Tölvumál - 01.07.2002, Blaðsíða 7

Rafræn viðskipti
Allt of algengt er að
lausnir séu valdar og
settar upp án slíkrar
forathugunar
Þættir rafrænna viðskipta
færslum minnka líkumar á röngum
innslætti og öðrum mannlegum mistökum.
Allir þessir þættir gefa aukið hagræði í
rekstri og skila þar með arði af viðkom-
andi fjárfestingu. Áður en ákveðið er að
fjárfesta í rafrænum lausnum er mikilvægt
að gera sér strax í upphafi grein fyrir arð-
semi hennar, innleiðingu og áhrifum á
starfsemi fyrirtækisins eða stofnunarinnar.
Allt of algengt er að lausnir séu valdar og
settar upp án slíkrar forathugunar, en slíkt
leiðir jafnan til ómarkvissrar nýtingar,
óþarfa kostnaðar og þar með minni arð-
semi af framkvæmdinni í heild sinni.
Miðiægir brunnar
Þegar fyrirtæki ná árangri með samræmd-
um rafrænum viðskiptum er mikilvægt að
ná því að samnýta allar upplýsingar sem
eru almennar og algildar. Því þarf að vera
unnt að sækja slíkar upplýsingar í mið-
læga brunna sem innihalda grunnþætti
eins og vörulýsingar, ýmsar upplýsingar
fyrir mismunandi atvinnustarfsemi, skiár
yfir fyrirtæki og einstaklinga, upplýsingar
um viðskiptahætti fyrirtækja og rafræna
útfærslu á þeim, upplýsingar varðandi raf-
ræn skírteini og vottun, auk ýmissa ann-
arra miðlægra gagnagrunna.
Sem dæmi um miðlæga brunna má
nefna kjarna rafrænna markaðstorga þar
sem vörulistar, vörulýsingar og aðrar upp-
lýsingar sem tengjast vörum og viðskipt-
um með þær eru settar fram á staðlaðan
hátt. Viðskiptavinir hafa þannig aðgang að
mikilvægum upplýsingum á sameiginleg-
um vettvangi, sem auðveldar þeim að eiga
viðskipti sín á milli.
Opnar iausnir
Það er ekki nóg að tvö fyrirtæki komi sér
saman um það hvernig þau muni skiptast á
tilteknum gögnum í viðskiptum. Það þarf
að leggja áherslu á miðlun upplýsinga,
ekki bara gagna. Það er heldur ekki raun-
hæft að ætla einum aðila að vera einskon-
ar þýðari fyrir viðskiptagögn úr framsetn-
ingu eins hugbúnaðarkerfis yfir í skráar-
form sem annað kerfi skilur, nema sá aðili
nái þeim árangri að öll fyrirtæki og ein-
staklingar tengist honum. Slíkar lausnir
koma einungis að gagni ef þær miða við
stöðluð skeytaform fyrir viðskiptagögn,
útfæra viðskiptahætti og tryggja rekjan-
leika í miðlun gagnanna.
Það verður að tryggja að skilgreining
gagna og viðskiptahátta sé samræmd
þannig að útfærsla á viðskiptum sé þess
eðlis að hægt sé að hafa viðskipti við alla.
Því eru staðlar og samræming grundvall-
aratriði.
Viðskiptakerfi verða sífellt hæfari til að
meðhöndla upplýsingar á samræmdan
hátt, þar sem upplýsingar eru skilgreindar
og meðhöndlaðar eins á milli kerfa.
SARÍS
Hér að framan hafa orðin samræming -
samvinna og stöðlun gengið í gegnum
textann eins og rauður þráður. Það liggur í
hlutarins eðli að þegar viðskiptaaðilar eru
orðnir með beinum eða óbeinum hætti
innbyrðis tengdir í rafrænu viðskiptaneti
þurfa þeir að sammælast um þær reglur og
viðmið sem gilda á þeirn vettvangi. Þörfin
er e.t.v. ekki mjög aðkallandi í dag, en
verður það í mjög náinni framtíð. Imynd-
um okkur til dæmis hvernig það væri að
koma til vestrænnar stórborgar, leigja sér
bíl og ætla að aka um götur þar sem væru
hvorki umferðareglur eða götumerkingar.
Það er nær öruggt að við annað hvort
leggjum bílnum við fyrsta götuhorn og
notum tvo jafnfljóta „eins og alltaf hefur
verið gerf ‘ eða finnum einhvem sem er
nægilega sjóaður til að keyra bílinn fyrir
Tölvumál
7