nánari
kynni glóði þó alls staðar á gull undir
hinu hrjúfa yfirborði. Hún var rík af
andlegum sjóðum, listræn, leiftrandi
greind og skemmtileg. Betri
ukemmtistað en eldhúskrókinn
hennar Rögnu hef ég ekki fundið.
Hún var vinsæl og vinmörg, enda
þeirrar gerðar að hún laðaði að sér
gott fólk. Mun það raunar hafa
hjálpað henni í ýmsu að hvar sem
hún kom eignaðist hún góða vini.
Mestur styrkur varð henni þó í
gegnum tíðina að móður sinni, Lauf-
Vyju Benediktsdóttur. Hún mótaði
29. okt. 1991. 5) Ingi-
björg, f. 30. nóv. 1959
á Hvammstanga,
verslunarmaður og
húsfreyja á Akranesi.
Maður hennar er Pét-
ur Berg Þráinsson,
verkamaður. Bam
þeirra er Hrefna
Berg, f. 17. aprfl 1997.
6) Þorbjörg, _ f. 17.
mars 1961 í Ólafsvík,
kennari í Reykjavík.
Maður hennar er
Gunnar Jón Sigur-
jónsson, endurskoð-
andi. Barn þeirra er
Auður, f. 24. ágúst 1994. Barn
hennar er Ragna, f. 23. jan. 1983.
7) Sigríður, f. 1. febr. 1962 í
Ólafsvík, kennari á Akranesi.
Maður hennar er Steingrímur
Benediktsson, heilbrigðisfulltrúi.
Barn þeirra er Ólafía Laufey, f.
14. júm' 1997. H. Skúli Ragnar, f.
5. mars 1964 í Ólafsvík, tónlistar-
maður og tónlistarkennari í
Reykjavík. Sambýlismaður hans
er Stephen Gaughan, málara-
meistari.
Ragna varð stúdent frá MA
1952, síðar lengst húsfreyja á
Akranesi.
Ragna verður jarðsett frá
Akraneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
skapgerð Rögnu í fyrstu og aðstoð-
aði hana og fjölskyldu hennar síðar í
lífsbaráttunni eins og hún framast
gat.
Eg er þakklátur fyrir að hafa
fengið að kynnast Rögnu Svavars-
dóttur. Eg vil votta öllum aðstand-
endum hennar og vinum mína
dýpstu samúð, sérstaklega yngstu
barnabörnunum sem lítið eða ekkert
fengu að kynnast ömmu sinni.
Steingrímur Benediktsson.
Rögnu minni kynntist ég fyrir
nærri 20 árum. Eg leitaði til hennar
þegar ég þurfti að koma börnunum
mínum fyrir yfir daginn. Eftir það
skipaði hún heiðurssess hjá þeim og
varð góð vinkona mín. Þetta sama
átti við um margar fjölskyldur sem
leituðu til Rögnu í sömu erindagjörð-
um og ég. Hún varð ekki bara mikil-
væg í lífi barnanna heldur einnig
góður félagi mæðranna.
Það var merkileg reynsla fyrir
unga móður að koma inn á heimili
Rögnu á Stillholtinu. Einstæð móðir
var hún með fimm af átta bömum
sínum ennþá heima en samt hafði
hún orku til sýna öðrum börnum
mikla umhyggju og blíðu og veita
þeim uppörvun. Tengsl Rögnu við þá
sem stóðu henni næst vom ákaflega
náin. Hún var Estu notalegur ná-
granni, móður sinni frábær dóttir og
börnum sínum og barnabörnum allt.
Öllum gat hún sinnt. Um leið og hún
hjálpaði Þorbjörgu dóttur sinni með
þýskan stíl gaf hún þreyttum mæðr-
um kaffi og teiknaði með smáfólkinu
eða púkunum eins og Bergljót dóttir
hennar kallaði börnin sem nutu um-
önnunar Rögnu. Og öll bámm við
jafnmikla virðingu fyrir henni. Ekki
það að hún væri óþreytandi frekar
en aðrir. Eðlilega var hún oft ör-
þreytt.
