Þjóðviljinn - 30.06.1977, Side 13

Fimmtudagur 30. júni 1977 ÞJÓÐVILJINN — SHfA 13
útvarp
Snsfellsjökull séöur frá Hellissandi
FJÖLLIN OKKAR:
Snæfellsjökull
Ríkisútvarpið heldur
áfram að fá hina bestu
menn til að fræða fólk um
,/f jöllin okkar", og í kvöld
er það Árni Björnsson, sem
talar um Snæfellsjökul.
Ekki er að undra að þjóð-
háttafræðingur er fenginn
til að ræða um „Jökulinn",
þvi ekki hafa önnur islensk
fjöll verið sveipuð meiri
ævintýraljóma í gegnum
aldirnar en hann.
Hróöur Snæfellsjökuls hefur
kannske borist viöast i sögu Jules
Verne „Leyndardómar Snæfells-
jökuls,” sem flestum er kunn, þvi
nýlega var sýnd i sjónvarpi kvik-
mynd byggö á henni og þótt sá
söguþráöur sé ólikur islenskri
alþýöutrú, má þar af merkja aö
jafnvel i öörum löndum hefur
fjalliö þótt liklegt til aö geyma
marga dul. Á tslandi fór mest orö
af Báröi Snæfellsás, sem fáir
efuöust um aö ætti heimkynni i
jöklinum og mynd hans kemur
vel fram i lýsingu Steingrims
Thorsteinssonar, sem geymd er i
kvæöi hans Snæfellsjökull:
Báröur blæs i skeggiö
á björtum jökulhnjúk.
Þegar Eggert
og Bjarni klifu
Jökulinn fyrir
223 árum
magnast hrim og hreggiö,
hrynur i byggöum fjúk.
Meö kiofastaf i kufli grá
snúöugur þrammar Snæfellsás,
snjóvgum vegum á.
Þrátt fyrir allt átti þó fyrir jafn
ábúöarmikilli vætt og Báröi aö
liggja aö láta undan síga fyrir
mönnum tima, sem enga
almennilega hjátrú vildu heyra
eöasjá og versta atlaganaö Báröi
var sjálfsagt gerö, þegar Eggert
Ólafsson og Bjarni Pálsson gengu
á Snæfellsjökul áriö 1754, án þess
aö mæta neinum þeim skelf-
ingum, sem jökullinn átti aö búa
yfir. Er trúlegt aö ýmsum hafi
þótt missir aö Báröi, ekki síst
margri kerlingu, sem kallaö haföi
hann sér til liösinnis viö þæfingar
á nýsleginni voö og haft yfir aö
hætti ömmu sinnar og lang-
ömmu: „Báröur minn á Jökli,
leggstu á þófiö mitt ...” osfrv.
Hér skal stuttlega rakin
ferö þeirra Eggerts og Bjarna, en
hana tókust þeir á hendur I júli og
má af ýmsu marka aö sjálfir hafa
þeir varla veriö óttalausir viö
ókunnar furöur:
„Þeir Bjarni og Eggert héldu á
jökulinn aö næturþeli. Farar-
búnaöur þeirra var væn taug,
slæöur til þess aö binda fyrir
augun, ef birta reyndist of sterk,
og njaröarvöttur, vættur ediki, til'
þess aö þefa af, ef loftiö uppi á
jöklinum væri svo þunnt, aö þeim
yröi mein af. Til þessara meöala
þurfti þó ekki aö gripa i feröinni,
þvi aö þeim varö hvorki aö meini
ofbirta né þunnt loft, þótt mátt-
farnir yröu þeir, þegar á leiö
gönguna. Komust þeir klakklaust
upp á jökulinn og gátu höggviö
sér spor meö broddstöfum og
hnifum upp á austasta hnúkinn af
hettum þeim þremur uppi á
jöklinum, er nefnast Jökulþúfur.
