Tíminn Sunnudagsblað - 02.05.1965, Blaðsíða 10

Sé8 inn til fossa í botni ArnarfjarSar, þar sem Mjólkárvirkjun hefur veriS reist, en norðan fjarðar er Auð-
kúluhreppur og Hrafnseyri út með firðinum.
ur var að mannkostum og mann-
gæzku, er þeirra tíma aldarandi hafði
ékki áhrif á. Hanri vann læknisverk,
og hjálpsemi hans var við brugðið.
Afkomendur hans höfðu lengi bú-
setu á Eyri. og báru sumir nafn
hans. Þeir hafa áreiðanlega haft full-
an hug á því að efla virðingu um
nafn hans, og þá var nærtækast að
tengja nafn hans staðnum, þar sem
hann vann læknis- og fórnarverk sín
og önnur þau manndómsafrek, sem
tengd eru lífi hans og starfi. En
auðvitað eru þetta þó aðeins líkur,
en engin fullgild sannindi. En víð-
ar má leita heimilda. Er þá nærtæk-
ast að skyggnast um á landakortum,
sem til eru, og sjá, hvað þar er
skráð. Ég lagði því leið mína í skrif-
stofu landmælinga og kortagerðar,
til þess að forvitnasl um þessa hluti
og'fékk þar hina ákjósanlegustu fyr-
irgreiðslu Ágústs Böðvarssonar. Þótti
mér forvitnilegt að fletta þar göml-
um kortum, sem óhætt má fullyrða,
að geymi rétt nafn staðarins, svo að
ekki verði um villzt. .
— Og hver varð niðurstaðan?
— Elzta kort.ið, sem þarna var til-
tækt er frá árinu 1734. Þeir, sem
að því korti unnu, voru danski mæl-
ingamaðurinn Knopf og íslendingur-
inn Magnús Arason, sem raunar
drukknaði á Breiðafirði við mæl-
ingaundirbúning að . þessu korti.
Mætti ætla, að heimild íslenzks
manns, sem að þessu hefur unnið,
dygði sem sönnun nokkuð langt
fram í tíma. Þárna er nafn staðarins
JSta^nseyri.
Næsta kort er frá 1780 og ber
nöfn Ólafs Ólavíusar og Jóns Eiriks-
sonar. Þar er nafnið líka Hrafnseyri.
Þarna eru gegnir menn að verki. Ár-
ið 1820 er gefið út danskt sjókort.
Þá er staðarnafnið orðið Rafnseyri,
og svo er einnig á korti Björns
Gunnlaugssonar, og þannig hefur það
oftast verið ritað til þessa tíma.
En með þessum upplýsingum tel ég,
að fullgildar sannanir séu lagðar
fram fyrir réttmæti nafnsins Ilrafns-
eyri á fæðingarstað Jóns Sigurðsson-
ar. Landmælingar ríkisins undir for-
ustu Ágústs Böðvarssonar hafa líka
þegar leiðrétt nafnið á íslandskort-
inu, og að þeirra dæmi ætti þjóð-
in öll að fara í ræðu sinni og riti.
— Hver var aðalhvatamaður að
því, að hafizt var handa um endur-
reisn Ilrafnseyrar í minningu Jóns
Sigurðssonar?
— Séra Böðvar Bjarnason á
Hrafnseyri, en fleiri ágætir áliuga-
menn munu hafa að því stutt. Það
var nokkru fyrir aldarafmæli forset-
ans-1911, að tillögur komu fram um
þetta. Séra Böðvar var, ásamt öðr-
um mætum mönnum, til þess kjör-
inn af sýslunefnd Vestur-ísafjarðar-
sýslu að hrinda þessu máli í fram-
kvæmd á viðeigandi og virðulegan
hátt. Var efnt til hátíðar, sem vel
tókst, enda lögðu þar margir lið til
þess að gera stundina hátíðlega og
ógleymanlega þeim, sem þar voru
staddir 17. júní 1911. Skáld og tón-
listarmenn þeirra tíma tóku hönd-
um saman og' sömdu ljóð og lög,
er flutt voru þar í fyrsta sinn. Einn-
ig kom fram söngflokkur úr nálægu
kauptúni, og ræðumenn dagsins voru
margir. Aðalatriði þessarar hátíðar
var afhjúpun þess minnismerkis, 'er
þar hafði verið reist. Með þessu var
undirstrikað, að héraðsmenn vildvj,
að minning Jóns Sigurðssonar væri
tengd fæðingarstað hans órjúfandi
böndum. Þetta framtak ber okkur
síðari tíma mönnum að virða og
þakka, og óskir um að halda verk-
inu áfram eiga að vera sameiginleg-
ar óskir allrar þjóðarinnar.
— Er mikill áhugi fyrir þessu máli
heima í héraði?
— Já, það er óhætt að segja, að
héraðsmenn og raunar margir aðrir
hafa mikinn hug á því að stuðla að
því, að reisn staðarins aukizt og að
vel takist til um framkvæmdir í því
efni. Á síðasta hausti var tn dæmis
gerð ályktun á héraðsfundi Vestur-
ísafjarðarsýslu um málefni staðarins,
og virtist það litillega ýta við' mönn-
um og minna á, að þarna væri eitt-
hvað öðruvísi en vera ætti. í um-
ræðum um málið þá var á það bent,
að vel færi á því, að lilutur heima-
manna væri aukinn og þeim gefinn
kostur á að gera sínar tillögur um
framkvæmdir og úrlausnir.
— Eru mannvirki úr sér gengin
á staðnum?
— Já, sum þeirra,' og varla nógu
vel við haldið, Ég vil aðeins nefna
girðingu og vörzlu túnsins. Við út-
tekt á síðasta hausti kom það glögg-
lega í ljós, að girðingin urn tún
staðarins var þannig, að ekki er hún
til frambúðar. Efni í henni er orð-
370
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