Skólablaðið - 01.02.1921, Blaðsíða 6
18
SKÓLABLAÐIÐ
Febr. 1921
hljóðlestur. I hljóðlestri snýst öll at-
hyglin að efninu, sem lesið er. 1 radd-
lestri snýst hún með fram að áheyr-
endunum, að því, að beita raddfærunum
á rjettan hátt, að því, að nema staðar
við lestrarmerki, leggja áherslu á viss
orð o. s. frv. pá ber lesandinn ábyrgð á
hverju orði, sem hann fer með. í hljóð-
lestri ber hann að eins ábyrgð á hugs-
uninni í því sem hann les, og það að
eins gagnvart sjálfum sjer. þar sem nú
mestallur lestur fullorðna mannsins
er hljóðlestur, þá virðist ekki úr vegi að
honum sje nokkur gaumur gefinn á
meðan barnið er í skóla, því þá er það
á þeim aldrinum, sem það tekur áhrif-
um og myndar venjur.
Hljóðlestur er fljótlegri að-
ferð en raddlestur.
Aðalmunurinn á þessum tveimur að-
ferðum er auðvitað sá, að þegar hátt er
lesið, verður ekki harðara komist en
orðin eru töluð. Heldur þetta aftur af
lesaranum. Sje aftur á móti lesið lágt,
er hægt að fara drjúgum hraðara eftir
línunni, og á styttri tíma, heldur en
raddfærunum mundi vinnast tími til, að
framleiða öll þau hljóð, sem þar eru
táknuð. Margar rannsóknir hafa verið
gerðar, til þess að ákveða hlutfallslega
hraða hljóðlestrar og raddlestrar.
1 tímariti, sem heitir „Elementary
School Joumal“, 15. febr. 1915, var
skýrsla á rannsókn á 1800 nemendum
í þriðja til áttunda bekk. Sýnir hún
hraða þessara bama í hljóðlestri og
raddlestri. Niðurstaðan er sýnd í tölu
orðanna, sem lesin voru til jafnaðar á
sekúndunni.
Bekkur Raddlestur Hljóðlestur
3 2,1 2,3
4 2,3 2,6
5 2,4 3,1
6 2,8 3,9
7 3,1 4,7
8 3,9 4,8
þessar tölur sýna glögt, að hljóðlest-
ur er mikhim mun fljótlegri en radd-
lestur, og að framförin í hljóðlestri
yfirgnæfir framförina í raddlestri.
þannig verður reynslan, jafnvel í þeim
skólum, sem hafa lagt alla áhersluna á
raddlestur.
I öðru tímariti (Journal of Educatio-
nal Psychology) eru tvær skýrslur um
sams konar rannsóknir; önnur gerð af
Mead árið 1915. Rannsakaði hann 100
nemendur í 6. deild; reyndust nemend-
umir í öllum bekkjum fljótari að lesa
lágt, að einum bekk undanteknum. Hina
rannsóknina gerði Pinter á 23 4. bekkj-
ar nemendum. Lásu þeir að jafnaði 20
línur hátt á sama tíma og þeir lásu 28
línur lágt.
Maður að nafni Judd rannsakaði 44
skóla, og eru skýrslur hans prentaðar í
„Measuring the work of the Public
Schools“. Er reynsla hans samkvæm
því, er hjer hefir verið sagt frá.
Sk i 1 n i ngurinn er vanalega
meiri á því, sem lágt er lesið,
en hinu, sem lesið er hátt.
pví hefir oft verið haldið fram, að
lesarinn skildi betur það sem hann fer
með, ef hann læsi upphátt, því að þá
tæki hann við áhrifum bæði í gegn um
auga og eyra. Rannsóknir á þessu sviði
hafa þó samt sem áður sannað, að hljóð-
lestur veitir meiri skilning á efninu.
Mead gerði rannsóknir í 6. bekkjum, og
höfðu endursagnir á því, sem lágt var
lesið, nokkra yfirburði yfir endursagn-
ir úr því, sem lesið hafði verið upphátt.
Pinter rannsakaði 4. bekki. Niður-
staða rannsóknanna var, að af hljóð-
lestrinum mundu börnin 40%, en af
raddlestrinum 34%.
Pinter og Gilliland hjeldu rannsókn-
unum áfram í mörgum skólum og mörg-
um deildum, og jafnframt > alþýðuskól-
um og háskólum. Niðurstaðan varð sem
hjer segir: