Þjóðviljinn - 30.06.1977, Side 4
4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 30. júni 1977
Málgagn sósíalisma,
xerkalýdshreyfingar
og þjódfrelsis.
(Jtgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: (Jlfar Þormóösson.
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Síöumúla 6, Simi 81333
Prentun: Blaöaprent hf.
Landy saga og
sumarferðir
Alþýðu-
bandalagsins
Um þessar mundir er mikið um ferðalög
á vegum Alþýðubandalagsins. Um siðustu
helgi tóku 220 manns þátt i sérstaklega
glæsilegri ferð Alþýðubandalags Vest-
fjarða út i Flatey. Núna um helgina ætla
flokksmenn á Suðurlandi að skipuleggja
ferð til Vestmannaeyja. &—10 júli er
fjölskylduhátið á vegum flokksins á
Norðurlandi eystra,haldin að Breiðumýri,
Reykjadal. 1 byrjun ágúst leggja þeir á
Norðurlandi vestra leið sina á Horn-
strandir. Og núna á sunnudag efnir
Alþýðubandalagið i Reykjavik til árlegrar
sumarferðar.
Háðskir menn gætu spurt sem svo:
Hvaða óróleiki er þetta? Er ekki nóg af
ferðaskrifstofum?
Það er i sjálfu sér ekkert nýmæli að
samtök og þá stjórnmálasamtök efni til
ferðalaga. Blátt áfram til þess að menn
geti notið góðs félagsskapar úti i náttúr-
unni. Og vissulega eru þessar ferðir ekki
hugsaðar sem einkamál flokksmanna,
þátttaka i þeim er að sjálfsögðu öllum
opin. En við skulum vona, að við þessi
ágætu ferðalög tengist fleira en almenn
hefð i félagsstarfsemi. Einnig fleira en
það eitt, að það er sjálfsagt að stjórnmála-
flokkur hafi sem fjölbreyttasta starfsemi
og gefi mönnum tækifæri til að kynnast
innan hins frjálslega ramma ferðalagsins
og bæta þar með upp það sem útundan
verður á hefðbundnum fundasetum vetr-
armánaðanna.
Við leyfum okkur að halda þvi fram, að
sú áhersla sem Alþýðubandalagið hefur
lagt á sumarferðir, endurspegli þær
áherslur sem islenskir sósialistar og
vinstrimenn hafa jafnanlagt á ,,land, þjóð
og sögu”. í ferðunum er jafnan leitast við
að fá þá menn til leiðsögu sem vel fróðir
séu um menn, atvik og staði. Þetta er að
sjálfsögðu tengt vilja og viðleitni til að
sem flestir þekki rætur okkar og um-
hverfi. Þá landshætti, sem valda svo
miklu um hlutskipti þjóðar og einstak-
linga. í annan stað hafa menn viljað
tengja þessar ferðir umræðu um náttúru-
vernd, sem vinstrisinnar hafa tekið mjög
virkan þátt i á undanförnum árum.
Vissulega hafa þeir ekki neinn einkarétt á
þeirri umræðu. En þeir hafa lagt til henn-
ar veigamikinn skerf vegna skilnings og
túlkunar á þvi, hvernig lögmál kapitalisks
hagkerfis hafa leikið umhverfi mannsins.
Landið sjálft, skynsamleg nýting þess,
vinsamleg umgengni við það — allt
eru þetta i raun réttri veigamiklir þættir i
lifskjörum alþýðu. Þættir sem henni er
brýn nauðsyn á að þekkja — ekki siður en
að hún kunni á kjarasamninga, visitölu-
verkanir og húsnæðismálastjórnarlán.
Og ef við leyfum okkur að vera enn há-
tiðlegri: að kunna að fara um land, að
opna augu og eyru er blátt áfram þáttur i
þeim þroska einstaklingsins i samfélagi
sem róttæk alþýðuhreyfing verður jafnan
að taka mið af, ef hún á ekki að kafna und-
ir nafni.
