Íslendingaþættir Tímans - 22.03.1975, Page 16
Áttræður
Georg Jónsson
fyrrum bóndi
Mánudaginn 24. febrúar sl. varð átt-
ræður sá sómamaður Georg Jónsson,
fyrrverandi bóndi á Reynistað i
Skerjafirði. Þegar maður litur Georg
eða tekur hann tali, hvarflar aldrei að
manni að þar fari svo aldraður maður.
Slfkt er allt hans fas og hugsun. Hann
er sistarfandi og les mikið. Hefur alla
tið bókhneigður verið, og á mikið
bókasafn.
Þau eru orðin nokkuð löng kynni min
af Georg Jónssyni og hans heimili, eða
allar götur siðan 1939. Þau urðu mjög
náin 1942 þegar ég fluttist með mina
fjölskyldu undir hans þak. Við vorum
leigjendur hjá þeim hjónum næstu 16
árin.
Það má með réttu segja að Georg sé
mjög sérstæður maður að manngildi.
Ég held að ég hafi engum manni
kynnzt jafn vinnuglöðum, harðdugleg-
um og vammlausum i öllu sinu iiferni.
Það var oft langur vinnudagur hjá
Reynistaðarbóndanum, t.d. stundaði
hann vor- og sumardaga hrognkelsa-
veiðar með búskapnum. Þá var farið á
fætur um miðjar nætur til þess að
leggja net og vitja um þau, þvi
snemma þurfti að vera að landi komið.
Alla tið rak Georg stórt kúabú, og
það þurfti að vera búið að mjólka og
kæla mjólkina og koma henni i
mjólkurstöð um áttaleytið á morgn-
ana. Það var auðvitað með hestvagni
flest árin, þar til dráttarvélin tók við
og ferðin var fljótfarnari.
Sjaldan held ég að það ,,hafi komið
ofan i hey” hjá Georg. Hann var með
afbrigðum veðurglöggur, og væri veð-
urútlit þannig þá var unnið fram yfir
miðnætti, eða farið til vinnu upp úr
lágnættinu og búið að bjarga heyinu
þurru þegar aðrir risu úr rekkjum og
farið að rigna.
Kona Georgs var Margrét Kjartans-
dóttir, önfirskrar ættar, kennara-
menntuð, en konu si'na missti Georg
árið 1960. Margrét var stórbrotin kona
að allri gerð, og mátti segja að mikið
jafnræði væri meö þeim hjónum að
allri ráðdeild og dugnaði, enda var
hjónaband þeirra mjög farsælt. Margt
hjúa höfðu þau hjón, skyld og vanda-
laus, og sum dvöldu hjá þeim árum
saman. Margir voru og þeir sem höfðu
lent i timabundnum erfiðleikum, en
áttu visan samastað hjá Reynistaðar-
hjónum unz úr rættist. Slik var gjaf-
miidi Margrétar og hjartagæska, að
þess munu margir lengi minnast, enda
mun hún alla tið hafa haft frjálsar
hendur frá bónda sinum, og ekki eftir
talið af honum.
Það eru eðliskostir Georgs, sem mér
eru hvað efstir i huga, hin dæmafáa
óeigingirni. Ég gat aldrei fundið að
hann gerði neinar kröfur fyrir sig, en
allt gert til þess að láta íjölskyldu og
raunar vandalausum lika liða sem
bezt. Aldrei þetta stóra ,,ÉG” sem
heimurinn á alltaf svo mikið af.
öll þau ár, sem ég og fjölskylda min
bjó undir þaki þessara hjóna, held ég
að við höfum aldrei fundið til þess að
við værum leigjendur. Það mátti nán-
ast segja að þau hjón væru eins og for-
eldrar okkar allra. Aidrei voru fimm
börn min fyrir með ærsl sin og gaura-
gang nema siður væri. Georg er barn-
góður með afbrigðum, og i dag njóta
bamabörn min þess. Ég sé ennþá eftir
21 ár ljómann i augum þessa mikla at-
orku- og kappsmanns, þegar hann var
að vinna á dráttarvélinni með yngsta
son minn, tveggja ára gamlan, fyrir
framan sig á vélinni mikinn part úr
deginum, og lofaði honum að halda um
stýrið með sér. Þegar hann var hreyk-
inn að lýsa þvi fyrir mér, að nú væri
drengurinn farinn að leggja rétt á
stýrið sjálfur, og vissi hvenær ætti að
taka beygju. Hvernig hafði Georg tima
til þessa og þolinmæði?
Georg er fæddur að Strýtu i
Hamarsfirði 24. febrúar 1895. Föður-
ætt Georgs kynntist ég ekki, enda lézt
faðir hans frá þeim systkinum ungum.
Jón faðir Georgs, mun hafa verið mik-
ill hagleiksmaður. I móðurætt Georgs
er langlifi mikið og einstök hreysti,
andleg og likamleg. Ólöf Finnsdóttir,
móðir hans, lézt hjá önnu dóttur sinni
92ja ára að aldri, og hélt andlegri
heilsu og minni alla tíð. Sama er að
segja um Kristrúnu móðursystur
hans, sem andaðist 102ja ára gömul,
en móðursystkini hans munu öll hafa
náð áttræðisaldri, og meira. Bræður
Georgs, Rikharður myndhöggvari,
Finnur listmálari og Karl læknir, eru
allir komnir yfir áttrætt, og stunda
sina iðju sem ungir væru.
Georg tók próf frá bændaskólanum á
Hvanneyri árið 1918, og hefur honum
notazt það nám vel eins og annað, sem
hann hefur fyrir sig lagt.
Þau Georg og Margrét eignuðust tvö
börn, önnu, stúdent, húsfreyju i
Reykjavik, og Kjartan, búfræðikandi-
dat og stórbónda á Ólafsvöllum á
Skeiöum. Bæði eru þau vel gift og eiga
efnileg börn. Ég get einskis betur ósk-
að þeim, en að þau megi erfa mann-
kosti afa og ömmu.
Að endingu Georg, þakklæti frá mér
og minum, og ósk um að þú megir
njóta ókominna daga eins og þú hefur
til unnið.
Guðrún I. Jónsdóttir.
16
íslendingaþættir