Morgunblaðið - 16.11.2004, Blaðsíða 26

26 ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
STARFSFÓLK á skrifstofu Heim-
ilis og skóla hafði ekki undan við að
svara símtölum í gær frá foreldrum
sem eru ósáttir við að kennarar
skyldu ekki mæta til vinnu. Að sögn
Ingibjargar Ingadóttur á skrifstofu
samtakanna höfðu tveir starfsmenn
ekki undan við að svara símanum,
auk þess sem talhólf skrifstofunnar
var yfirfullt af skilaboðum sem ekki
reyndist unnt að greiða úr vegna
tímaskorts.
Þá bárust fjölmörg bréf frá for-
eldrum, sem nú eru aðgengileg á
vef samtakanna, þar sem fólk er
harðort í garð kennara.
„Það er mest um foreldrar hringi
sem eru hneykslaðir og reiðir, for-
eldrar sem hafa stutt kennara í
kjarabaráttu þeirra hingað til en er
nóg boðið,“ segir Ingibjörg. Að
sögn hennar spyr fólk spurninga á
borð við hvaða skilaboð sé verið að
senda grunskólabörnum með fram-
taki þeirra, hvort þeim beri ekki að
virða lög, hvort í lagi sé að skrópa í
skólann og hvernig þeir hyggist út-
skýra það fyrir börnunum þegar
þeir mæti aftur í skólana.
Foreldrar reiðir
Að sögn Ingibjargar hefur tölu-
vert borið á hringingum frá foreldr-
um barna í Ingunnarskóla, en þar
telji foreldrar sig hafa sýnt kenn-
urum skilning þegar þeir fóru í ut-
anlandsferð í vikunni þegar verk-
falli var frestað og kennsla féll
niður af þeim sökum.
„Foreldrar segja: kennarar báðu
okkur um skilning þannig að þeir
gátu farið í ferð sem þeir voru búnir
að panta með löngum fyrirvara til
útlanda og svo bjóða þeir okkur upp
á það að mæta ekki í skólann þegar
búið var að fresta verkfall,“ segir
Ingibjörg um viðbrögð foreldra í
Ingunnarskóla.
Starfsfólk á skrifstofu
Heimilis og skóla
Ekki haft
undan við að
svara í símann
ÞRJÁTÍU og níu af 42 kennurum
Lækjarskóla í Hafnarfirði boðuðu
forföll vegna veikinda í gærmorg-
un. Haraldur Haraldsso
stjóri átti ekki von á að
þrír kennarar myndu m
vinnu og sagði þetta þeg
var inntur eftir viðbrögðu
„Ég bar ugg í brjósti
maður hafði heyrt tóninn
urum. Við eigum von á
gjósi einhvern tímann e
býst ekki við að gosið hrj
mikið, ég bjóst ekki v
miklum forföllum,“ segir
9. bekkingar aðstoð
við gæslu yngri nem
Að sögn Haraldar va
upp á gæslu fyrir 1.–4
umsjá skólaliða og stuðn
trúa og aðstoðuðu níund
ingar við að hafa ofan
börnunum í gærmorgun
skipulagi var komið á gæ
hans sögn.
„Að öðru leyti voru allir
segir hann og segir óráði
ig brugðist verði við ef k
mæti ekki til vinnu í dag.
„Maður getur engar rá
gert þannig lagað nema a
öryggi barnanna meðan þ
skólanum.“
Skólastjórar í Hafnarfi
hafa með sér samráð um
og hvernig brugðist verðu
ljóst sé að Lækjarskóli
Skólastjóri Lækjarskóla
„Bjóst ekki við
svona miklum
forföllum“
Um 15–20% kennara mættutil vinnu í grunnskólumReykjavíkur í gærmorg-un, að því er fram kemur
í yfirliti um forföll og kennslu sem
lagt var fram á fundi fræðsluráðs síð-
degis í gær. Sama var uppi á ten-
ingnum víða í öðrum sveitarfélögum
og þurfti í mörgum tilvikum að senda
börnin heim í gær, þar sem engir
kennarar voru í skólunum til að
kenna þeim. Óljóst er hvort og þá
hvernig kennslu verður háttað í fjöl-
mörgum sveitarfélögum í dag.
Fræðsluráð Reykjavíkur sam-
þykkti einróma tillögu sjálfstæðis-
manna í gær um að beina þeim til-
mælum til skólastjórnenda að þeir
leituðu leiða til að tryggja að grunn-
skólar borgarinnar tækju á móti
nemendum frá og með deginum í dag
og veittu grunnskólanemendum lög-
bundna þjónustu. Að sögn Gerðar G.
Óskarsdóttur fræðslustjóra kom það
henni ekki á óvart að svona margir
kennarar skyldu ekki mæta til vinnu
eftir að hún átti fund með skólastjór-
um og aðstoðarskólastjórum í fyrra-
dag, sem höfðu „heyrt í sínu fólki“.