Þá voru dagmál, er þeir stóöu á
hnúknum og tuttugu og fjögurra
stiga frost, en útsýni ofurvitt og
fagurt noröur um Breiöafjörö og
fjöllin handan hans og suöur um
Borgarfjörö og Reykjanesskaga.
Menn þóttust þá úr Helju heimt
hafa, þegar þeir komu aftur af
jöklinum og ekki örgrannt um aö
slikir menn hlytu aö kunna
nokkuö fyrir sér.
7.00 M o r g u n ú t v a r p .
Veöurfregnir kl. 7.00, 8.15og
10.10. Morgunleikfimi kl.
7.15 og 9.05. Fréttir kl. 7.30,
8.15 (og forustugr. dagbl.),
9.00 og 10.00. Morgunbænkl.
7.50. Morgunstund
barnanna kl. 8.00: Arni
Blandon heldur áfram aö
lesa „Staöfastan strák”
eftirKormák Sigurösson (4)
Tilkynningar kl. 9.30. Létt
lög milli atriöa. Viö sjóinn
kl. 10.25: Ingólfur
Stefánsson talar viö Sigur-
jón Stefánsson skipstjóra:
— siöari þáttur. Tónleikar
kl. 10.40. Morguntónleikar
kl. 11.00: Filharmoniusveit
Lundúna leikur „Rauöa
valmúann”, ballettsvitu
eftir Gliére; Anatole
Fistoulari stj. / Earl Wilde
og hljómsveitin „Symphony
of the Air” leika Pianókon-
sert I F-dúr eftir Menotti;
Jorge Mester stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir og fréttir.
Tilkynningar. A frivaktinni
Margrét Guömundsdóttir
kynnir óskaiög sjómanna.
14.30 Miödegissagan:
„Elenóra drottning” eftir
Noru Lofts. Kolbrún
Friöþjófsdóttir les þýöingu
slna (11).
15.00 Miðdegistónleikar
Arthur Grumiaux og
Lamoureux hljómsveitin I
Paris leika Fiölukonsert nr.
3 i h-mollop 61 eftir Camille
Saint-Saens: Jean Fournet
stj. Strengjasveit úr Nýju
filharmoniusveitinni- leikur
„Myndbreytingar”, tdnverk
fyrir strengjahljóöfæri eftir
Richard Strauss; Sir John
Barbirolli stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veöurfregnir).
16.20 Tónleikar
17.30 Lagiö mitt. Sigrún
Siguröardóttir kynnir óska-
lög barna innan tólf ára ald-
urs.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki.
Tilkynningar.
19.35 Daglegt mál. Helgi J.
Halldórsson flytur þáttinn.
19.40 Fjöllin okkar. Arni
Björnsson þjóðhátta-
fræðingur talar um Snæ-
fellsjökul.
20.05 Samleikur i útvarpssal:
Guöný Guðmundsdóttir og
Philip Jenkins leika Sónötu
fyrir fiölu og pianó op. 12nr.
1 eftir Beethoven.
20.30 Leikrit: „Bonny Weston,
vertu sæl” eftir Luciu
Turnbull. Þýöandi: Sigur-
jón Guöjónsson. Leikstjóri:
Benedikt Arnason. Persón-
ur og leikendur: Philip
Wheatley ... Siguröur
Skúlason, Bonny Weston ...
Lilja Þórisdóttir, Silas
Weston ... Valur Gislason;
Dr.Pownall ... Þorsteinn O.
Stephensen', Frú Broome ...
Guðbjörg Þorbjarnardóttir,
Danny ... Jón Aöils.
21.30 Pianótrió I g-moll op. 15
eftir Smetana. Yuval-trióiö
leikur. (Frá útvarpinu I
Baden-Baden).
22.00 Fréttir.
22.15 Veöurfregnir. Kvöld-
sagan: „Sagan af San
Michele” eftir Axel Munthe
Haraldur Sigurösson og
Karl tsfeld þýddu. Þórarinn
Guönason les (3).
22.40 Hljómplöturabb Þor-
steins Hannessonar.
