Þjóðviljinn - 04.10.1979, Blaðsíða 10

10 SIDA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 4. október 1979
noaviuiNN
Umboðsmaður óskast
Þjóðviljann vantar umboðsmann i Ólafs-
vik nú þegar.
Upplýsingar gefur framkvæmdastjóri i
sima 91-81333.
NOWIUINN
Vélvirki —
aðstoðarmaður
óskast til starfa við lyftuuppsetningar.
Mikil vinna. Nánari upplýsingar gefur
yfirverkstjóri i sima 24260.
= HÉÐINN =
Sími 24260
Verkafólk vantar
til hreinsunarstarfa við nýbyggingar
verkamannabústaða i Breiðholti.
Hádegismatur á staðnum. Upplýsingar i
vinnuskálum við Suðurhóla/Austurberg.
Stjórn Verkamannabústaða.
MYNDL/STA-
OG HANDÍÐASKÓLI
ÍSLANDS
Model (fyrirsætur)
óskast til starfa við Myndlista- og
handiðaskóla íslands.
Fólk á öllum aldri kemur til greina, bæði i
fötum og án.
Upplýsingar á skrifstofu skólans Skipholti
lsimi 19821.
Blaðberar óskast
Austurborg:
Mávahlíð og nágr.
Neðri-Laugavegur
Vesturborg:
Skólavörðustígur -
óðinsgata.
DIOOVIUINN
Sími 81333
Baráttan við góðæn
hafsins heldur áfram
Af innlendum
vettvangi
Inngangur.
A mörgum löngum og myrkum
öldum Islandssögunnar svalt fólk
i þessu landi vegna þess aö
þjóöina skorti haffær skip til fisk-
veiöa. Þaö var ekki fyrr en fiskur
var hér genginn upp á grynnstu
miö aö hægt var aö sækja I björg i
nægtabúr hafsins. Þaö var ekki
fyrr en meö komu þilskipanna
seint á nitjándu öldinni aö roöa
tók fyrir nýjum degi hér á landi á
sviöi sjósóknar og fiskveiöa.
Siöan rann upp öld togara og vél-
skipa, og þróun þeirrar sjósóknar
stendur enn. A þessari nýju sjó-
sókn og þeim fjármunum, sem
hún skilaöi á land, byggöist
endurheimt okkar sjálfstæöis úr
höndum Dana. An þessarar
sóknar gat sú endurheimt aldrei
oröiö nema draumur. Þaö er
nauösynlegt aö rifja þetta upp nú,
þar sem skólar hér á landi hafa
algjörlega vanrækt aö kenna
þessa sögu, sem lagöi grund-
völlinn aö nútima þjóöfélagi á
tslandi.
Staöa íslenskra
fiskveiöa í dag
Allt frá siöustu aldamótum,
þegar vélvæöing fiskveiöa er
hafin, sóttu erlendar þjóöir meö
hundruðum skipa hingaö á
íslandsmiö og veiddu lengst af
upp aö þremur mílum frá landi.
Viö þessar þjóöir uröum viö aö
keppa á miöum okkur um afla.
Þegar svo fiskveiöilandhelgi
okkar varfærö út i f jórar milur þá
var strax hægt aö merkja aö aö-
staöa okkar viö fiskveiöar
batnaöi. Ariö 1958, þegar Lúövik
Jósepsson var sjávarútvegsráö-
herra, var svo fiskiveiöilandhelgi
tslands færö út i 12 milur, og var
þaö upphafiö aö sigrum okkar I
landhelgsimálum. Næst komu svo
50 milurnar, einnig I stjórnartiö
Lúöviks, og aö siöustu 200 mílna
fiskveiðilandhelgi sem beint
framhald þessarar sjálfstæöis-
baráttu. Siöasti sigurinn var
unninn þegar Matthias Bjarnason
var sjávarútvegráöherra.
Lifsskilyröi þorsksins, okkar
mikla nytjafisks, hafa áreiöan-
lega veriö misjöfn i gegnum
söguna hér á Islandsmiöum. Ekki
Kjartan Jóhannsson sjávarút-
vegsráöherra heyr hetjulega bar-
áttu viö góöæriö á fiskimiðunum.
Jóhann J.E. Kúld
fiskimáí
bara vegna mikillar sóknar i
þennan fiskistofn lengst af á öld-
inni, heldur jafnframt vegna mis-
jafnra átuskilyröa á miöunum viö
landiö sökum breyttra strauma
og mismunandi hitastigs I sjónum.
