Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1968, Blaðsíða 100
100
SVEINBJÖRN EGILSSON OG CARL CHRISTIAN RAFN
Seinna í bréfinu biður Sveinbjörn Rask að vera hjálplegan Jóni Brynjólfssyni, er
ætlaði að skrifa upp fyrir hann vísur, „að hann fái lof til að gera þetta á turni og vísa
honum á góðar bækur, ef þær eru til.“
Þeir Rask og Rafn hafa brátt fengið áhuga á þessu verki Sveinbjarnar, hvatt hann
til að halda því áfram og innt hann eftir því öðru hverju, hvað því liði.
Sveinbjörn segir um þetta m. a. í bréfi til Gísla Brynjólfssonar 2. marz 1825:1
„Rask fór upp á við mig að safna til poetisks lexicons . . . ég ætla nú að gegnumganga
allar sögur og taka af þeim kenningar og orð og skrifa þar af lexicon manuale.“
En í bréfi til Gísla 14. nóvember 18261 kemst hann svo að orði: „Þeir eru að
nauða á mér að búa til skáldlega orðabók; ég hefi nokkurt safn, en þó ófullkomið.
Það er ofætlun fyrir einn, þar so margt [er] óútlagt áður.-----Annars held ég með
alvöru að tala, að ég endist ei til þess, sem valla er von á. Þetta ætti að gera utanlands,
hvar subsidia eru meiri.“
Að seinustu skal hér um sinn vitnað til bréfs Sveinbjarnar til Rasks 5. ágúst 1828,2
þar sem hann segir: „Aldrei tek ég á Orðabókinni. I vor ætlaði ég með miklum
virtum (virktum) að fara til að gegnumganga vísurnar í Snorra aftur og bera þær
saman við 6ta part Heimskringlu, útg. Khf. í Arkarf., hvörja ég fékk að láni; en
sjá, Rafn kemur og hleður uppá mig heilum bagga, og við hann hefi ég setið í sumar
og þykir gott, geti ég fært þann ómaga af mér fyrir réttir. Sona fer fyrir mér á hvörju
sumri.“
Vér skulum nú láta orðabókina hvílast um hríð, en hyggja þess í stað að þeim
höggum, sem Rafn hefur hlaðið á Sveinbjörn síðustu árin.
í latínuútgáfu Fornmannasagna kom í hlut Sveinbjarnar að þýða og skýra kveð-
skap þeirra, en Gísli Brynjólfsson skyldi snara meginmálinu. Gísla sóttist þetta verk
seint, og er auðfundið á bréfum Rafns til hans, að hann hefur miklar áhyggjur af
því. I bréfi, sem Sveinbjörn skrifar Rafni 3. marz 1826, minnist hann einnig á verk
Gísla og segir: „Mér þykir leitt að sjá af hréfi drs. [Gísla] Brynjólfssonar, að hann
hefur ekkert sent af þýðingu sinni síðastliðið haust og varla einu sinni með póstskip-
inu. Hefði ég vitað þetta, hefði ég ekki hespað minn hluta af, eins og ég gerði, ég
hefði þá getað leiðrétt eitt og annað, ef ég hefði haldið honum til vorsins, en nú
verður þetta svo að vera. Hvað sem því líður, veitti ekki af að stytta þetta rugl um
helming og fleygja hinu, því að ég er nú helzt kominn á það, að réttast sé að hafa
engar skýringar, og vara mig á því næst, ekki sízt ef mér tækist að Ijúka orðabókinni
eftir 6-8 ár.“
I bréfi Sveinhjarnar til Rasks 28. júlí 1826:i sjáum vér, að Sveinhjörn hefur verið
fenginn til að hlaupa undir bagga með Gísla, því að hann segir þar m. a.: „Mikill
skaði er það fyrir félagið að halda ekki við Sjra Gísla, sem er svo sterkur í latínu.
1 Ny kgl. saml. 2030 fol.
2 Breve fra og til Rasmus Rask, II, 212-13.
» ÍB. 94 4to.