Morgunblaðið - 25.04.1999, Qupperneq 30

30 SUNNUDAGUR 25. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Golli
ÓLAFUR R. Jónsson og Steinunn María Valdimarsdóttir.
VIÐ ERUMAF
GAMLA SKÓLANUM
vmsrapn AMNNUIÍF
ASUNNUDEGI
►Heildverslunin K. Þorsteinsson & Co hefur nú starfað í
fímmtíu ár og hefur fyrir löngu haslað sér völl sem einn
stórtækasti innfíytjandi á verkfærum og garðáhöldum hér á
landi. Erfítt er að átta sig á því hversu stórir vöruflokkar það
eru fyrr en komið er í lagerhúsnæði fyrirtækisins og séð þar
allt saman komið. Olafur R. Jónsson er framkvæmdastjóri og
aðaleigandi fyrirtækisins ásamt eiginkonu sinni Steinunni
Maríu Valdimarsdóttur, sem er stjórnarformaður, síðan þau
keyptu fyrirtækið árið 1989.
FRÁ afmælishátíðinni, f.v. Torkild Kjærgaard og Hanne Kjærgaard
frá Fiskars Danmark, Per Meincke frá American Tool, Halvor Johan-
sen frá Fiskars Norge, Rut og Per Thormond Jensen frá Stanley og
Ólafur R. Jónsson.
Eftir Guðmund Guðjónsson
LAFUR er fæddur í
Vesturbænum 31.
ágúst árið 1947. Hann
er fæddur nánast niðri
í fjöru á Ægisíðunni í
húsi afa síns og ömmu. Þar kynnt-
ist hann sjónum og sjósókn og var
farinn að gera út á grásleppu að-
eins 14 ára gamall. Hugurinn
stefndi á sjóinn og þar hóf hann
ferilinn eftir að hafa lokið gagn-
fræðaprófi frá Hagaskólanum. En
eftir nokkur ár á sjónum lá leiðin til
fastalandsins á ný. „Þetta var ekk-
ert líf og aldrei reglulegt frí. Menn
áttu jafnvel á hættu að vera á sjó á
jólunum," segir Ólafur og gerðist
landkrabbi. Hann gekk að eiga
Steinunni Maríu og saman eiga þau
fjögur böm, Dóru, Sigríði, Ólaf Má
og Kolbrúnu, en auk þess á Ólafur
dótturina Ingibjörgu.
Tengdafaðir hans, Valdimar
Jónsson, kom fljótlega til liðs við þá
Kristján Þorsteinsson og Einar
Agústsson, sem stofnuðu fyrirtæk-
ið 29. mars 1949, og rak fyrirtækið
fram á níunda áratuginn. Arið 1969
hóf Ólafur störf hjá tengdaföður
sínum eftir tveggja ára störf hjá
Tollstjóraembættinu, en Valdimar
áleit það góðan undirbúning fyrir
störf við innflutning. Aður en
Valdimar féll frá árið 1989 keyptu
Ólafur og Steinunn síðan fyrirtæk-
ið af hluthöfunum.
Ólafur var þó lengi vel í tvöföldu
starfi, því frá því hann hóf störf við
K.Þorsteinsson & Co og tvö ár
fram yfir að hann settist í stól
framkvæmdastjóra sem aðaleig-
andi, sá hann um bókhald, launa-
greiðslur og alla tilboðsgerð fyrir
Sveinbjöm Sigurðsson byggingar-
verktaka. „Það var gríðarlega
skemmtileg vinna og alveg sérstök
stemming og spenna sem fylgdi því
að vera viðstaddur opnun tilboða.