í eldhúskróknum á Stillholtinu var
ekki verið að bulla neina vitleysu. Þó
Ragna eyddi mestum tíma innan
veggja heimilisins var ekki þar með
sagt að hún fylgdist ekki með því
sem var að gerast í heimsmálum,
bókmenntum, já og fótboltanum svo
dæmi séu nefnd. Hún hafði ákveðnar
skoðanir á mönnum og málefnum og
þeim var erfitt að hagga. Gat mín
orðið þung og þrjóskuleg á svipinn ef
henni fannst viðstaddir röfla. En yf-
irleitt var það dillandi og hás hlátur
Rögnu sem hljómaði við eldhúsborð-
ið á meðan borðaðar voru kleinur
eða poppkom og skipti þá ekki máli
hvort klukkan var tíu að morgni eða
tólf að kvöldi.
Við vomm harmi slegin í haust er
leið er í ljós kom að Ragna ætti trú-
lega ekki langt eftir. Síðastliðna
mánuði hafa dætur hennar og synir
lagt sig af alúð fram við að létta
henni þrautagönguna. Sjálf hefur
hún sýnt æðmleysi þó auðvitað hafi
komið vondir dagar.
Þegar ég bjó erlendis hvatti
Ragna mig í bréfum sínum til að
flytja heim. Sagði hún _ að bærinn
væri svo tómur án mín. Eg held hún
hafi meint þetta eins og yfirleitt allt
sem hún sagði. Bærinn okkar verður
ólýsanlega tómur án hennar Rögnu.
Um leið og ég þakka henni góða vin-
áttu í gegnum árin sendi ég innilegar
samúðarkveðjur til þeirra sem mest
hafa misst.
Ingunn Anna Jónasdóttir.
I dag þegar ég kveð elsku Rögnu
mína hinstu kveðju er mér efst í
huga þakklæti fyrir vináttu hennar
og tryggð alla tíð. Þakklæti fyrir að
hafa verið svo lánsöm að kynnast
þessari einstöku konu og eiga hana
að hér á Skaga. Hún var perla, ein af
þessum fágætu sem maður finnur í
lífinu. Alltaf var gott að hitta hana og
ætíð kom ég ríkari af hennar fundi.
Hún var góðum gáfum gædd og vel
að sér á fjölmörgum sviðum, enda
víðlesin. Heimili hennar var sann-
kallað menningarheimili. Þar voru
heimsmálin reifuð og ekki komið að
tómum kofunum í þeim efnum frekar
en öðrum. Hún unni bókmenntum og
var sérlega vel að sér í tónlist og
mikill tónlistarunnandi. Sjálf spilaði
hún á píanó, þótt það væri á fárra
vitorði. Þegar næði gafst settist hún
við píanóið og spilaði svo undurvel
sónötur og lögin hans „Fúsa“, sem
hún hélt svo mikið uppá, og margt
fleira fallegt.
Það var oft gestkvæmt hjá Rögnu
og fjörugar umræður í eldhúsinu. Þá
var hún hrókur alls fagnaðar, svo
glettin og skemmtileg. Hún var
hreinskilin og sagði skoðun sína á
hverju máli. Ragna átti stóran vina-
hóp og vinir barna hennar urðu líka
hennar vinir og bundu tryggð við
hana. Það var gaman að koma við á
Stillholtinu og hitta Rögnu og yndis-
lega barnahópinn hennar og barna-
bömin. Það er vandfundið annað
eins samband móður og barna eins
og þar. Hún var þeim í rauninni mik-
ið meira en móðir - hún var þeim allt
og helgaði þeim líf sitt. Hún var líka
kjölfestan í lífi þeirra og allra besti
vinur. Þetta fallega samband við
mömmuna var þeim dýrmætt og það
veganesti sem hún gaf þeim mun
veita þeim styrk til þess að vinna nú
úr sorginni saman.
