Dagblaðið Vísir - DV - 09.04.1996, Blaðsíða 23

ÞRIÐJUDAGUR 9. APRIL 1996
39
Menning
Ljóðræn textílverk
Sólrún Friðriksdóttir í Gallerí Greip
Mikil gróska hefur verið
ríkjandi í textil hér á landi síð-
ustu misserin. Þar hefur ýmiss
konar tilraunastarfsemi verið
áberandi og blöndun við
óskilda tækni og aðrar list-
greinar og hafa þar m.a. tölvu-
grafík, útskurður og gúmmí-
slöngur komið við sögu. Sólrún
Friðriksdóttir, sem um árabil
Myndlist
Ólafur J. Engilbertsson
hefur starfað að list sinni á
Stöðvarfírði ásamt þvi að reka
þar Gallerí Snærós í félagi við
Ríkharð Valtingojer grafíklista-
mann, opnaði á laugardag sína
fyrstu einkasýningu í Gallerí
Greip. Hún er enginn eftirbátur
kollega sinna í nýjungum og
notar t.d. gler talsvert í verk
sín. Sólrún hefur áður tekið
þátt í fjölda samsýninga vítt og
breitt um heiminn, m.a. í
Mexíkó, á Ítalíu, í Ungverja-
landi og í Slóveníu, svo það er
vonum seinna að hún opnar
einkasýningu.
Hárfínt og Ijóðrænt
Á sýningu Sólrúnar eru alls 17
verk, þar af ellefu smámyndir í röð
sem vekur nokkra athygli vegna
hárfínna og ljóðrænna vinnu-
bragða. Þarna er um að ræða verk
unnin með blandaðri tækni. Sól-
rún hefur komið margvíslegum
efnum fyrir á milli örþunnra gler-
platna sem hvUa hver ofan á
annarri og eru svo rammaðar inn
einar tíu saman. I þessum verkum
kemur fram mikil dýpt og næsta
leikræn stemning með því að ljós
þrengir sér treglega í gegnum
glerjaskóginn og myndar dulúð
áþekka torkennilegri speglun í
vatni. Næmleiki listakonunnar við
meðhöndlun efnisins er einnig
slíkur að lognkyrr og ljóðræn ára
ríkir í flestum þessara verka.
Gaman væri hins vegar að sjá
hvernig svona verk pluma sig
með birtugjafa aftan frá líkt og
hefðbundin glerverk. Jafnframt
virðast þessi verk bjóða upp á
útfærslu í stærra formi.
Frásögn og
kröftug form
Þótt míníatúrinn standi
fyllilega fyrir sínu og sú
myndröð hafi næmleikann og
ljóðrænuna fram yfír stærri
verkin eru þar vissir þættir
sem einungis njóta sín í tUtek-
inni stærð. Þetta sést vel í verk-
um Sólrúnar Himinn - jörð -
haf (nr. 14) og Foss (nr. 17). Þar
er það miðleitin og sterk mynd-
byggingin sem ríkir ofar fín-
leikanum, kröftug form ofar
ljóðrænu. Efniskenndin er jafn-
framt ríkur þáttur í síðar-
nefnda verkinu og bæði eru
góðir fulltrúar fyrir klassískan
frásagnarkenndan myndvefnað
sem alltof lítið hefur verið
stundaður hér á landi hin síð-
ari ár. Sýningin passar vel inn
í salinn og uppsetning er út-
sjónarsöm þótt speglun á gler-
verkunum hái þeim nokkuð.
Þessi fyrsta einkasýning Sólrúnar
Friðriksdóttur lofar því sannar-
lega góðu um fjölbrevtileg tök á
hinni æ fíóknari veflist.
Sýning Sólrúnar í Gallerí Greip
stendur einungis til sunnudagsins
14. apríl.
Strengjakvartettar
Haydns
Joseph Haydn.
