Dagur - 20.12.1950, Blaðsíða 1
16 síður og jólablað
Næsta tbl. Dags — og'síðasta
tbl. árgangsins — kemur út
næstk. föstudag. Auglýsingar
þurfa að berast afgreiðslunni
fyrir hádegi á fimmtudag.
Dagu
DAGUR
sendir lesendum sínum nær
og fjær beztu óskir um gleði-
‘ leg jól og farsælt ár!
XXXIII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 20. desember 1950
54. btl.
12 vom drepnir — 200 særðir
■V ^- '1* :
i. . •'<>
12 inenn létn lífíð og um 200 særðust í óeirðum beim, sem urðu í
Singapore í sl. viku í sambandi við mál hollenzku stúlkunnar Maria
Bartha Hertogh, 13 ára. Er myndin hér að ofan af þessari umdeildu
stúlku. Móðir hennar kom henni í fóstur hjá Malajakonunni Che
Aminsh árið 1940 og ólst hún unp í frmnskóginum með henni, og
hlaut ágætt uppeldi, segja kunnugir. Che Aminah gifti hana 13 ára
gamla malaiiskum kennara, og fór vígslan fram að helgisiðum Mú-
hammeðstrúarmanna. Þegar foreldrar bamsins vissu, hvar hún var
niður komin, vildu þau fá það framselt, en fóstran neitaði. Dómstóll
í Smgapore úrskurðaði þeim yfirráð bamshis og var stúlkan send
til Hollands. Óeirðirnar urðu vegna úrskurðar dómstólsins, og bitn-
aði einkum á kristnum mönnum og hvítum. Voru margir Evrópu-
menn limlestir og margir aðrir sluppu nauðuglega.
Húsvíkingar mófmæia harðlega
óviðunandi póstsamgöngum
Esja sigldi framhjá Hásavík í s. 1. viku
Póstur héðan hefur ekki kom-
ið til Húsavíkur í hátt á þriðju
viku og ríkir megn óánægja með-
al bæjarbúa og íbúa héraðsins yf-
ir þessu ófremdarástandi.
Esja, sem fór héðan austur um
land í sl. viku, sigldi fram hjá
Húsavík og skildi póst og farþega
eftir hér. Vakti þessi ákvörðun
útgerðarinnar hina megnustu óá-
nægju, sem vonlegt var, því að
Esja átti áætlun í Húsavík. —
Ástæðan mun talin sú, að veður-
útlit hafi verið slæmt, er skipið
fór héðan, en það dokaði þá held-
ur ekkert við til þess að sæta
betra veðri.
Pósturinn sendur til Siglufjarðar.
Ráðgert var síðan að sonda bát
hingað eftir pósti og farþegum,
sem Esja hafði skilið eftir, en þá
var pósturinn kominn til Siglu-
fjarðar í veg fyrir Fjallfoss.
Seinkaði því skipi þar og var það
fyrst væntanlegt til Húsavíkur
í gær. Voru þá hátt í þrjár vikur
síðan póstur héðan og að sunnan
hafði komið til Húsavíkur.
Bæjarstjórn mótmælir.
Bæjarstjómin í Húsavík hefur
samþykkt harðorð mótmæli gegn
þessu ástandi og hefur skorað á
ríkisskip að láta hraðferðir hing-
að til Akureyrar jafnan hafa við-
komu í Húsavík. Sýnist það eðli-
leg krafa og sanngjörn. Ríkisskip
hefur nú ákveðið að láta m.s.
Heklu, sem snúa átti við á Aust-
fjörðum, til Reykjavíkur, koma
norður fyrir til Húsavíkur, til
þess að bæta úr þessu vandræða-
ástandi að einhverju leyti.
ijrin hér áætluð 6.635.000 krónur
við íyrri umræðu í bæji
jókmynd í
V erkamanniniiim
Kominform-blaðið okkar
hefur nú birt s-inn jólaboð-
skap, á forsíðunni sl. föstudag.
Er þar með snilldarhandbragði
brugðið upp einkar fallegri og
hugþckkri mynd af fundi í
bæjarstjórninni hér. Hefst lýs-
ingin á fundinum þannig: —
„Fjós. Nautgripir standa á
básum og rymja. Einstaka
reka upp gaul, aðrir stara
skepnulegum augum hugsun-
arlaust út í loftið.... Til
hægri eru 7 kýr, hver annarri
feitari og sællegri og hver
annarri aulalegri og illgjarn-
ari á svip. ... Til vinstri eru
aðeins 4 kýr. Eitthvað hreint
og göfugt emkennir yfirbragðll
þeirra. . . . “ — Sú spurning
vaknar, er meiin lesa þessa|
Iistilcgu frásögn, hvort ekki
hefði verið kurteislegra af
blaðinu að taka svo til orða, að
vinstra megin í fjósinu væru
3 tarfar og 1 kýr.
Leitað eftir er-
lendo láni til nýja
sjúkraluissins
Bæjarráð Akureyrar samþykkti
fyrir nokkru að gefa bæjarstjóra
umboð til þess að taka erlent lán,
allt að 2Vz millj. króna, vegna
byggingar fjórðungssjúkrahúss-
ins, og leita jafnframt eftir
ábyrgð ríkisins fyrir því láni. —
Unnið mun nú að þessari lánsút-
vegun og eru horfur taldar all-
góðar.
Harðbakur kenmr
ekki fyrir jól
„Harðbakur“ var afhentur
hinum nýju eigendum, Útgerð-
arfélagi Akureyringa h.f. í
Aberdeen 15. þ. m., en heim-
förin tefst nokkra daga vegna
þess að fiskimjölsverksmiðja
skipsins var ekki í fullkomnu
Iagi og þurfti lagfæringar við.
