Tölvumál - 01.07.2002, Blaðsíða 22

Þekkingarsetur
Reykjavík og hugmyndir um
þekkingarþorp
Ari Skúlason
Það skiptir auðvitað
máli að skoða hvern-
ig atvinnustarfsemi á
helst heima í vísinda-
görðum
Umræða um þessi mál hefur verið
nokkuð ónákvæm og eru til dæm-
is mörg nöfn í gangi á fyrirbærinu
vísindagarðar/þekkingarþorp. Hvað menn
eiga raunverulega við í hverju tilviki er
ekki alltaf augljóst. Það eru til margar
gerðir vísindagarða með mjög mismun-
andi rekstarformi. Sem dæmi má nefna
Symbion garðinn í Kaupmannahöfn, hann
tengist engum skóla en þar er rekin öflug
sameiginleg þjónusta. Annað dæmi er
garðurinn í Surrey við London sem er í
eigu Tækniháskóla og í nánum tengslum
við hann og þar er um litla sameiginlega
þjónustu að ræða fyrir fyrirtæki innan
garðsins.
Spyrja má hvað þurfi að vera til staðar
til þess að vísindagarður geti staðið undir
nafni. Þarf t.d. æðri skóla eða rannsóknar-
stofnanir, hæft vinnuafl, frumkvöðlasetur
eða fjölbreytilega möguleika húsnæðis
hvað sveigjanleika varðar.
Margar spurningar
Hvað er raunhæft í sambandi við upp-
bygginu vísindagarða hér á landi um þess-
ar mundir? Spurningarnar sem tengjast
þessu eru margar, t.d. hversu stór hluti af
atvinnulífinu telst til þekkingariðnaðar nú,
hversu marga m2 stendur til að byggja,
hvar á að ná í viðskiptavini fyrir þær áætl-
anir sem uppi eru? Það er ljóst að yfrið
nóg er til af lausu atvinnuhúsnæði í augna-
blikinu. Hversu stór þarf þekkingariðnað-
urinn að verða til að fylla þetta allt?
Það skiptir auðvitað máli að skoða
hvemig atvinnustarfsemi á helst heima í
vísindagörðum. Fljótt á litið koma upp
þættir eins og að starfsemi sé byggð á
þekkingarinnihaldi og byggist á mannauði
í stað fjármagns og að störfin séu einkum
fyrir háskólamenntað fólk. Séu markmiðin
háleit hlýtur að vera stefnt að því að færa
hentuga starfsemi að t.d. erlendis frá og þá
einkum hátæknifyrirtæki og þróunarsetur.
Víða hefur sú leið verið farin að byggja á
stórum frumbyggjum og reyna að laða
fyrirtæki að þeim. Tilkoma íslenskrar
erfðagreiningar í Vatnsmýri gæti t.d. orðið
að slíku dæmi. Þá er oft talið nauðsynlegt
að koma upp öflugu frumkvöðlasetri inn-
an vísindagarða.
Víða hefur sú leið verið farin að stefna
að klasamyndun ákveðinna greina í vís-
indagörðum. Það leiðir hugmyndina að
spumingunni hvað við eigum við hér á
landi þegar við tölum um þekkingariðnað.
I því sambandi er oft talað um upplýsinga-
tækni og fjarskipti, líf-, lyfja- og heilsu-
tækni, nýtingu orku og nýjar leiðir í því
sambandi. Þá hefur líka verið rætt um
greinar eins og fjármálastarfsemi. Þótt sú
grein sé kannski ekki talin til þekkingar-
greina er ekki hægt að neita því að mennt-
unarstig starfsmanna þar er töluvert hátt. f
sambandi við klasamyndun þurfum við að
meta hvar við erum sterk og hvar við höf-
um sérstöðu? Á til dæmis að reyna að ýta
undir sérstöðu á ákveðnum sviðum? Það
er hins vegar ljóst að margir eru að róa á
sömu mið í þessu sambandi. Það sem við
teljum okkar styrk getur líka verið megin-
styrkur margra sem við keppum við.
Hvað er framundan?
Það er ljóst að ýmis áform eru uppi á höf-
uðborgarsvæðinu í sambandi við starfsemi
af þessu tagi og þar eru ýmsir samstarfs-
möguleikar inni í myndinni. f Reykjavík
eru áform HÍ í Vatnsmýri þar sem væntan-
lega verður um að ræða samstarf við
einkaaðila og mögulega Reykjavíkurborg.
í Garðabæ eru einkaðilar með áform við
Urriðakotsvatn, í Kópavogi í Lundi svo
eitthvað sé nefnt. Spurningin er hins vegar
hvort það sé verið að tala um það sama
allsstaðar.
Á ensku er stundum talað um bæði
Business Park og Science Park og spum-
ingin er hvort hver sem er geti kallað
áform sín hvað sem er?
22
lölvumál