Okkur gekk vel og ég er sérstak-
lega stoltur af tilboðinu sem ég
gerði fyrir Sveinbjörn I Borgarleik-
húsið. Við fengum verkið og það
var allt reist, frá a til ö, í samræmi
við grunntölurnar sem ég lagði
fram í byrjun. Eg geymi þá pappíra
vel og læt þá aldrei frá mér,“ segir
Ólafur. Hann ræðir meira um til-
boðsgerðina og rifjar upp dæmi um
hina miklu spennu sem ríkir við
opnun tilboða. „Þama eru menn
stundum að leggja allt undir og ég
man eftir einu tilviki er verktaki
var svo spenntur að hann sat í gegn
um opnun tilboðanna með sitt til-
boð í kjöltunni. Hann gleymdi að
afhenda það fyrr en það var um
seinan og það var aldrei opnað!“
Tæki og tól
Sem fyrr segir hefur fyrirtækið
K.Þorsteinsson & Co sérhæft sig í
innflutningi á vörum til bygginga-
iðnaðar og verkfæmm af öllu
mögulegu tagi. Meðal þekktra
vömmerkja sem íyrirtækið flytur
inn má nefna Stanley; American
Tool, sem framleiðir Vise-grip
tangir, Jack sagir, Joran bora,
Prosnip klippur, Quick-grip þving-
ur og fleiri vel þekkt vömmerki.
Einnig má nefna Fiskars Norge og
Fiskars Danmark sem framleiða
þekkt garðverkfæri undir vöraheit-
inu Zink Lysbro. Auk þess flytur
fyrirtækið inn vömr frá fjölmörg-
um öðmm framleiðendum víðs veg-
ar um heim. Það nýjasta í þeim efn-
um sem geta má um er innflutning-
ur og uppsetning á öryggislykla-
kerfum frá Mul-T-Lock og hurðar-
pumpum og hvers konar læsingum
frá BKS og Gretsch-Unitas.
Ólafur segir að miklar breyting-
ar hafi orðið á verslunar- og inn-
flutningsháttum á þeim fimmtíu ár-
um sem liðin em frá stofnun fyrir-
tækisins. „Hér áður fyrr þurfti
leyfi fyrir flestri þeirri vöra sem
flutt var inn og gat tekið langan
tíma að afla nauðsynlegra leyfa, ef
þau þá fengust yfirleitt. Vom mý-
mörg dæmi þess, að vegna seina-
gangs í kerfinu kæmi vorvaran að
hausti og jólavaran í maí og er auð-
velt að ímynda sér erfiðleikana sem
innflutningsfyrirtækin áttu við að
stríða í baráttu sinni við skrifræðið.
Ungt fólk sem fæst við innflutning
og verslun almennt í dag, á áreið-
anlega erfitt með að gera sér í hug-
arlund ástandið í þessum málum í
þá daga og þá starfsaðstöðu sem
næsta kynslóð á undan þeim, þurfti
að búa við. Þá var biðlisti eftir öll-
um vömm og sendingum þurfti að
deila niður á kaupendur, en í dag er
það listin að selja og selja sem mest
sem gildir. Aukið frelsi í innflutn-
ingi vegna afnáms hafta á gjaldeyr-
iskaupum og afnáms innflutnings-
leyfa hefur orsakað mikla lækkun á
vömverði. Fyrir fimmtíu ámm
þurfti trésmiðurinn að vinna nokk-
ur dagsverk til að eiga fyrir einum
hefli, en í dag tekur það u.þ.b. hálf-
an dag,“ segir Ólafur.
Og hann heldur áfram. „Við er-
um bara lítið fyrirtæki sem passar
upp á sitt,“ segir Ólafur og neitar
að ræða veltutölur á þeirri for-
Skil ekki f þessum skóflum
Framleiðsla af því tagi sem fýrir-
tæki Ólafs selur og dreifir er af
vönduðum toga. Ólafur er spurður
hvernig það sé gerlegt að selja
endalaust vöra sem endist og end-
ist?
„Þetta er nokkuð merkilegt, það
er rétt. Ef ég hugsa út í það, þá skil
ég ekki í öllum þessum skóflum
sem við seljum. Þetta era þúsundir
skóflna á hverju ári. Þegar tekin er
fyrsta skóflustungan að hinum
ýmsu stórhýsum, þá era oftast not-
aðar skóflur frá okkur. Þær era
auðþekktar á sínum rauða lit. Ég
man aðeins eftir einu tilviki þegar
við áttum ekki skófluna, þá var Da-
víð að stinga niður skóflu fyrir ráð-
húsinu. Þá varð að finna bláa
skóflu.