23.30 Fréttir. Dagskrárlok.
Fjárfesting
Eimskips
leyndarmál
Félagiö kaupir jjögur skip
Eimskipafélagiö hefur tekiö á
móti tveimur skipum i þessum
mánuöi og eru þau bæöi dönsk,
smiöuð hjá Frederikshavn Værft
og Tördok A.S. árin 1974 og 1975,
og eru þau eins aö gerö og útbún-
aöi um 119.300 teningsfet. Skip-
unum hafa veriö gefin nöfnin
Laxfoss og Háifoss. A döfinni eru
kaup á tveimur samskonar skip-
um til viöbótar, enda telja for-
ráöamenn Eimskipafélagsins þau
henta mjög vel I rekstri félagsins.
Kaupverð þessara fjögurra
skipa mun samsvara veröi á
tveimur nýsmíöuðum skipum.
Taliö er aö skip af þessari stærö
kostaöi nýtt milli 700 og 800
miljónir Isl. króna eöa svipaö og
nýr skuttogari af millistærö.
Ástæðan fyrir þvi,aö verö á skip-
unum er ekki hærra, þótt þau séu
aöeins tvegga og þriggja ára
gömul, er sú, aö eigendur skipa
geta byrjað aö afskrifa þau um
leiö og smiöasamningur er geröur
Eimskipafélagiö á nú 24 flutn-
ingaskip og hefur endurnýjaö
flota sinn verulega uppá siökast-
iö, enda mörg skip félagsins aö
verða úr sér gengin. Hinsvegar
varöist Ottar Möller, forstjóri
félagsins, allra frétta um það á
fundi með blaöamönnum I Háa-
fossi, hvaö Eimskipafélagiö heföi
fjárfest mikið i skipum siöustu ár.
Sagöi hann aö þvi fé heföi veriö
vel variö, en upplýsingar um upp-
hæöir gætu hluthafar og opinber-
ir aðilar fengiö, en ekki aörir.
Háifoss og Laxfoss eru smíöuö
úr stáli samkvæmt ströngustu
kröfum.
Eimskipafélagiö hefur tekið á
móti tveimur skipum I þessum
mánuöi, sem félagiö hefur fest
kaup á i Danmörku. Voru bæöi
skipin afhent félaginu I Svend-
borg, hiö fyrra þann 9. júni og hiö
siöara þann 15. júni. Hafa skip-
unum veriö gefin nöfnin m.s.
Laxfoss og m.s. Háifoss.
Skipin eru smlöuö hjá Frede-
rikshavn Værft & Tördok A/S,
Frederikshavn, árin 1974 og 1975
Háifoss; skip af þessari stærö henta Eimskip best f dag.
Björn Kjaran, skipstjóri á Háa-
fossi, við stýriö I brúnni. Yfirvél-
stjóri á Háafossi er Hreinn
Eyjólfsson og fyrsti stýrimaöur
Steinar Magnússon.
og eru eins aö allri gerö og útbún-
aði.
Skipin eru smiðuö úr stáli sam-
kvæmt ströngustu kröfum Det
Norske Veritas eg styrkt til sigl-
inga I Is. Þau eru hlifarþilfarsskip
(sheltedecker) meö tveimur
vörulestum samtals 119.300
teningsfet. Lúguhlerar eru af
MacGregor gerö „Single Pull”, á
veburþilfari, en Ermans á milli-
þilfari. Þrir 5 tonna lyftikranar
eru á skipunum. Skipin eru sér-
staklega gerö meb hliösjón af
gámaflutningum.
Helstu mál eru þessi: Mest
lengd 78,5 metrar, breidd 12,0 m.,
djúprista 5,74 m., deadweight
3050 tonn.
Aöalvél skipanna er Alpha -
Diesei, gerö 16V 23HU, 2000 hest-
öfl. Skiptiskrúfa er á skipunum,
sem stjórnaö er frá brúnni.
Hjálparvélar eru þrjár af Merc-
edes-Benz gerð. Ganghraöi er 13
sjómílur. Ahöfn 15 manns.