Lesbók Morgunblaðsins - 07.12.1952, Síða 9
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
621
YIMISLEGT GM
3AÐSTOF
Baðlíf á miðöldum
upp. En þegar vindur stendur af
landi, þeytir hann mjallarstrokun-
um langt út á fjörð svo að ekkert
sést.
Hásléttan er marflöt og víð’, en
dalirnir eru djúpir og í hlíðum
þeirra og klettum má líta milljón
ára gömul jarðlög, hvert ofan á
öðru. Víða eru skriður í hlíðunum,
en upp úr þeim og milli þeirra rísa
klettaborgir likastar austurlenzk-
um musterum og hofum. í suðri
byrgir hið mikla Nordenskjölds-
fjall fyrir útsýn. Það gnæfir yfir
Longyearjökulinn, sem nær niður
í skarðið hjá Fardal.
í vestri örlar á bækistöð upp úr
snjónum. Þarna eru nokkrir Svíar
að bora eftir kolum. Náman, sem
þarna var, var til þurrðar gengin
þannig að kolalögin voru ekki orð-
in annað en flísar og því þurfti að
leita fyrir sér annars staðar. En
austan megin í Longyeardalnum
virðist vera gnægð kola, alla leið
niður undir sjó.
Rétt áður en ég legg á skarðið á
leið niður að sýslumanns bústaðn-
um þar sem ég dvelst, flýgur rjúpna
flokkur upp undan fótum mér. Þær
eru snjóhvítar, svo að ég greindi
þær ekki frá snjónum. Þær taka
strykið beint upp í Advent-fjallið,
þykjast víst öruggari þar. Áður
voru rjúpur mjög spakar hér, en
nú hafa þær víst komizt að raun
um að manninum er ekki að
treysta.
íW1 -V
Nýgiftu hjónin höfðu boðið til sin
gestum og unga frúin hafði matreitt
sjólf. Hún bar á borð steiktar rjúpur.
Gestirnir töldu sér skylt að hrósa
matnum, og enginn var þó jafn hrif-
inn og húsbóndinn.
— Þetta er svo góður matur að ég
get ekki lýst því með orðum, sagði
hann. Elskan min, með hvaða sælgæti
hefirðu fyllt fuglana?
— Fyllt fuglana? endurtók hún
vandræðalega. £g skil ekki. Eru þeir
holir innan?
M E N N hafa snemma tekið upp
þann sið að hafa baðstofur, eða
baðherbergi í húsum sínum. Fyrir
skömmu hafa menn fundið bað-
herbergi í rústum borgar nokk-
urrar austur a Indlandi og er það
talið 5—6000 ára gamalt. Og einn
af konungum Egypta lét gera bað-
stofur í sambandi við íbúðarskála
verkamanna þeirra, er unnu að því
að byggja höll hans, og síðan eru
nú liðin 3500 ár.
Seinna urðu þessi baðhús að bað-
höUum hjá Grikkjum og Rómverj-
um, þar sem menn fengu sér eigi
aðeins bað, heldur réðu þar ráðum
sínum og dvöldust þar langdvöl-
um. Baðhúsin voru þá jafnframt
orðin samkomustaðir.
=o=
Á miðöldunuin risu opinber bað-
hus upp i öilum borgum, og þang-
að sótti rikisfólk og höfðingjar. Þa
fóru þar fram veitingar á mat og
drykk. Menn sátu i stórum staíker-
um, tveir og tveir og á milli þeirra
var fjöl lögð yfir kerið og þar fram
reiddur matur og drykkjarföng. —
Þarna gátu menn setið eins lengi
og þá lysti. Auk þess voru í hús-
um þessum stórar laugar, með
svölum í kring, þar sem áhorfend-