Að sögn Elínar Jónasdóttur,
skólafulltrúa á skólaskrifstofu Hafn-
arfjarðar, var „illa mætt“ í sex af sjö
skólum í Hafnarfirði og þar af var
enginn kennari í Áslandsskóla, Hval-
eyrarskóla og Víðistaðaskóla.
„Þetta er nú heldur verra en við
gátum átt von á,“ segir hún.
Boðið var upp á gæslu fyrir
yngstu bekkjardeildirnar í skólun-
um en Elín segir fjölmarga foreldra
hafa valið að taka börnin með sér
heim.
Gert ráð fyrir að þeir
skili inn vottorði
Í Kópavogi lá allt skólastarf niðri í
gær utan að kennt var í nokkrum
bekkjum í Digranes- og Lindaskóla.
Í Kópavogi líkt og annars staðar til-
kynntu kennarar veikindi. „Ég verð
að gera ráð fyrir því að þeir séu veik-
ir og að þeir komi með vottorð á
morgun, við förum fram á það,“
sagði Árni Þór Hilmarsson, fræðslu-
stjóri í Kópavogi. Að sögn hans var í
flestum tilfellum reynt að hafa sam-
band við foreldra og þau beðin um að
sækja yngstu börnin.
Árni Þór minnir á að b
greiða kennurum laun fyri
bermánuð. Ef fólk vinni e
una sína sé fátt sem sveit
geti gert.
„Varðandi veikindin þá
við bjóða þeim sem ekki haf
á morgun þjónustu trúnað
bæjarins, sem mun meta
þeirra og þá aðstoða þá til þ
heilsu á ný,“ segir Árni Þór
þessu við „faraldur“.
Að sögn Margrétar Harð
grunnskólafulltrúa hjá Se
nesbæ, voru 11 kennarar m
30 í Valhúsaskóla og 8 af 21
arkennara í Mýrarhúsaskól
Kennarar hefðu tilkynnt
eða tilkynntu veikindi bar
Margrét brá sér sjálf í
kennarans í nokkrar stund
morgun og kenndi stærðfræ
menntuð kennari.
Hingja átti í kennara s
gær og kanna hvort þeir
mæta til vinnu í dag.
Ein uppsögn hafði borist
irvöldum á Seltjarnarnesi
kennara í Mýrarhúsaskóla.
Kennarar mættu
víða ekki til vinn
Tilkynntu veikindi eða um veikindi barna sinna
Morgunblaðið
Fáir kennarar mættu í Hlíðaskóla í Reykjavík í gærmorgun. Vinkonurnar Erla Gunnarsdóttir og Selma
grét Karlsdóttir fóru því snemma heim. Á leiðinni köstuðu þær sér í snjóinn og gerðu „engla“.
Mikil röskun varð á skólastarfi
MIKIÐ Í HÚFI
Hálfgert upplausnarástandríkti í mörgum skólumlandsins í gærmorgun. For-
eldrar, sem gengu út frá því að verk-
falli kennara væri lokið með laga-
setningu Alþingis um helgina, urðu
margir hverjir ævareiðir þegar í ljós
kom að fjöldi kennara hafði tilkynnt
veikindi og kom ekki til starfa. Reiði
foreldra, sem hafa verið undir miklu
álagi í kennaraverkfallinu, er vel
skiljanleg. Það eru líka vonbrigði
skólabarnanna, sem höfðu hlakkað
til að komast aftur í skólann sinn.
Það liggur auðvitað fyrir að í flest-
um tilvikum var ekki um veikindi að
ræða hjá kennurum. Jafnframt má
slá því föstu að í sumum skólum, þar
sem jafnvel enginn einasti kennari
mætti, hafi verið um samstilltar að-
gerðir að ræða. Slíkt stangast á við
lög.
Engu að síður verður að sýna við-
brögðum kennara á fyrsta kennslu-
degi eftir hina umdeildu lagasetn-
ingu nokkurn skilning. Lögin um
gerðardóm ollu kennurum gífurleg-
um vonbrigðum. Eins og lögin eru
orðuð, sjá þeir fram á að fá afar litla
leiðréttingu sinna mála eftir langt og
erfitt verkfall. Lýsingar kennara á
líðan sinni í Morgunblaðinu í dag
sýna raunar vel alvöru málsins. Hver
og einn getur reynt að setja sig í
þeirra spor.
Með aðgerðum sínum í gær hafa
kennarar komið því fullkomlega til
skila, að þeir eru ósáttir við lögin.
Þeir hafa sömuleiðis sýnt fram á
hvernig getur farið, fái kennarar
ekki leiðréttingu á kjörum sínum.
Fólksflótti getur orðið úr stéttinni og
þá getur reynzt ómögulegt að manna
skólana með hæfu fólki.
En nú er hins vegar mál að linni.
