Alþýðublaðið - 01.07.1989, Blaðsíða 8

8
Laugardagur 1. júlí 1989
RAUÐA LJÖSIÐ LOGAR
minnihlutahópa. Uppstokkun
flokkakerfisins er nauðsynleg".
Rússneska byltingin klauf
vinstri hreyfinguna___________
á íslandi
— Er rauða Ijósið slokknað?
„Rauða ljósið er ekki slokknað,
var ekki verið að stofna nýtt Al-
þýðubandalagsfélag um daginn,
sem vill kenna sig við nýja dags-
brún, birtingu, með einhverjar
framtíðarvonir i huga. Hversvegna
var farið á rauða Ijósið?
Á alþjóðaþingi jafnaðarmanna,
sem var í Stokkhólmi nú fyrir
skömmu, sagði ég félögum mínum
þar dæmisöguna af Lenín og
Martov. Þeir voru báðir í hópi for-
ystumanna kommúnista í Rúss-
landi á sínum tíma, en þá greindi á
um leiðir. Lenín vildi fara þá leið
sem við þekkjum, með nánast nti-
litariseringu þjóðfélagsins, en
Martov vjldi ganga leið í ætt við
sósíaldemókratisma. Lenín hafði
sigur, en nú eru hugmyndir Martovs
aö skjóta upp kollinum í Sovétríkj-
unum á ný eftir 70 ár. Gorbatchev
er nú að reyna að þoka þjóðfélag-
inu i átt að slíku þjóðfélagi, þó
hann þori ekki að segja það fullum
fetum og langt sé i að hann stigi
skrefið til fulls.
Það var rússneska byltingin sem
upphaflega klauf íslenska vinstri
hreyfingu. Þeir sem vildu fara leið
Lenins og sovéttrúboðsins stofn-
uðu Kommúnistaflokkinn. Nú er
ekki til á byggðu bóli sá maður sem
telur sig hafa nokkuð til þeirrar fyr-
irmyndar að sækja, nema kannski
einstaka. móhíkanar innan girð-
inga. Unga fólkið i Alþýðubanda-
laginu er að átta sig á því að það er
enginn hugmyndagrundvöllur til
fyrir íslenska vinstri hreyfingú,
annar en hugmyndagrundvöllur
lýðræðisjafnaðarmanna. Nú verð-
ur einungis að vinna að þessu með
þeim hætti að það valdi sem
minnstum sársauka og án þess að
erfa erjur fortiðar. Við sem nú erum
rúmlega á miðjum aldri eigum að
stuðla að þessu, en vera má að það
þurfi að koma til ný kynslóð sem
ekki er bundin af deilum f'ortíðar-
innar, til þess að uppskera ávextina.
Og ég er þeirrar skoðunar að við
eigum strax fyrir næstu sveitar-
stjórnarkosningar að hefja þetta
samstarf sem víðast, og svo verður
samstarfið i þessari ríkistjórn próf-
steinn á hvernig framhaldið verður.
Það er mikill munur á því hvernig
forystumenn þessara flokka vinna
saman núna eða í ríkisstjórninni ’78
þar sem þeir voru nánast ekki í kall-
færi hver við annan“.
,, Framsokn verður að sjá að ekki er hægt að framvísa öllum reikn-
ingum landbúnaðarins á skattgreiðendur og taia um lægra matvöru-
verð í leiðinni.á á
Sameining____________________
vinstripressunnar
— Ertu hlynntur sameiningu
vinstri blaðanna?
Hér áður fyrr var það sáluhjálp-
aratriði að flokkar ættu málgagn.
Hlutverk Jíress var að dreifa áróðri
flokksforystunnar til safnaðarins.
Þetta er liðin tíð. Hér hefur orðið
fjölmiðlabylting. En þrátt fyrir það
er raunin sú að það er rúm fyrir
hægri pressu, svo og vinstri pressu.