Fleiri börn áttu skjó) hjá Rögnu
en hennar eigin. I gegnum árin eru
„pössunarbörnin" orðin mörg. Þór-
hildur dóttir mín er ein af þeim. Hún
var hjá henni fimm vetur og mikið
leið henni vel þar. Allt var best hjá
Rögnu, bestu kökur í „drekkutíma",
besta dótið, besta baðið. Allt var eins
og það átti að vera, nema eitt - eng-
inn kall. Þessu hafði hún áhyggjur af
og leitaði svo mikið að manni eða
réttara sagt „pabba“ handa henni
Rögnu. Einu sinni þegar ungur mað-
ur kom til okkar í heimsókn spurði
hún hann hvort hann ætti konu. Þeg-
ar hann sagði svo ekki vera var hún
fljót að segja honum að hún vissi um
afar góða konu handa honum, hún
héti Ragna Svavars. og ætti átta
böm. Oft hlógum við að þessu.
Bamamálið hennar Þórhildar not-
uðum við Ragna stundum okkar í
milli. Það minnti okkur svo vel á
þennan dýrmæta tíma og við gátum
skemmt okkur við að tala svona sam-
an. Þá kallaði hún mig „Sjonnu“ og
átti einkarétt á því. Það kallaði hún
mig líka þegar við fórom smá rúnt út
fyrir bæinn og nutum fegurðar nátt-
úrunnar. Þau skipti voru yndisleg en
allt of fá. Þau geymi ég í minning-
unni. Þakklátari manneskju hef ég
ekki boðið far, en hógværð hennar
leyfði ekki að oft væri verið að stjana
við hana.
Nú er hún farin í lengri ferð sem
erfið veikindi síðasta misserið leiddu
hana í. Eftir situr tómarúm sem
erfitt mun að fylla í.
Þú fórst yfir móðuna miklu
en minning þín vakir
- um mannleg örlög er spurt.
En er ekki skrýtið
að aðrir sem lifa
hafa ýmsir farið lengra burt.
(Hólmfríður Gunnarsdóttir)
Með þessum kveðjuorðum vil ég
fyrir hönd fjölskyldu minnar þakka
þessari einstöku konu samfylgdina.
Börnum hennar og fjölskyldum
þeirra votta ég mína dýpstu samúð.
Blessuð sé minning Rögnu Svavars-
dóttur.
Jóhanna Karlsdóttir.
Laugardaginn 14. febrúar síðast-
liðinn andaðist tengdamóðir mín,
Ragna Svavarsdóttir.
Það var fyrir 20 árum að fundum
okkar bar fyrst saman, er ég kom á
heimili hennar með dóttur hennar
Laufeyju. Hún tók mér strax vel og
frá henni streymdi þessi mannlega
hlýja, sem mér fannst einkenna
hana.
Hennar hlutverk í lífinu var fyrst
og fremst að ala önn fyrir bömum
sínum og tókst það þannig að betur
verður ekki gert. Barnabömum sín-
um var hún einstök og kærleiksrík
amma. Hún var heilsteypt og sönn
manneskja sem gaf manni mikið.
Er ég nú lít yfir farinn veg hrann-
ast upp minningarnar. Minningar
um yndislega konu, sem ávallt var til
staðar er á þurfti að halda. Eg minn-
ist kvöldanna í veiðikofa vestur í
Dölum er við sátum við kertaljós og
létum okkur líða vel. Eg minnist
allra sunnudagsmorgnanna á Still-
holtinu sem ég átti með henni. Þar
ræddum við lífið og tilverona. Hún
var gædd einstökum mannlegum
skilningi, hafði mikið innsæi, og
kunni þá list öðrom fremur að
hlusta. Eg gat talað um mínar leynd-
ustu tilfinningar, spurt spurninga og
ávallt fengið réttu svörin.
I minningunni ero jólin mér ofar-
lega í huga, þau voro hennar tími. Þá
kom vel í Ijós þessi sterki þráður
sem tengdi fjölskylduna saman. Hún
var tengd börnum sínum sterkum
böndum og þau henni. Missir þeirra
er mikill. Hún var þeim ekki bara
móðir, hún var einnig þeirra besti
vinur. Barnabörnin sjá á eftir ömmu
sem elskaði þau og gaf þeim svo mik-
ið, fylgdist vel með öllu, leiðbeindi og
gaf góð ráð, enda leituðu þau mikið
til hennar.