Þegar hugurinn
leitar til tónlistar
klassíska tímans
virðist oft sem
nafn Joseps
Haydns standi í
nokkrum skugga
af Mozart og Beet-
hoven. Þó er óhætt
að fullyrða að af-
rek hinna tveggja
síðarnefndu hefðu
vart verið unnin ef
ekki hefðu komið
til verk Haydns
sem þeir báðir
sóttu í fyrirmyndir
og uppörvun. Oft
er um það rætt að
Haydn sé höfund-
ur hinnar klass-
ísku sinfóníu og
hins klassiska
strengjakvartetts.
Sumir ganga svo
langt að segja Haydn hafa lagt
grundvöllinn að hinum klassíska
stil yfirleitt. Hinn frægi tónlistar-
gagnrýnandi Sir Ðonald Tovey
hélt því fram að hinn vínarklass-
íski stíll hefði náð fullum söguleg-
um þroska með strengjakvartett-
um Haydns op.
20. Mozart hafði
þá til hliðsjónar
er hann samdi
Haydn- kvartetta
sína. Beethoven ___________________
hélt svo upp á
þessi verk að hann handskrifaði
a.m.k. eitt þeirra upp sér til lær-
dóms og umhugsunar.
Þessir strengjakvartettar eru
nú fáanlegir á tveimur geisladisk-
um í túlkun Mosaiques-strengja-
kvartettsins. Kvartettinn skipa
þau Erich Hobarth, fiðla, Andrea
Bischof, fiðla, Anita Mitterer, lág-
fiðla, og Christophe Coin, selló.
Þau leita greinilega eftir þeim
samhljómi sem gera má- ráð fyrir
að hljómað hafi á tímum Haydns,
m.a. leika þau án vibrato. Leikur
Hljómplötur
Finnur Torfi Stefánsson
kvartettsins er mjög skýr og
hreinn og hljómurinn fallega loft-
mikill. Þessi einkenni eiga mjög
vel við hinn tæra stíl Haydns og
komast vel til skila þær skemmti-
legu andstæður góðlátlegrar
kímni og alvörugefinnar umhugs-
unar sem ein-
kenna þessi verk.
Fyrir þann
sem vill sökkva
sér niður í form
og byggingu
klassískra verka
eru kvartettar þessir hreinn fjár-
sjóður. Snilligáfa, mörkuð kunn-
áttu og góðum smekk, geislar af
hverri nótu. Gaman er að sjá hve
jafnvægi í formi er Haydn mikil-
vægt og jafnframt hve fjölbreytt
úrræði hann telur sér heimilt að
nota til þess að ná þeim markmið-
um. Þessi diskur er vel pening-
anna virði.
Farinelli
Nú um þessar mundir hefur
kvikmyndin Farinelli, sem fjallar
um líf einhvers frægasta castrato-
söngvara allra tíma, verið í sýn-
ingu hér í bænum. Hefur jafnvel
verið hægt að sjá hana frítt, ef
maður kaupir geislaplötuna. En
hvernig er hægt að búa til rödd
castrato-söngvara? Reyndar var
nýlega sýndur í sjónvarpi þáttur í
röðinni „Nýjasta tækni og vísindi"
þar sem það var sýnt hvernig rödd
Farineflis í myndinni var búin til.
I stuttu máli var það gert þannig
að sópranrödd -------------------
Ewu Mallas-God-
lewsku söng efri
hluta tónsviðsins
og kontra- tenór-
rödd Dereks Lee
Ragins söng
neðri hlutann. Síðan var með
hjálp tölva í IRCAM-hljóðverinu i
París, þar sem miklar tilraunir
hafa verið gerðar með hljóð og
m.a. margir höfundar raftónlistar
hafa unnið verk sin, lit beggja
raddanna blandað og síðan dreift
yfir allt tónsviðið. Castrato-söngv-
arar, eða geldingar, voru í miklum
metum á 17. og 18. öld, í Evrópu,
einkum á Spáni og Ítalíu. Meðal
þeirra þekktustu voru Cafarelli,
Porporino og Farinefli, en hann
varð nánast goðsögn í lifanda lífi.
