Vísir - 16.06.1964, Blaðsíða 8
8
V í S IR . Þriðjudagur 16. júní 1964.
VÍSIR
Utgefandi: Blaðaútgáfan VISIR
Ritstjóri: Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Þorsteinn Ó. Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 krónur á mánuði.
í lausasölu 5 kr. eint. - Sími 11660 (5 linur)
Prentsmiðja Visis. — Edda h.f.
Vegurinn framundan
TUTTUGU ár er ekki langur tími, allra sízt í lífi einn-
ar þjóðar. En á síðustu tveimur áratugum er ekki of-
mælt þó sagt sé, að íslenzka þjóðin hafi horfið úr
heimi fátæktar til bjargálna. Kannski er það mikil-
vægasti áfanginn, því varla verður sagt að menningin
hafi meir blómstrað í landinu þau árin en fyrr. Það
er í heimi hinna tæknilegu nýjunga og fjölbreytts at-
vinnulífs, sem þjóðin hefir hafið nýtt landnám á ár-
unum frá 1944. Og á því leikur enginn efi, að þar hefir
átt drýgstan þáttinn hið fulla frelsi, sem 1944 fékkst
og sú bjartsýni og áræði, sem fylgdi í kjölfar þess.
En þótt áfanga almennrar velmegunar hafi verið náð,
má ekki gera hlé á ferðinni.
jþjóðin hefir aflað sér mikilla fjármuna og margvís-
legra atvinnutækja á þessu tímabili. En hún á enn eftir
að læra til hlítar að notfæra sér þau og gerast herra
þeirra en ekki þjónn. Ennþá er vöðvaaflið allt of mjög
tignað á þessu landi. Ennþá vinnur þorri manna tvö-
faldan vinnudag. Hvar er þá tómið til þess að lifa og
njóta lífsins? Á listamannahátíð er hálftómt hús. Skáld
in kvarta um að bækur þeirra seljist ekki lengur og
með logandi Ijósi er leitað að nýjum meisturum sögu
og orðlistar. Sjónvarpinu er tekið tveimur höndum,
þótt sjáandinn sé þar algjör þiggjandi — eða kannski
er það einmitt vegna þess. Að sumu leyti er þetta skilj-
anlegt. Við lifum á hröðu umbyltingaskeiði og þjóðin
þarf tíma til þess að finna sjálfa sig á slíkri leysingatíð
og endurmeta forn verðmæti. Hættan er hins vegar
sú, að í þeim stríða árstraumi fari margur sá arfur for-
görðum, sem betur kæmi til skiptanna. Hér kemur til
kasta íslenzkra listamanna og menntamanna að treysta
samhengið í íslenzkri menningu og láta rödd sína ekki
verða raust hrópandans í eyðimörkinni. Steinrunnið
fræðslukerfi þarf að laga að kröfum nýs tíma með
þjóðleg gildi í huga. Og betur mættu hugvísindadeildir
Háskólans standa í stöðu sinni en hingað til hefir reynzt
Á vettvangi þjóðmálanna skiptir mestu máli að það
takist að skapa frið og eindrægni milli stétta þjóðfé-
lagsins, sem nú er vísir fenginn að. Það verður ekki
gert með gömlum ráðum, heldur nýjum, og róttækri
hugarfarsbreytingu leiðtoga vinnuafls og vinnuveit-
enda. ísland má ekki lengur vera það land álfunnar,
sem frægast er fyrir innbyrðis sundrung. En kannski
er stærsta verkefni næstu tveggja áratuga að taka vís-
indin í þágu þjóðarinnar. Með þjónustu þeirra verður
nýting gæðanna margfölduð, sem þjóðin dregur úr sjó
og ræktar í mold, störfin létt og vinnudagurinn styttur.
Enn bíða frumstæðustu grundvallarrannsóknir verks
og enn skortir almenna tæknimenntun í atvinnulífinu
Það væri vel, ef þjóðin gerði sér fullljóst á þessum
tímamótum, að meginverkefni næstu ára hlýtur að
vera það, að færa landið inn í álfu vísinda og tækni.
Tveir starfsmenn síldarbræðslunnar á Raufarhöfn sjást hér að vinnu.
GETUM LANDAÐ ÞÚS.
MÁLUM Á KLUKKUTÍMA
Þótt hvorki söltun né bræðsla
hafi verið byrjuð þegar við
skruppum í stutta heimsókn til
Raufarhafnar, er ekki hægt að
segja að þar hafi lítið verið
um að vera. Norskt skip hlaðið
af síldartunnum lá við hafnar-
bakkann. Hópur verkamanna
vann við smíði hafskipabryggju
og það marraði á tveim stórum
síldarkrönum, sem notaðir voru
við að landa úr síldarbátum,
sem lágu drekkhlaðnir við
bryggju Síldarverksmiðju ríkis-
ins. I síldarbræðslunni kepptust
menn við vinnu, því þá um
kvöldið, eða morguninn eftir
átti bræðsla að hefjast.