Elsku Ragna! Nú á kveðjustund
þakka ég þér fyrir allt það sem þú
gerðir fyrir mig og mína. Sérstak-
lega þakka ég þér fyi’ii- það sem þú
varst börnum mínum. Við syrgjum
yndislega konu sem gaf okkur mikið.
Farðu í Guðs friði, elskuleg.
Eg kveð þig með virðingu og
þökk.
Þinn tengdasonur,
Pétur Óðinsson.
Það var mikil sorg á mínu heimili í
sumar þegar við fengum að vita að
Ragna-amma væri veikari en við
héldum og nú hefur sjúkdómurinn
yfirbugað þessa yndislegu konu.
Eg var svo lánsöm að fá að þekkja
Rögnu og eiga hana fyrir vin. Eg
kynntist henni á unglingsárum mín-
um í gegnum Bergljótu vinkonu
mína, dóttur hennar. Heimili Rögnu
stóð öllum opið og það var gott að
koma við á Stillholtinu. Ragna veitti
öllum athygli og gat rætt við alla um
allt milli himins og jarðar. Það var
sama hvort umræðuefnið var um
heimsmál, bókmenntir, tónlist eða
bara vandamál líðandi stundar, þú
komst aldrei að tómum kofunum hjá
henni. Hún gaf sér alltaf tíma til að
hlusta og gefa góð ráð.
Eftir að ég stofnaði fjölskyldu var
ekkert sjálfsagðara en að hún bætt-
ist í hóp þeirra sem voru velkomnir á
Stillholtið. Ragna passaði seinna tvo
yngstu syni mína á fyrstu æviárum
þeirra, auk þess sem hún fylgdist
alltaf vel með þeim eldri. Hjá henni
og fjölskyldu hennar fengu þeir þá
umönnun og hlýju sem þeir búa að
alla tíð. Þeir kölluðu hana alltaf
Rögnu ömmu og elskuðu hana sem
slíka.
Ragna var rík, þó ekki af verald-
legum auði heldur af mannkostum
og mannkærleika. Hún var yndisleg
móðir, amma og tengdamóðir og var
mikill þátttakandi í lífi barna sinna
og fjölskyldna þeirra. Aldrei leið
henni betur en með barnabörnin í
fanginu. Þau eiga nú öll um sárt að
binda og votta ég þeim mína dýpstu
samúð. Ég bið þess að Guð gefi þeim
kraft og styrk á erfiðum stundum.
Ragna mín, ég á engin orð sem
geta þakkað þér allt það sem þú hef-
ur gefið mér og mínum. I mínum
augum varst þú sú manneskja sem
aldrei bugaðist og stóðst eins og
klettur í lífsins ólgusjó.
Hinstu kveðjur og þakkir flyt ég
þér frá Gulla, Amari Bjarka, Garð-
ari og Rúnari.
Ég kveð þig heitu hjarta.
- Minn hugur klökkur er.
Ég veit, að leið þín liggur
svo langt í burt frá mér.
Mér ljómar ljós í hjarta,
- sem lýsir harmaský,
þá lífsins kyndla kveikti
þín kynning björt og hlý.
Og þegar vorið vermir
ogvekurblóminsín,
í hjartans helgilundum
þá hlær mér minning þín.
(Jón Þórðarson, 1938)
Halldóra Garðarsddttir.
Hvað er móður betra að bera
úr býtum, þegar hljómar kallið,
heldur en barna ást, sem aldrei •
á hefur minnsti skuggi fallið.
(Hulda)
Mikil sómakona er fallin frá.
Ragna Svavarsdóttir er látin. Hún
fæddist á Akureyri og voru foreldrar
hennar Svavar Jóhannsson og f.k.h.
