Skírnir - 01.12.1916, Blaðsíða 69

Jpjóðareignin.
Það er ofc því nær nauðsyn að vita, hve mikil er
aleiga einhverrar þjóðar. Einkum er það vegna ýmissa
opinberra mála. Þannig hafa áætlanir um þjóðareign rikj-
anna, sem nú eiga í heimsstyrjöldinni, að jafnaði verið
teknar fram, og gagnskoðaðar á ný, til þes3 að sýna, hvað
þjóðirnar gætu lagt fram af fé í styrjöldina, hvað þeim
væri óhætt að taka að láni til hennar, og hverja skulda-
byrði þær yrðu færar um að bera eftir að styrjöldinni
væri lokið. Þótt ekkert slíkt sé á ferðinni, er þekking á
þjóðareigninni samt nauðsynleg til þess að gera sér skilj-
anlegar ýmsar breytingar í þjóðlifinu, sem koma fram í
skýrslum um ýmsa hagi landsmanna, og sjá hver áhrif
þær hafa á heildina. Þjóðareignina er erfitt að kveða á
um í mörgum greinum. Fullkomin nákvæmni er óhugs-
andi, en þó er unt að komast svo nálægt hinu rétta, að
áætlunin sé nýtileg, og verði höfð til samanburðar við
ýmsa aðra útreikninga.
Til þjóðareignarinnar eru taldar hér allar jarðir, hús-
eignir, skip, hafnarvirki, skepnur, verkfæri, vélar, vöru-
birgðir, húsgögn, fatnaður, peningar í umferð manna á
milli og kröfur á önnur lönd, en kröfur annara landa á
ísland dregnar frá. Yfir höfuð er það áþreifanlegt verð-
mæti, sem talið er í þjóðareigninni. Krafa er ef til vill
ekki álitin áþreifanleg, en skuldabréfið, sem hún byggist
á, er það. Sumir vilja telja til þjóðareignarinnar andleg
auðæfi þjóðarinnar, starfsþrek landsmanna, skynsemi og
þekkingu, en það verður ekki talið hér, af því að það er
ekki áþreifanlegt, og verður heldur ekki metið. Hvernig