Alþýðublaðið - 09.04.1987, Blaðsíða 1

alþýðu-
1 n hT'JT'M
Fimmtudagur 9. apríl 1987 69. tbl. 68. árg.
Guðmundur J. Guðmundsson um Þorstein Pálsson:
POUTISKUR
TRUÐUR“ ST
Alþýðubandalag og Borgara-
flokkur saman í ríkisstjórn?
„Orugglega mjög
gott fyrir
landið alltu
— segir Helena
Albertsdóttir
„Ef Ólafur Ragnar Grímsson er til- ^
búinn að beygja sig undir utanríkis- r
stefnu okkar, þá er það örugglega
mjög gott fyrir landið allt“ segir
Helena Albertsdóttir, Borgara-
flokki.
„Það er ekki hægt að tala um
neina stjórnarmyndun fyrr en búið
er að telja upp úr kjörkössunum.
Það veit enginn ennþá hvernig þetta
allt saman fer, eða hver verður með
þann meirihluta eftir kosningar til
þess að vera í forsvari fyrir stjórn-
armyndun. Ef hins vegar Ólafur
Ragnar Grímsson er tilbúinn að
beygja sig undir utanríkisstefnu
okkar, þá er það örugglega mjög
gott fyrir landið allt. Það eru sem
ságt tveir endar á þessu máliþ sagði
Helena Albertsdóttir, kosninga-
stjóri Borgaraflokksins, í samtali
við Alþýðublaðið, vegna þeirra um-
mæla Olafs Ragnars á Stöð 2 í
fyrrakvöld að Borgaraflokkurinn
hefði tekið upp stefnu Alþýðu-
bandalagsins í utanríkismálum, og
þess vegna væri hugsanlegt að
flokkarnir gætu rætt saman um
stjórnarmyndun að afloknum
kosningum.
„Kennarar hafa samið um
24—25% hækkun eða þar um bil á
sínum launum. En það sem mér
finnst skyggja ákaflega mikið á hjá
kennurum og vera nánast illþolan-
legt, og ég kalla siðleysi, er að þeir
eru að bera sig saman við lágmarks-
laun ASÍ. En lágmarkslaun ASÍ var
allt annar hlutur. Þau voru til þess
að tryggja nauðþurftir, þannig að
ekki yrði hreinn skortur. Laun
verkafólks var um 19.000 kr. og fór
upp í 26.500, þx. lágmarkið. Þetta
er langstærsta stökk sem þekkst
hefur i launum þessu fólki til
handa,“ sagði Guðmundur J. Guð-
mundsson, formaður Verkamanna-
félagsins Dagsbrúnar.
„Síðan fóru kennarar að fram-
reikna þetta. Að vísu held ég að það
hafi verið villa hjá Alþýðusam-
bandinu þegar það setti lágmarks-
laun á iðnaðarmenn, því að kennar-
ar breyttu þessu í námseiningar og
sögðu að menntun lægi þar til
grundvallar.
Það sem ég er að gagnrýna kenn-
ara fyrir er að þeir skuli sækja rök
sín í þetta. Hitt er svo annað mál
hvort starfið sé metið að verðleik-
um, — og hvort þeir hafi ekki rétt á
hærra kaupi. En við erum að tala
um það að hér þurfi að koma á eft-
irlaun eða ellilífeyrir og eins ör-
orkubótum, að það þurfi að koma
þessum bótagreiðslum upp í þessi
lágmarkslaun. Margir eru fylgjandi
því, en það yrði gæfulegt ef þetta
tæicist og örorkuþegar myndu
hækka um kannski 25% ef síðan
kæmu allir hinir á eftir og hækk-
uðu um sömu prósentutölu. Bilið
yrði þá aldrei breiðara en eftir slikar
hækkanir.
Það fer ekki fram hjá neinum að
ráðamenn tala fyrst og fremst ákaf-
lega stíft um að þeir hafi stöðvað
verðbólguna, hjöðnun verðbólgu
og atvinnuöryggi og þess háttar.
Sannleikurinn er bara sá að þetta
tal um hjöðnun verðbólgu o.þ.h.
hafa allt verið tillögur verkalýðs-
hreyfingarinnar. Og núna þegar bú-
ið er að standa í samningum við
ýmsa hópa opinberra starfsmanna í
langan tíma, þá birtist allt í einu
frelsarinn í líki Þorsteins Pálssonar,
— sem segir: Má ekki bjóða ykkur
25% kauphækkun?
Vissulega er mynd á Þorsteini
Pálssyni, — hann er á réttri leið! En
þetta heitir auðvitað að vera pólit-
ískur trúður. Hann hefur verið að
hamra á að það mætti ekki verða
kauphækkun, en svo af því að hann
á í pólitískum þrengingum, þá
tryggir hann vandlega að allar kvik-
myndavélar og allar aðrar mynda-
vélar séu í gangi þegar hann gengur
inn í Alþingishúsið fimm mínútum
fyrir klukkan tólf!
