Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1968, Blaðsíða 101

SVEINBJÖRN EGILSSON OG CARL CHRISTIAN RAFN 101
Þeir veltu upp á mig útleggingu 2s bindisins, og ég veit ekki, hvað ég á af mér að
gera; ég sé ekki út úr því. I þetta sinn ljæ ég máls á því, en ekki oftar.“
Reyndin varð þó sú, eins og fram kemur í formála fyrsta bindis latínuútgáfunnar
1828 (XIV bls.), að Sveinbjörn tók einnig að sér þýðingu þriðja bindisins, auk þess
sem honum var að Gísla látnum (hann drukknaði á Reyðarfirði 26. júní 1827) falið
að taka við verki hans, endurskoða það, er hann hafði lokið við, þ. e. fyrstu 97
kapítulana, en síðan halda þaðan áfram.
Þegar Rafn sá, hvílíkur afkastamaður Sveinbjörn var, gekk hann brátt á lagið og
sendi honum enn önnur verkefni, eins og ráðið verður af ódagsettu bréfi, sem Rafn
hefur fengið í hendur 10. ágúst 1828, en þar segir svo:
„Ég hef í sumar fengið frá yður fjögur bréf, þ. e. frá 5. og 30. apríl, 5. og 10.
maí, öll varðandi útgáfu á Antiquitates Vinlandicae, og þakka ég yður þau stórlega.
Ég fellst á þessa áætlun, og satt að segja stendur félagið í mikilli þakkarskuld við
yður fyrir það, af hve mikilli atorku og áhuga þér vinnið að viðgangi þess. Ég er
byrjaöur að þýða þetta geysiskemmtilega verk án þess að ég fái sagt með vissu, hvort
mér tekst að Ijúka því að hausti. Ég lýk eftir viku við þýðingu alls íslenzka textans,
textabrigða og skýringar. Eru þá eftir formálar, landafræðigreinin og um rúnastein-
inn. Ágæti verksins og fákunnátta mín valda því, að ég fæ í engu eða örsjaldan og
þá óverulega um það bætt.“
Af bréfi Sveinbjarnar til Rafns 16. ágúst 1828 sjáum vér, að hann hefur þá lokiö
fyrrgreindri þýðingu og sendir nú niðurlag hennar, þ. e. formálana og landafræði-
greinina. Þegar Sveinbjörn hefur reifað fáein efnisatriði, segir hann m. a.: „Ég tek
nú til við formála Ólafs sögu [Tryggvasonar, latínuútgáfunnarj, sem ég hélt ég
slyppi við, og reyni að senda eitthvað með síðustu skipum. Til tilbreytingar sný ég
mér að vísum 11. bindis Fornmannasagna [er tekið hafði veriÖ út úr röðinni og
prentaö 1828] og sendi yður þær með einhverju síðustu skipa.“
Þegar Sveinbjörn víkur talinu að vísunum, verður honum hugsað til orðabókar-
verksins, ræðir það rækilega við Rafn og biður hann fyrir alla muni að senda sér
uppskriftir ýmissa fornkvæða, er hann tiltekur.
Sveinbjörn lætur skammt bréfa í milli, því að 29. ágúst skrifar hann enn Rafni,
getur þess, að lok Antiquitates Vinlandiæ hafi farið með [Bjarna] riddara Sivertsen,
en nú sendi hann honum formálamyndina [þá er áður var minnzt á] og segir svo
skömmu síðar: það þarf ögn að lagfæra ritgerð Gísla Brynjólfssonar á stöku stað,
að ég held, vegna samhengisins. I mínu tillagi hafið þér, eins og vera ber, fullan og
frjálsan rétt til að breyta, fella úr eða auka við.“
í eftirmála við bréf sitt 29. ágúst bregður Sveinbjörn á mjög skemmtilega hugleið-
ingu, sem vér fáum ekki við bundizt að birta hér í heilu lagi:
„Þegar [Gísli] Brynjólfsson vitnar í formálanum til Eyvindar Finnssonar, hefur hann
e. t. v. haft í huga stað einn í Hákonarmálum, sem vert væri að bæta við. Annars
viröist hér vaka fyrir Gísla að sýna dæmi hinnar skáldlegu og fjörmiklu frásagnar
norrænna sagnaritara. Hægt væri að auka við nokkrum dæmum. Ég minnist í svipinn