Er nú húizt við að Harðbakur
leggi af stað á morgun eða
hinn daginn og þá kemur hann
hingað fljótlega úr jólum.
Niðurstöðutölur fjárhagsáætlunar
tæpar átta milljónir króna
Fjárhagsáætlun hæjarins fyrir
1951 var til fyrri umræðu á bæj-
arstjórnarfundi í gær og mun
ætlunin að ljúka afgreiðslu fyrir
nýjár. Niðurstöðutölur áætlunar-
innar, eins og hún lítur nú út, eru
kr. 7.834.900.00.
Aðaltekjuliðurinn er útsvörin,
og eru þau áætluð kr. 6.634.590.00
og er það nokkru hærri upphæð
en í fyrra. í þessari áætlun er
gert ráð fyrir hærri launagreiðsl-
um bæjarins vegna vísitöluupp-
bótar og var nauðsynlegt að
hækka tekjurnar til þess að
mæta því.
IleJztu tekjuliðir.
Helztu tekjuliðir, aði'ir en út-
svörin, eru þessir: Dráttarvextir
af of seint greiddum gjöldum 2000
kr., skattar af fasteignum 277 þús.
kr., tekjur af fasteignum 145 þús.
kr., endurgreiddir fátækrastyrkir
170 þús. Þátttaka Hafnarsjóðs í
stjórn kaupstaðarins 25 þús., fyrir
reikningshald rafveitunnar 35
þús., sundkennslustyrkur frá rík-
iinu 15 þús., tekjur af sundlaug
og gufubaðstofu 13 þús., tekjur af
grjótmulningi 200 þús., óvissar
tekjur, endurgreidd útsvör,
skattar af ríkisverzlun og fram-
lag úr jöfnunarsjóði 200 þús.,
greiðsla frá vatnsveitu fyrir bók-
hald 10 þús., hluti bæjarsjóðs af
stríðsgróðaskatti 26500 kr., sæta-
gjald kvikmyndahúsa 20 þús.
Gjöldin.
Helztu gjaldaliðir eru þessir:
Vextir og afbg. af föstum lánum
54 þús., stjórn kaupstaðarins 408
þús., löggæzla 313 þús., heilbrigð-
ismál 182 þús., þrifnaður 360 þús.
vegir og byggingamál 473 þús., til
nýrra vega 800 þús., kostnaður
við fasteignir 311 þús., eldvamir
150 þús., lýðtrygging og lýðhjálp
910 þús., þar af til alniannatrygg-
inga 600 þús., framfærslumál 692
þús., menntamál 799 þús.
Framlög til stofnana
Af ýmsum útgjöldum eru þessi
helzt: Til Lystigarðsins 25 þús.,
Leikfélagið 6 þús., til verka-
mannabústaða skv. lögum 126
þús., Kantötukór Akureyrar
vegna utanfarar 30 þús., söngfél.
Geysir eitt þús., Lúðrasveitin 10
þús., Heimilisiðnaðarfél. 3 þús.,
Svifflugfélagið 3 þús., Skátafé-
lögin 3 þús., Vinnumiðlunarskrif-
stofan 21 þús., Mæðrastyrksnefnd
5 þús., Skömmtunarskrifstofa 20
þús., Eftirlaunasjóður, framlag,
75 þús., sjúkrahússbyggingin 250
þús., íþróttavöllurinn 50 þús.,
reksturshalli sjúkrahússins 150
þús., til nýbygginga við sund-
laugina 100 þús., Skógræktarfél.
Eyfirðinga 10 þús., íþróttafélögin
í bænum 10 þús., Skákfél. Akur-
eyrar eitt þús., Fjórðungssam-
band Norðlendinga 3 þús., SÍBS
10 þús., Byggingasjóður Akur-
eyrar, framlag, 150 þús., Dag-
heimili fyrir börn 20 þús., verk-
færakaup 100 þús., dráttarbraut-
in 150 þús., slökkvistöðvarbygg-
ingin 100 þús., breytingar á sam-
komuhúsi bæjarins 200 þús., brú
á Glerá 100 þús., almenningsal-
erni 100 þús., viðbygging gagn-
fræðaskóla 25 þús., og lán til La.x-
árvirkjunar 500 þús.
Ýmiss búnaður sjúkrahússins kominn
frá útlöndum eða væntanlegur
á iiæstunni
Gunnar Jónsson, framkvæmda-
stjóra sjúlirahússbyggingarinnar
skýrði blaðinu svo frá í gær, að
ýiniss búnaður nýja sjúkrahúss-
ins, sem keyptur cr frá útlöndum,
sé nú að koma til landsins eða
væntanlegur á næstunni.
Með Lagarfossi sl.' mánudag
komu rafmagnseldhúsáhöld, svo
sem suðupottar, steikarofn og
hitunartæki o. fl. Þá eru nýlega
komin hingað áhöld til upphit-
unar á næturhitunarvatnsgeymi.
í þessum mánuði verður afgreitt
frá útlöndum sjúkralyftan og
matarlyfta úr eldhúsi, ennfremur
uppþvottavélar, hrærivélar og
fleiri hjálparvélar í eldhúsi.
Bygginganefnd sjúkrahússins
leggur nú höfuðáherzlu á að fá
sem mest af nauðsynlegum bún-
aði sjúkrahússins er kaupa þarf
frá útlöndum, hingað hið allra
fyrsta.