Ef við tökum þennan venjulega
klaufhamar með fíberskafti. Af
honum eram við að selja þúsund
stykki ár eftir ár. Annað dæmi era
steypuskóflur. Af þeim erum við
að selja upp undir 3.000 stykki á
ári.“
Er þetta ekki bara tákn um hið
svokallaða góðæri?
„Nei, alls ekki. Við höfum rekið
okkur á alveg furðulegan hlut. Hér
á áram áður þegar verkföll vora
tíðari heldur en nú gengur og ger-
ist þá hefði mátt ætla að sala á
svona tækjum og tólum myndi
dragast saman. En hið gagnstæða
átti sér stað. Það varð söluaukning.
Astæðan var sú, að allt í einu höfðu
menn tíma til að smíða og dytta að
heima fyrir. Þá hefur reynsla okkar
verið sú, að þegar þrengir að fari
menn betur með peningana, eyði
þeim í vandaðri vöru. Öfugt við
reynslu ýmissa annara."
Vaxtarbroddar vegna
öryggiskrafna
Eru einhverjir vaxtarbroddar á
þessu sérsviði fyrirtækisins?
„Já, sem betur fer þá era vaxtar-
broddar. A seinni misseram hafa
öryggiskröfur hvers konar farið
stigvaxandi. Mesta aukningin sem
við eram með í sölu nú þessar
stundimar tengist einmitt hertum
öryggiskröfum. Það felst í nýju ör-
yggislyklakerfi sem við flytjum inn
frá Israel, en þar era þær hörðustu
öryggiskröfur sem ég hef heyrt
um. Þetta eru tvívirkir tíu punkta
lyklar. Menn geta látið setja alla
sína helstu lykla inn í einn og sama
lykilinn. Ymis stórfyi’irtæki hér á
landi hafa þegar tekið þetta kerfi í
notkun og eftirspurnin er þegar
orðin mjög mikil.
Þá er mjög mikil uppsveifla hjá
okkur í hurðarpumpum. Svo mikil
uppsveifla að við höfum þurft að
flytja þær hingað með flugi til að
anna eftirspurn. Þú mátt trúa því
að eftirspurnin er mikil þegar mað-
sendu að þær séu svo lágar. „Ef við
væram stórir væri það annað mál,“
segir hann og glottir. „En þó við
séum og höfum alltaf verið litlir, þá
er ekki sömu sögu að segja af þeim
fyrirtækjum sem við erum umboðs-
menn fyrii,) t.d. Stanley, svo við töl-
um nú ekki um American Tool. Þar
er gífurlegur vöxtur, einn sá mesti
hjá fyrirtæki úti í heimi og það er
ótrúlegur fjöldi fyrirtækja sem þeir
hafa keypt síðustu misserin. A
sama tíma og það er bæði spenn-
andi og skemmtilegt að vera með í
þessu þá er nokkuð erfitt að fylgja
vextinum eftir. En við eram í mjög
góðu persónulegu sambandi við
okkar þirgja og að öllu jöfnu eram
við að kaupa inn vöra á verði sem
miðast við margfalt stærri markað
en Island er. Við höfum síðan látið
þessi verð ganga beint til viðskipta-
vina okkar, en búum ekki til upp-
sprengt sýndarverð með hinum og
þessum afsláttarkjöram til að slá
ryki í augu viðskiptavina. Þetta hef
ég síðan að leiðarljósi þegar ég læt
vörana frá mér. Að því var fundið í
fyrstu, en nú virða viðskiptavinir
okkar þetta við okkur. Hér eram
við af gamla skólanum og við höf-
um okkar prinsipp sem við stönd-
um við. Við höfum líka ráð á því að
hvika ekki, því engar byggingar-
vöruverslanir geta verið án vöraúr-
vals frá Stanley, svo dæmi sé tek-
ið,“ segir Ólafur.

I