En þrátt fyrir allt hefur þessi
mikilvægi fiskistofn okkar lslend-
inga haldiö velli gegnum árin, þó
aö talsveröar sveiflur hafi veriö i
aflanum. Þegar ég nú lit yfir
farinn veg okkar fiskveiöa, allt
frá lokum fyrri heimstyrjaldar
1918, þá er mér þaö ljóst, eftir
samanburö milli ára, aö aldrei á
þessu timabili hefur veriö jafn
mikil fiskigegnd hér á tslands-
miöum aö sumri til eins og eftir
útfærslu fiskveiöilandhelgi okkar
i200niilur. Þetta er aö sjálfsögöu
aö þakka margskonar friöunar-
ráöstöfunum sem geröar hafa
verið á þessu stutta timabili. Ber
þar fyrst aö nefna stækkun
möskva i vörpu og neti, friðun og
lokun veiöisvæöa, svo og stöövun
á þorskveiöumtogaraflotans í ár i
77 daga. Ekki ein einasta þjóö i
öllum heiminum hefur gert
neinar þvilikar ráöstafanir sem
viö íslendingar til friöunar fiski-
stofna. Þeir,sem ekki sjá aö
þetta hefur boriö árangur, þurfa
aö fá sér gleraugu til aö skepra
sjónina.
Rádherra segir
alla íslenska
fiskistofna
ofveidda
Hafrannsóknastofnunin lagöi
til, aö þorskaflinn I ár yröi um 250
þús. tonn. Sjávarútvegsráðherra
hækkaöi þessa aflatölu snemma á
árinu I 280-285 þús. tonn. Nú er
þorskaflinn hér á Islandsmiöum
kominn nokkuö fram úr þessari
tölu, þrátt fyrir þær friöunarráö-
stafanir sem aö framan greinir,
og ennþá er eftir hálfur fjóröi
mánuöur af árinu. Og ekki nóg
meö þetta, heldur er afli af öörum
botnfisksstofnum oröinn rúmlega.
þriöjungi meiri heldur en ætlast
var til aö veiddur yröi á árinu
öllu.Þaöer þviekkiofsögum sagt,
aö barátta viö góöæriö til
sjávarins ætlar aö veröa erfiö I
ár. Fyrir þremur dögum, þegar
þetta er skrifaö, á fréttamaöur
tJtvarpsins viötal viö sjávarút-
vegsráöherra, þar sem hann
sagði að allir fiskistofnar á
Islandsmiöum væru nú ofveiddir,
og aö hann myndi taka upp
viöræöur viö helstu hagsmuna-
aöila um hvaöa ráöstafanir væri
hægt að gera. Já, þaö viröist
margt vera erfitt á Islandi I dag.
Ef viö svo berum saman afla-
sældina á islenskum miöum nú aö
sumri til viö timabiliö á milli fyrri
og siöari heimstyrjaldar þá er
óliku saman aö jafna. Þá varö aö
leggja togurunum yfir sumariö
sökum þorskleysis á miöum, ef
þeir komust ekki á sildveiöar.
Þaö var ekki fyrr en seint I ágúst
aö þeir gátu fariö á skrapveiöar
fyrir Bretlandsmarkaö. Þaö er
athyglisvert að þrátt fyrir aöeins
6 mánaöa þorskveiöar I ár hjá
togaraflotanum, þá er nú þegar
þorskaflinn sem kominn er á land
I miðjum september oröinn 290-
300 þús. tonn. Mér þykir þaö ekki
bera vott um aöþrengdan fiski-
stofn, heldur hitt, aö friöunarráö-
stafanir gagnvart þorskinum hafi
boriö árangur.
Afmœliskveðja
r
Agúst
Vigfússon
Þú manst löngu liðin ár
og lífið vestur í Dölum.
En um vorar innstu þrár
ætíð minnst þó tölum.
Þá ellin færist okkur nær,
æskubærinn verður kær.
Þó þar stundum streymdu tár,
þau streymdu aldrei lengi,
því að hrafn og hvítur már
hugga alla drengi.
Og þar, sem litla lindin er,
Ijúfast var að una sér.
Sjötíu ára ertu nú,
og alltaf styttist bilið.
Þín er brostin barnatrú.
Sem barn þú mest fékkst skilið.
Sérhver stærstur eflaust er,
er hann smalaprik sitt ber.
Lifðu, vinur, ótal ár
í isma kapitalsins.
Ávallt græði öll vor sár
ilmur græna dalsins.
Þar bak við ský er himinn hár
og hreinn sem barnsins fyrsta tár.
Margt er það, sem mæta kann
manni á sjó og landi.
Skeyttu hvorki um boð né bann,
en beittu siglugandi
sífellt móti sólarátt.
Sigldu frjáls um hafið blátt.
Heill sé frúnni, og heill sé þér,
og heill sé hverjum niðja.
Á heiðursdegi ósk mín er,
þess allir sama biðja,
að ætíð blessist ykkar starf.
Ekkert meira segja þarf.
Aðalsteinn Gíslason.