Skírnir - 01.12.1916, Blaðsíða 6
342
Rœða.
[Skírnir
Bókmentafélaginu gafst þegar í byrjun töluvert fé,
bæði á íslandi og í Danmörku, og sýnir það hinn eld-
lega áhuga forgöngumannanna, að þeim tókst að fá svo
marga til að vinna að þessu, bæði að gefa félaginu og
að vinna kauplaust fyrir það. Það er mjög athugavert,
að framan af fengu engir rithöfundar ritlauu hjá félaginu
og það sem merkilegast var, félagsmenn fcngu engar bæk-
ur fyrir tillög sín, urðu að kaupa þær sama verði sem
utanfélagsmenn, urðu þannig að tvíborga þær eða meira.
Það þarf ekki að orðlengja það, Rask var eigi að
eins frumkvöðull að stofnun félagsins, heldur líka aðal-
frömuður þess og styrktarmaður fyrstu árin, hann setti líf
og fjör í allar framkvæmdir, því satt að segja voru Is-
lendingar heima fyrir, sumir hverjir, æði daufir í dálkinn.
Það var mikið og þarft verk, sem Rask gerði með
stofnun Bókmentafélagsins, og íslendingar mega jafnan
telja Rasmus Rask með hinum mestu velgerðarmönnum
þjóðarinnar; hann kom einmitt þegar landinu lá mest á.
Þó Rask hefði ekkert annað gert en stofna Bókmentafé-
lagið, hefði hann átt skilið ævarandi þökk íslendinga, en
auk þess hefir hann, sem heimsfrægur málfræðingur, víð-
frægt íslenzka tungu og íslenzkar bókmentir, svo það
mun seint fyrnast.
í umboði stjórnar hins íslenzka Bókmentafélags leyfi
eg mér að leggja þenna blómsveig á leiði Rasmusar Krist-
jáns Rasks sem lítinn vott um þakklæti og virðingu liinn-
ar islenzku þjóðar.
Blessuð sé minning hans.
Þ. Th.