Hljómplötur
Áskell Másson
Geislaplatan með tónlistinni úr
kvikmyndinni er mjög eiguleg, en
hún inniheldur fagra og vel flutta
tónlist, sem sum hver hefur lítt
eða ekki heyrst lengi.
Riccardo Broschi var bróðir
Farinellis og eru eftir hann þrjú
atriði á plötunni. Það fyrsta, sem
er upphafsatriði plötunnar, er
feikilega „virtúósískt", enda á það
að hafa verið samið sérstaklega
fyrir Farinelli. Gaman er að akró-
batik þegar hún er vel af hendi
leyst, og það er hún sannarlega
--------------- hér, en einnig í
Generoso
risuegliati o core
eftir J. A. Hasse,
sem enn fremur
á Artasere, en
það er eingöngu
leikið á hljóðfæri. Hljómsveitin
Les Talens Lyriques leikur á upp-
runaleg hljóðfæri undir stjórn
Christophe Rousset á aflri plöt-
unni og sýnir oftsinnis einkar fal-
legan leik, m.a. í Lascia ch’io pi-
anga eftir Hándel, Salve regina eft-
ir Pergolesi og Alto Giove eftir N.
Porpora, en það síðarnefnda er
sérlega fagur einleikur á ástaróbó,
eða obo d’amore. Fögur tónlist,
frábærlega flutt og mjög athyglis-
verð.

903 • 5670
Hvernig á
að svara
auglýsingu
í svarþjónustu
✓
Þú hringir í slma 903-5670 og
eftir kynninguna velur þú 1 til
þess að svara smáauglýsingu.
Þú slærð inn tilvísunarnúmer
auglýsingar, alls 5 stafi.
Þá heyrir þú skilaboð
auglýsandans ef þau eru fyrir
hendi.
Þú leggur inn skilaboð að
loknu hljóðmerki og ýtir á
ferhyrninginn aö upptöku
lokinni.
Þá færð þú að heyra skilaboöin
sem þú last inn. Ef þú ert
ánægö/ur með skilaboöin
geymir þú þau, ef ekki getur
þú talað þau inn aftur.
Hvernig á að
svara atvinnu-
auglýsingu
í svarþjónustu
✓
✓
Þú hringir í síma 903-5670 og
eftir kynninguna velur þú 1 til
þess aö svara
atvinnuauglýsingu.
Þú slærð'inn tilvísunarnúmer
auglýsingar, alls 5 stafi.
Nú færð þú að heyra skilaboö
auglýsandans.
Ef þú vilt halda áfram ýtir þú á
1 og heyrir þá spurningar
auglýsandans.
^ Þú leggur inn skilaþoð að
loknu hljóðmerki og ýtir á
ferhyrninginn að upptöku
lokinni.
^ Þá færð þú að heyra skilaboöin
sem þú last inn. Ef þú ert
ánægð/ur með skilaboðin
geymir þú þau, ef ekki getur þú
talað þau inn aftur.
Þegar skilaboðin hafa veriö
geymd færð þú uppgefið
leyninúmer sem þú notar til
þess að hlusta á svar
auglýsandans. Mikilvægt er að
skrifa númeriö hjá sér því þú
ein(n) veist leyninúmerið.
^ Auglýsandinn hefur ákveðinn
tíma tii þess að hlusta á og
flokka svörin. Þú getur hringt
aftur f síma 903-5670 og valið
2 til þess aö hlusta á svar
auglýsandans.
Þú slærð inn leyninúmer þitt
og færð þá svar auglýsandans
ef þaö er fyrir hendi.
Allir í stafræna kerfinu
meö tónvalssíma geta
nýtt sér þessa þjónustu.
[MJCoXMQJmm
903 • 5670
Aöeins 25 kr. mínútan. Sama
verð fyrir alla landsmenn.