Má vera, að mönnum finnist að i þessum
linum sé fulLlangt seilst út fyrir hvers-
dagsleik rútubila, misjafnra vega, gos-
drykkja eða jafnvel rigninga og sjóveiki
þegar duttlungar veðurfars spilla góðum
áformum. Engu að siður er hér um hluti
að ræða sem rétt er að vaki með islensk-
um mönnum hvenær sem þeir leggja leið
sina um það land ,,þar sem vér viljum lifa
og deyja — og ganga aftur” eins og
Halldór Laxness hefur að orði komist.
Einkum og sérilagi séu þeir á ferð með
Alþýðubandalaginu.
Við hvetjum fólk eindregið til að fjöl
menna i stærstu ferð ársins, sumarferð
Alþýðubandalagsins i Reykjavik um
Reykjanes á sunnudaginn kemur. Og
munið, að þrátt fyrir sögulegt stórslys á
Miðnesheiði, þá er Reykjanesskaginn allt
annað og meira en sú herstöð sem á hon-
um hefur risið. Hann á sér ótal töfra, sem
mörgum hafa leynst til þessa — eins og of t
vill verða um þá hluti sem eru i raun og
veru innan seilingar. Kynnumst öll þeim
Reykjanesskaga, sem ekki er herstöð.áb.
2,8 miljónir
fyrir 6 tima
vinnu
Fasteignamarkaöurinn er
undarlegt fyrirbæri. í óöaverö-
bólgu siBustu ára hefur verB-
bólguhugsunarhátturinn grafiö
um sig og æ fleiri reyna aö
ávaxta sitt pund meB „steypu-
krónunni,” sem fariB er aö kalla
svo. Skortur á lóöum, félagslegu
byggingarframtaki og skyn-
samlegu lánakerfi i húsnæBis-
málum hefur framkallaö ibúöa-
verö, sem er i engu samræmi
viö byggingarkostnaö.
Þaö eru margir sem hagnast
á óráösiunni i ibúBamálum okk-
ar. Meöal þeirra eru aö sjálf-
mánaöarkaupi 28 reyndra Sókn-
arkvenna.
41 fyrirtœki í
fasteignasölu
Samkvæmt talningu i Morg-
unblaöinu s.l. sunnudag auglýsti
41 fasteignasali ibúöir til sölu i
blaöinu þann dag. Þegar litiö er
á dæmiö hér aö ofan og á þá staö-
reynd aö ekki þarf mikla fyrir-
höfn né kunnáttu til þess aö
setja á fót fasteignasölu má
vera skiljanlegt aö margir vilji
gera sér þessa atvinnugrein aö
féþúfu. En aö þaö þurfi milli 40
og 50 fasteignasölur til þess aö
annast fasteignaskipti Reykja-
víkurbúa er alveg meö ólikind-
um.
ELDU FJORTAN
IBÚÐIR Á 6 TÍMUM
I ..Virt hefdum gfiad m*Ii inargar siilii á laiiúarilausinorgun 2.7 inilljón kri'tna hii:
jsMina hlnkkir. ' sai;di Agnar Acnar sagdisi »*kki hafa nrAirt niálasljrtrnaijáni
Olafssun, fastoignasali í Fasi- var nrt |i<*nmuasknrl kaiipfiliia. Arh.pjarhvprfirt virrtisl nrrtirt
elunahiillinni. i sainlali virt I)B i Tvpuula hfrln*ruja ihúrtir knsia nukkurt urrtirt hvcrfi. pf inarka iná
f gær A spx timum yfir hflgina iilliiinai iindir irpverk 7.5 af |ivi art mcrtal kauppnda pru
Tseldi Fastcignahtíllin fjrtrián milljrtmr uu þ.pr stærsiu. fimm flniar I hvprfinu spm vilja ujarnan
f fbúrtir I smlðum I Arbæjarhverfi herhpruja. þrettán milljftmr. Um st.pkka virt siu pn húa áfram i
Ibúðirnar voru fyrst auulýstar lil fasi vprrt «*r art ræða. bertirt eflir sama náurenm. .«v.