Ragna Stefánsdóttir. Svavar Jó-
hannsson var fæddur í Syðri-Haga í
Arskógshreppi. Hann var lengi bif-
reiðarstjóri á BSO á Akureyri, en
gerðist svo bifreiðaeftirlitsmaður og
var síðast forstöðumaður Bifreiða-
eftirlits ríkisins á Akureyri. Svavar
var sonur Jóhanns Sigurvins Jó-
hannssonar, bónda í Syðri-Haga,
sem fórst með hákarlaskipinu Kjær-
stine sumaiuð 1910, og k.h. Láro
Rannveigar Gissurardóttur. Jóhann
Sigurvin var af eyfirsku hagleik-
skyni. Faðir hans, Jóhann Einars-
son, byggði m.a. Lögmannshlíðar-
kii-kju við Akureyri sem enn ste..d-
ur, og móðir hans, Arnþrúður Jens-
dóttir, var af hinni kunnu Buchsætt.
Lára Rannveig var einnig af
eyfirsku bergi. Foreldrar hennar
voru Gissur Gissurarson, bóndi og
bátasmiður í Ytri-Skjaldarvík og k.h.
María Jónsdóttir frá Efri-Dálksstöð-
um.
Ragna Stefánsdóttir var fædd í
Spónsgerði í Arnarneshreppi 8. sept.
1906, dóttir Stefáns Marssonar,
bónda, kennara, orgelleikara í
Möðruvallakirkju og vegaverkstjóra
í Spónsgerði o.v., síðar verkamanns
á Akureyri, og k.h. Jónínu Önnu
Jónsdóttur, saumakonu frá Spóns-
gerði, og voru þau bæði af eyfirskum
uppruna. Svavar og Ragna gengu í
hjónaband 27. júlí 1929 og stofnuðu
heimili á Akureyri. Sambúð þein-a
var stutt, því 26. febr. 1932 lést
Ragna. Þau eignuðust tvö börn. Son-
ur þeirra, Sverrir, fæddist 23. ágúst
1929 á Akureyri. Hann var lengi
verkamaður í Vestmannaeyjum og
lést 6. maí 1971, ókvæntur og barn-
laus. Dóttirin Ragna, fæddist 5. des-
ember 1931 á Akureyri. Svavar
kvæntist aftur 9. júní 1934 Björgu
Benediktsdóttur, f. 31. jan. 1913 á
Hæli í Torfulækjarhreppi, d. 28.
febr. 1968. Þau eignuðust eina dótt-
ur, Elsu Láru, f. 10. maí 1934 á
Akureyri, handavinnukennara og
húsfreyju á Akureyri, sem gift er
Hannesi Steingrímssyni.
Fyrir hjónaband átti Svavar með
Áslaugu Agústu Magnúsdóttur, f. 3.
júlí 1904 á Ytri-Bakka í Arnarnes-
hreppi, d. 19. ágúst 1985, soninn
Hrein, f. 20. maí 1929 á Syðra-
Kambhóli í Ai-narneshreppi, d. 1997,
skipstjóra í Vestmannaeyjum. Fyrri
kona hans var Sigríður Anna Karls-
dóttir og seinni kona Ellý Björg
Þórðardóttir. Þegar Ragna var tæp-
lega þriggja mánaða gömul missti
hún móður sína. Var henni þá komið
í fóstur til Laufeyjar Benediktsdótt-
ur. Laufey fæddist 23. júní 1898 í
Svartárkoti í Bárðardal og lést á
Akranesi 7. janúar 1990. Hún bjó
lengi á Brekkugötu 10 á Akureyri og
rak þvottahús í kjallaranum og
kenndi um skeið ræstingu og þvott í
Húsmæðraskóla Akureyrar. Hjá
henni bjó lengi faðir hennar, Bene-
dikt Benediktsson, fyrrverandi land-
póstur og verkamaður á Akureyri,
en hann lést á tíræðisaldri árið 1962.
Konu sína, Ingibjörgu Sigfúsdóttur,
RAGNA
SVA VARSDÓTTIR