Það sem þjáir hér íslenskt verka-
fólk, það er Iangur vinnutími. Við
höfum hins vegar verið tiltölulega
lausir við atvinnuleysi sem er að
sliga nágrannaþjóðir okkar. En
launin hafa hins vegar verið of lág
og menn hafa bætt sér það upp með
eftirvinnu. Það sem verður að ger-
ast í þessu þjóðfélagi er það, að fyr-
irtækin verða að fara að skipu-
leggja sinn atvinnurekstur. Greiða
hærra kaup og greiða fyrir styttri
vinnutíma. Ég held að þetta sé
ákaflega auðvelt, ef ekki væri þessi
hætta á glappapólitík. Stytta
vinnutímann verulega með sömu
afköstum.
Laun á íslandi eru óhuggulega
lág og það er óhugguleg þróun. Við
verðum að einhenda okkur í það að
koma í veg fyrir að ekki verði tvær
þjóðir í landinu. Síðan verður að
Guðmundur J. Guðmundsson; for-
maður Dagsbrúnar; „Frelsarinn
birtist í líki Þorsteins Pálssonar og
segir; Má ekki bjóða ykkur 25%
kauphœkkun. “
ganga í skattsvikin. Hér viðgangast
skattsvik upp á tugi milljarða.
Verkefnin eru allsstaðar. En það
sem verkalýðshreyfingin hefur ver-
ið að reyna að koma í veg fyrir af
öllum mætti, er að á íslandi upp
vekist ekki aftur hópur tómthús-
manna, eins og sá hópur var kallað-
ur í gamla daga, — hópur fátækl-
inga sem ekki á mat að borða. Þess *
vegna erum við alltaf að reyna að fá
þá samninga sem við náum í það og
það skiptið, tryggða með einhverj-
um hætti. En það er eins og sama
sagan endurtaki sig alltaf: Við erum
ekki fyrr búnir að semja en hinir
hóparnir koma allir á eftir. Þetta
þýðir einfaldlega að allur grunnur
samfélagsins er rangur. Þegar menn
skilja það, þá er fyrst von til þess að
hægt verði að breyta einhverjuþ
segir Guðmundur J. Guðmunds-
son.
Áhrif gengisbreytinga á frystinguna:
103 MILLJÓN
KR. SKERÐING
miðað við breytingar
meðalgengis frá
desember ’86 til
meðalgengis í
mars ’87.
Samkvæmt útreikningum Sam-
bands fiskvinnslustöðvanna hafa
áhrif gengisbreytinga haft mjög
neikvæð áhrif á afkomu frysting-
arinnar. Vegur þar mest lækkun
dollars. Miðað við verðmæti freð-
fisks á árinu 1986, reiknað á með-
algengi í desember samanborið
við meðalgengi marsmánaðar ’87
hefur afkoman versnað um 103
milljónir króna. í útreikningun-
um er ekki tekið tillit til verð-
hækkana.
Lækkun dollars hefur einnig
komið mjög hart niður á öðrum
greinum sjávarútvegsins svo sem
lýsi, hörpudisk og humar. Á síð-
asta ári var um 68% freðfisks
seldur á dollar og um 90% lýsis.
Útreikningar Sambands fisk-
vinnslustöðvanna taka mið af
breytingum á öllum gjaldmiðlum.
Meðalgengi dollars í desember
var 40.604. Meðalgengið í mars
var 39.110. Miðað við meðalgeng-
ið í desember var freðfiskútflutn-
ingurinn á síðasta ári að verðmæti
tæplega 13.3 milljarðar króna.
Miðað við vegin áhrif gengis-
breytinganna þýðir dollaralækk-
unin því um 103 milljón króna
skerðingu fyrir frystinguna.
Miðað við breytingar meðal-
gengis frá því í desember til mars,
hefur verðmæti sjávarafurða í
heild sinni aukist. Vegur þar mest
hækkun pundsins og áhrif þess á
verðmæti ísfisks, sem á síðastá ári
var um 62% bundinn við pund.
Miðað við hækkunina er aukn-
ingin um 224 milljónir. Ef hins
vegar isfisknum er sleppt í út-
reikningunum er verðmæti út-
flutningsins nokkurn veginn sá
sami í heildina reiknað á meðal-
genginu með tilliti til breyting-
anna frá desember til mars. Heild-
arverðmæti útfluttra sjávarafurða
á síðasta ári reiknað á meðalgeng-
inu í desember, nam 34.960 millj-
örðum króna.
Lœkkun dollars hefur haft mjög neikvœð áhrif á afkomu frystingar-
innar. Um 68% freðfisksins er seldur í dollurum.
alþýðu-
1 n ~ ir>

SKAGINN -
VESTURLAND
í Alþýðublaðinu eru í dag 8 síður
helgaðar Vesturiandi og er blaðinu
dreift inn á hvert heimili á Vesturlandi