Kennarar geta í fyrsta lagi ekki
haldið áfram ólöglegum aðgerðum –
það liggur algerlega í augum uppi. Í
öðru lagi verða kennarar nú að horfa
til hagsmuna skjólstæðinga sinna,
barnanna í skólunum, sem eiga
stjórnarskrárvarinn rétt til mennt-
unar og eru orðin nógu illa stödd nú
þegar, eftir að hafa misst nærri tvo
mánuði úr skólanum. Í þriðja lagi
verða kennarar að gæta þess að glata
ekki stuðningi almennings við kjara-
baráttu sína. Þeir mæta víða miklum
skilningi og verða að gæta þess að
spilla ekki fyrir sínum góða málstað.
Kennarar verða því að bíta á jaxl-
inn, þrátt fyrir vonbrigðin, og ljúka
a.m.k. önninni. Hins vegar er ekki
ólíklegt, eins og mál standa nú, að
margir kennarar muni segja upp
störfum. Fari svo, verður grunnskól-
inn kominn í miklar ógöngur strax á
vormánuðum. Þeir, sem halda að
hægt sé að fá annað og jafnvel betra
starfsfólk í stað þeirra, sem segja
munu upp ef launakjör kennara
batna ekki, vita ekkert um hvað þeir
eru að tala.
Það verður því ekki ítrekað nógu
oft, að nauðsynlegt er að finna lausn
á kjaradeilu kennara og sveitarfé-
laga, sem báðir aðilar geta sætt sig
við. Viljayfirlýsingin um að ljúka
samningum fyrir vikulok, sem und-
irrituð var í fyrrakvöld, gefur vonir
um að það geti tekizt. Hér er mikið í
húfi.
KJARNORKA Í ÍRAN
Íranar lýstu yfir því á sunnudag aðþeir hygðust verða við óskum um
að hætta auðgun úrans. Ætlunin með
þessari ákvörðun er að eyða grun-
semdum ýmissa, þar á meðal Banda-
ríkjamanna, um að Íranar séu að
reyna að smíða kjarnorkuvopn.
Ákvörðun þessi er hluti af sam-
komulagi við Evrópusambandið og
verður í gildi að minnsta kosti svo
lengi sem Íranar og ESB eru að
semja um tæknilega og fjárhagslega
aðstoð frá Evrópu, þar á meðal þróun
kjarnorku í Íran til að framleiða raf-
magn. Helsta deiluefnið var breyting
á úrani, sem hægt er að auðga í skil-
vindum ýmist til að framleiða raf-
magn eða vopn. Samkomulagið felur
ekki aðeins í sér að hætt verði að
auðga úran, heldur verði einnig látið
af ýmiss konar starfsemi, sem tengist
því.
Bandaríkjamenn hafa haldið því
fram að auðgun úrans í Íran tengdist
kjarnorkuvopnaáætlun íranskra
stjórnvalda. Í gær kom út skýrsla Al-
þjóðakjarnorkumálastofnunarinnar
um kjarnorkumál í Íran. Í skýrslunni
segir að ákvörðun Írana um að hætta
auðgun úrans uppfylli kröfur stofn-
unarinnar. Þar segir að gerð hafi ver-
ið grein fyrir öllum kjarnaefnum, sem
Íranar hafi látið stofnunina vita af.
Hins vegar segir Mohammed ElBar-
adei, yfirmaður Alþjóðakjarnorku-
málastofnunarinnar, að stofnunin sé
ekki í þeirri stöðu að geta fullyrt að
ekki sé um að ræða nein efni, sem
nota megi í kjarnorkuvopn og ekki
hafi verið gerð grein fyrir.
Íranar munu hætta auðgun úrans
22. nóvember. Þremur dögum síðar
er ætlunin að stjórn Alþjóðakjarn-
orkumálastofnunarinnar komi saman
til að ákveða hvernig eigi að taka á
kjarnorkuáætlun Írana. Einn mögu-
leikinn er að vísa málinu til örygg-
isráðs Sameinuðu þjóðanna, sem gæti
leitt til refsiaðgerða á hendur Írön-
um. Ólíklegt verður þó að teljast að
það gerist nú.
Íran er eitt ríkjanna þriggja, sem
George Bush Bandaríkjaforseti kall-
aði öxulveldi hins illa. Herskár tónn í
málflutningi bandarískra forustu-
manna hefur orðið ýmsum tilefni til
vangaveltna um það hvort Íran yrði
næst í röðinni þegar kæmi að „fyr-
irbyggjandi íhlutun“ Bandaríkja-
manna. Stöðugleiki er nú lítill í þess-
um heimshluta og full ástæða til að
koma í veg fyrir útbreiðslu kjarn-
orkuvopna, hvort sem það er í Íran
eða annars staðar. Íranar kæmust í
lykilstöðu í Austurlöndum nær kæmu
þeir sér upp kjarnorkuvopnum. Það
væri fulllangt gengið að segja að
ákvörðun Írana á sunnudag sýndi
fram á varnaðaráhrif stefnu fyrir-
byggjandi íhlutunar, en hins vegar er
ánægjuefni að stjórnvöld í Íran skuli
hafa látið undan þrýstingi og ætli að
eyða efasemdum. Það á þó eftir að
koma í ljós hvort heilindi búi að baki.