sögöu fasteignasalar, sem fá 2%
af fasteignaverði fyrir milli-
göngu sina viö frágang pappira
og auglýsingu á fasteignum. 1
Dagblaöinu var nýlega skýrt frá
þvi aö Fasteignahöllin heföi á
sex timum selt fjórtán Ibúöir I
smiöum i Arbæjarhverfi. íbúö-
irnar seldust á 7.5 upp i 13 mil-
jónir eftir stærö og sé gert ráö
fyrir aö meöalverðiö hafi veriö
10 miljónir má finna þaö út aö
afrakstur fasteignasalans af sex
tima vinnu hefur verið um 2.8
miljónir króna. Þetta jafngildir
Meginkostnaöurinn viö rekst-
ur fasteignasölu felst i auglýs-
ingum i Morgunblaðinu. Þaö
ágæta blaö hefur þvi ekki litinn
hag af þvi kerfi sem vaxið hefur
upp kringum fasteignabraskiö.
10 til 11 miljónir
í Moggann
Aö jafnaöi eru um sex siöur
meö fasteignaauglýsingum I
Fasteignasalar spá allt að
50% hækkun fasteignaverð:
— í kjölfar k jarasamninganna og til hausts
•alar
hofurt-
l'asipignas
horgaisværtinn reikna mert art
vprrt á faslpijtnúin hækki nnkirt
I suinar og fram pflir hausii.
Smnir iclja art hækkunm gpii
orrtirt alll art. 50'V»- Frá ára-
mrtluin hcfur nær pnmn hækk-.
• •n orðirt á fasleignavprði og
ilil hrpyfing vprirt á faslpigna-
ii'arkartinum
ITB ra*ddi i uær virt nokkra
ftislpignasala uin liorfur a fasi-
pignamarkartnum og har þpim
saman uiii art þar væri nú Iit11
hrpyfinn og hpfrti vnirt um
nokkurra mánarta skpirt. Kinn
þpirra. Kagnar Tftmasson hrl.,
iftk svo djiipl i ánnni að spgja
art nánast ongin hrpyfing hpfði
orrtirt i hoili ár. ..Vissulcga hafa
komirt Orstuttir fjtirlpgir
kaflar." sagrti Kagnar. „pn þpir
hafa pkki hafl áhrif á hcildina
Virt toldum art hækkanir yrðu
nokkrar s| hausi pn af þvi varð
pkki l>á rpiknurtum við nipð art
þær kiPinu á annallmanum.
si*m vonjulpgasi hcfur vi-rið á
timabilinu frá janúar til mai.
pii á þpim hækkunum hefur
holdur pkkort hftlart. Þart má
þvi segja art allar fastoignir spu
á uainla vprðinu og þvi hægt art
gpra uftrt kaup núna "
Kagnar Tftmasson sagrti þart
inai siti og sinna starfsinanna
að skýringarinnar væri að loita
i þoirri startreynd að þogar fó
skorli til hoimilishalds logði
frtlk okki i fastoignakaup. ..Þart
or okki aðoins í fastoignavið-
skipium art litil hreyfing or."
sagrti hann. „allt virtskiptalif
landsins or i dorta. Allt tal um
fjftruu viðskipti or annaðhvort
skakkl mal á oinhvorjum
augnablikum oða hroin lygi."
Kastoignasölunum. som DB
ræddi virt. bar oinnig sainan um
art moð gorð nýrra kjarasamn-
inga og vorull-gra launabrtta
mælti húast við umtalsvorðum
hækkunuin á fasioignavorði
Kæru þær hækkanir vænlan-
loga stlgandi til haustsins or
þær næðu hámarki.