Við leituðum uppi verk-
smiðjustjóra Síldarverksmiðju
ríkisins á Raufarhöfn, Steinar
Steinsson, en þetta er áttunda
sumarið, sem Steinar veitir
verksmiðjunni forstöðu.
Tekið á móti 233 þús. máhim
í fyrrasumar.
— Nú verðum við að koma
öllu í gang í kvöld eða á
morgun. Þrærnar eru að fyliast
Fréttciniaður ¥i$is
Þegar hafa borizt hingað rúm-
lega fimmtíu þúsund mál, en
alls getum við tekið á móti 60
þús. málurn, segir Steinar.
— Og hvað tekur það ykkur
langan tíma að bræða bað
magn?
— Reikna má með að við sé-
um 12 til 14 daga að bræða 60
þús. mál, en afkastageta verk-
smiðjunnar er um 5 þús. mál
á sólarhring. I fyrra bræddum
við hér á Raufarhöfn alls 233
þús. mál, en sumarið áður var
bræðslan mest eða rúm 360 þús.
mál.
— Hvað starfa margir hér
við síldarverksmiðjuna, begar
allt er í fullum gangi?
— Óhætt er að segja, að við
verksmiðjuna starfi um eitt
hundrað manns, þá tel ég þá
menn með sem vinna á verk-
stæðinu hjá okkur, en það er
hið eina sem til er hér á Rauf-
arhöfn. Þar starfa járnsmiður
trésmiður og rafvirki ásamt ?ð-
stoðarmönnum. Verkstæðið er
m.a. rekið til þess að geta veitt
síldarskipunum einhverja að-
stoð í sambandi við viðgerðir
og annað smávægilegt sem hægt
er að framkvæma hér á staðn-
um.
Færri komast að en vilja.
— Hvernig gengur að fá fó!k
til starfa við verksmiðjuna?
— Við erum í engum vand-
ræðum með það. Hér komast
færri að en vilja og sumt r.f
þvl fólki sem hér starfar, hefur
unnið við verksmiðjuna sumar
ræðir við Steinur
eftir sumar. I sumar starfa hér
m.a. nokkrir stúdentar, en þeir
komast ekki hingað fyrr en 18.
júní. Starfsfólkið fær tveggja
fnánaða kauptryggingu og verð
ur því að binda sig hér í vinnu
tvo mánuði, en óneitanlega kem
ur stundum dálítið los á fólkið
ef hlé verður á síldarlöndun,
því yfirleitt er þetta allt fó'k
sem kemur hingað með það efst
í huga að fara með góðan skild
ing til baka.
— Hvernig er aðbúnaðurinn?
— Ekki er kvartað undan að-
búnaðinum, en búið er £ brögg-
um, sem skipt er niður í 2-4 og
5 manna herbergi. Þá er hér
starfrækt mötuneyti í ágætum
húsakynnum.
Byrjað að undirbúa bræðsl-
una strax í apríl.
— Það tekur auðvitað nokk-
uð langan tíma að undirbúa
verksmiðjuna, áður en bræðsl-
an hefst?
— Segja má að verkstæðið sé
opið allt árið og einnig starfar
hér vélstjóri allt árið, en að-
alundirbúningurinn hefst í byrj
un apríl Við höfum aðallega
unnið að þvi að laga löndunir-
tækin £ vor og m.a. endurbyggt
eitt þeirra. Hér eru þrjú lönd-
unartæki. Tvö þeirra ianda að
meðaltali um 300 málum á .ilst.
en tækið sem við endurbyggð-
um, um 400 málum, svo að
þannig getum við landað um
þúsund málum á klst.
— Telurðu ekki nauðsynlegt
að stækka verksmiðjuna?
— Jú, það er auðvitað nauð-
synlegt. Stækkun sfldarbræðsl-
,unnar og söltunarstöðva hér á
staðnum verður að haldast £
hendur. Hingað kemur kannski
skip með sfld til söltunar, en
nokkuð stórt magn af aflanum
verður að fara i bræðslu. Það
er þvi ekki hægt að senda skip
ið með bræðslusíldina á ein-
hverja aðra höfn.
— Og þú ert biartsýnn á að
allt muni ganga vel f sumar?
— Ég held að það sé engin
ástæða til að vera svartsýnn,
þvi t.d. á sama tíma i fyrra
vorum við ekki búnir að taka á
móti neinni síld, en nú þegar hef
ur verksmiðjan tekið á móti
hátt f sextiu þúsund mál.
Steinsson verksmiðinstj. á Rotiforhöfn