Stórt blað sem skilgreindi sig
vinstra megin við miðju ætti ekki
að vera flokksmálgagn eða í eigu
einhverrar flokksforystu. Þess
vegna er spurningin sú: Geta þeir
flokkar sem standa að núverandi
stjórn, gert upp flokksmálgagnaút-
gáfu sína og sameinast um að
stofna til dagblaðs sem hefði það
markmið að vera markaðsvara,
þ.e.a.s. hlutlægt fréttablað og opinn
umræðuvettvangur vinstri manna?
Ég held að það sé pláss fyrir slíkt
blað, og að það sé markmið sem við
eigum að stefna að.
Nú er ólíku saman að jafna með
þessi blöð. Þjóðviljinn hefur alla tíð
verið óttalegur flokkshalakleppur.
Hann er eitt leiðinlegasta blað á
jarðríki, af því að hann er alltaf
með andarteppu af ofstæki og hann
getur aldrei sagt óbrenglaðar frétt-
ir, þ.e. aldrei gert greinarmun á frétt
og pólitískum áróðri. Nú orðið hef-
ur það sér ekki einu sinni það til
ágætis að vera betur skrifað en önn-
ur blöð, en það var það þó hér áður
fyrr. Alþýðublaðið undir núverandi
ritstjórn er með taisvert öðrum
hætti þó það eigi nú nokkuð í land.
Núverandi ritstjórn hefur fullt
sjálfræði og blaðið er ekki þetta
áróðursblað sem Þjóðviljinn er.
Auk þess er það sæmilega statt fjár-
hagslega og gæti fyrir sig þróast
uppi þennan umræðuvettvang, en
ég teldi hinsvegar rökrétt að skrefið
yrði stigið til fulls og þessi þrjú
blöð, Alþýðublaðið, Þjóðviljinn og
Tíminn yrðu lögð niður og samein-
uðust um eitt nýtt“.
— Alþýðuflokkurinn hefur sel-
ið í Iveimur síðustu samstcypu-
sljórnum. Hvað hefur flokkurinn
lærl af því?
„Ég held að það hljóti að vera of-
arlega í hugum margra krata, sem
að taka málflutning flokksins og
lífsviðhorf okkar alvarlega, hvort
það sé ekki mikið vafamál fyrir
okkur að taka þátt í samsteypu-
stjórnum með flokkum sem virðast
í mjög ríkum mæli bundnir á klafa
hagsmuna, og treysta sér þ.a.I. ekki
til að framkvæma þær miklu um-
bætur sem við erum að boða.
Gagnályktun af því er sú að við ætt-
unt að vera mótmælahreyfing. Við
eigum að boða lausnirnar, en þvo
hendur okkar af ábyrgð af fram-
kvæmdinni. Alþýðuflokkurinn
hefði t.d. ekki átt að taka þátt í við-
reisnarstjórninni á sínum tíma, því
að Ingólfur frá Hellu, landbúnað-
arráðherra Sjálfstæðisflokksins var
auðvitað einn mesti framsóknar-
maður sem uppi hefur verið. Á
þeim tíma var komið á þessari ríkis-
ábyrgð t.d. í formi útflutningsbóta,
sem hefur tröllriðið okkur alla tíð
síðan.
Hreyfing sem vandar málflutn-
ing sinn og skilgreinir sérstöðu sína,
og biður þess svo að vinna meiri-
hlutafylgi á löngum tíma, það er ein
leið til að halda árunni hreinni.En
andskoti er ég hræddur um að
menn yrðu að bíða lengi.
Það eru engar patentlausnir,
þetta er vinna frá degi til dags, en
það skiptir auðvitað höfuðmáli að í
okkar daglega puði missum við
ekki sjónar á markmiðunum.
Ég hef verið á undanförnum ár-
um býsna harðorður um þetta viti
firrta landbúnaðarkerfi. Engu að
síður hef ég setið í tveimur ríkis-
stjórnum sem hafa ekki viljað
breyta því í neinum grundvallarat-
riðum. Það sem við kratar höfum
getað gert er að forða þjóðinni und-
an ýmsum öfgakenndum viðbót-
um, en að lokum vinnur auðvitað
tíminn með okkur í þessum málum,
þvi að þetta kerfi hrynur innan frá.