Kinn fastoignasalanna sagði/
að sl. ár hofrti hækkun á vorði\
fastoigna orðið hin minnsla
som um gæti á milli ára. Hann
kvaðst aflur á mrtti ætla að lil
hausts gæti hækkunin orðið
jafnmilíTl og var frá þvl um
hausiið 1973 til vors 1974. oða
40—50%. Annar taldi það of
mikla hækkun og sagðist okki
sJá ástæðu til að ætla að hækk-
unin yrði inoiri on 15—20%
moð haustinu.
•OV
Morgunblaöinu á sunnudögum
og þrjár siöur aöra daga. Á ein-
um mánuöi eru þvi á bilinu 85 til
90 siöur af auglýsingum frá
fasteignasölum i blaöinu. Siöan
leggur sig á 160 þúsund krónur,
en þótt okkur séu ekki tiltækar
upplýsingar um þann afslátt
sem Morgunblaöiö veitir fasta-
kúnnum, er ekki út i hött aö ætla
aö siöan sé i heild seld á 120 til
130 þúsund krónur. Meö huga-
reikningi má þá finna út aö tekj-
ur Morgunblaösins af fasteigna-
auglýsingum eru milli 10 og 11
miljónir króna á mánuöi.
Fasteignasalarnir eru fyrir
Morgunblaöiö þaö sem Sam-
bandiö og kaupfélögin eru fyrir
Timann, kjölfestan I auglýsing-
unum.
Lóðapólitíkin
Nú er Morgunblaöiö aö vlsu
fariö aö tala um nýtt lánakerfi i
húsnæöismálum til þess aö
stööva fasteignabraskið. Þaö
hefur ekki verið útskýrt nánar
enn hitt er vist aö ihaldiö á höf-
uöborgarsvæöinu á sinn stóra
þátt I hvernig þessum málum er
nú háttaö. Skýrt dæmi um það
er iönaöarhúsnæöi. Lóöum und-
ir iönaöarhúsnæöi er úthlutaö til
gæöinga Sjálfstæöisflokksins til
þess aö braksa meö. Lóöaút-
hlutanir til þessara nota eru af
svo skornum skammti að hrein-
lega er slegist um hvern lófa-
stóran og lausan blett. Þannig
selst nú 300 ferm. geimur ófrá-
genginn i Artúnshöföa á 20 til 30
miljónir kr. Arangurinn er svo
aö þeir sem ætla aö setja á stofn
iönfyrirtæki eöa stækka viö sig
leita út fyrir borgarmörkin.
Engum að kenna
Braskarar ýmiskonar ætla
sér aö nota nýgeröa kjarasamn-
inga sem tylliástæöu til þess aö
hrinda af stað veröbólguskriöu i
eiginhagnaöarskyni. Dæmi um
þaö er könnun Dagblaösins miö-
vikudaginn 22. júni s.l. á viö-
horfum fasteignasala til verö-
þróunar á næstunni. Auövitaö
spá þeir 50% hækkun á fsteign-
um i haust. Greinargóður starfs
maöur á fasteignasölu tjáöi oss
aö þessi frétt heföi haft gifurleg
áhrif. Strax daginn eftir hefði
fjöldi manns hringt I fasteigna-
söluna og ákveöiö aö hækka
veröiö á eignum sinum um
hundruöir þúsunda eöa fresta
sölu þangaö til i haust.
Morgunblaðið hefur haldiö
þeirri kenningu á loft aö undan-
förnu aö þaö sé engum sérstök-
um aö kenna aö hér rikir óöa-
veröbólga, heldur sé þaö hugs-
unarháttur þjóðarinnar allrar
sem ráöi feröinni. Viö viljum
hinsvegar halda þvi fram aö þaö
séu sterkir hagsmunaaðilar
sem stjórna verðbólgudansin-
um, og þeirra sé ekki aö leita i
verkalýösstétt.
ekh.