Það stenst ekki. Hversu hratt getum
við komið því til leiðar? Spurning...
Hvað verðum við að fara margar
málamiðlanir að markinu? Spurn-
ing... En það er betra að reyna að
hafa áhrif á það innan frá, heldur
en að æpa að því fyrir utan virkis-
veggina”, segir Jón Baldvin Hanni-
balsson, formaður Alþýðuflokks-
ins.
Hafnfirsk
stéttarfélög
gefa skég-
ræktinni
Sex hafnfirsk launþegafé-
lög gáfu Skógræklarfélagi
Hafnarfjaröar peningagjöf
aö uppliæö Ivö hundruö þús-
und krónur. Gjöfin var af-
hent þriójudaginn 27.júní á
skrifstofu Verslunarmanna-
félags Hafnarfjaröar aö
Slrandgötu 33.
Eftirfarandi stéttarfélög
stóðu að gjöfinni: Félag
byggingariðnaðarmanna i
Hafnarfirði, Sjómannalelag
Hafnarfjarðar, Starfs-
mannafélag Hafnarfjarðar,
Verkakvennafélagið Fram-
tíðin, Verkamannafélagið
Hlif og Verslunarmannafé-
lag Hafnarfjarðar. Sú ósk
fylgdi gjöfinni að henni yrði
varið til trjáplöntukaupa og
landgræðslu á þessu ári.
Hólmfríður Finnboga-
dóttir, formaður Skógrækt-
arfélags Hafnarfjarðar,
þakkaði gjöfina og einnig
tók til ntáls Ólafur Vil-
hjálmsson, fyrrverandi for-
maður Skógræktarfélagsins.
Fangapresti
meinað að
heimsækja c
fanga
._ .-Eangapresli-ÞJöðKírkj-
unnur liefur verió meinuö al'
hálfu lögreglu- og fangelsis-
yfirvalda aö sinna hlutverki
sinu sem súlusorguri þriggja
gæsluvaröhaldsfanga í Síöu-
múlafangelsi. Fangarnir þrír
eru í einangrun meöan unniö
er að rannsókn á timfangs-
mesla kókaínsmyglmáli scm
komiö liefur upp í landinu.
Telja fangelsisyfirvöld að
presturinn hafi borið boð
milli fanganna sem samrým-
ist ekki starfsvettvangi hans.
Presturinn hefur mótntælt
þessum ásökunum og krefst
þess að dómstólar fjalli iint
málið og linekki ákvörðun
fangelsisyfirvalda um að
hann ekki megi heimsækja
fangana. Máliö er hjá saka-
dómi í Ávana- og fíkniefna-
máium og er úrskurðar að
vænta fljótlega.
Utanríkisráðherra
ræddi viö sex
öldungardeildar-
þingmenn
Jón Baldvir. Hannibals-
son, utanríkisráóherra átli í
gær viöræöur viö sex banda-
ríska öldungardeildarþing-
menn er höfðu hér viðdvöl á
leið sinni frá afvopnunarviö-
ræóum í Vínarborg og Genf.
Öldungardeildarþing-
mennirnir voru: Claibornc
Pell, formaður utanríkis-
málanefndar Öldungadeild-
arinnar, Richard G. Lugar,
Dale Bumpers, Paul S. Sar-
banes, Car Levin og Jake
Garn.
Mcðal mála sem bar á
góma voru afvopnunarmál
og traustvekjandi aðgerðir á
höfunum og hugmyndir ís-
lendinga í því sambandi,
varnarmál, þ.á m. nýafstaðn-
ar heræfingar á íslandi,
rannsóknaáætlun íslendinga
á hvölum, sjávarútvegsmál
og fyrirhuguð formennska
íslands í EFtA og þróun við-
ræðna við Evrópubandalag-
ið.