Tíminn - 17.01.1971, Blaðsíða 6

6
TIMINN
SUNNUDAGUR 17. janúar 1971
„Ef við getum ekki nýtt
fiskimiðin hér í nánd við

-Grænland,
ísland
ættum
að einhverju öðru
Rætt við Markús Guðmundsson, skipstjóra á Júpíter.
: '
v.
Nú stendur yfir verkfall yf-
irmanna á togurum og hver
toigarinn af öSrum stöðvast í
höfnum. Verkfallið varð okkur
áminning um að fróðlegt væri
að ræða við einhvern togara-
sjómanna, ekki um launakröf-
ur og verkfall fyrst og fremst,
heldur togveiö'ar og viðhorf
togarasjómanna. Við fengum
til viðtals Markús Guðmunds
ison skipstjóra á togaranum
Júpíter. Markús er Reykvíking-
ur, sonur Guðmundar Markús-
sonar, sem var togaraskips
stjóri í 30 ár. Það kemur okk-
ur á óvart að Markús er elzti
starfandi skipstjórinn á togara
flotanum, því sannarlega eru
engin ellimörk á honum að sjá.
Markús fór fyrst á sjó með tog-
ara fimm ára gamall, en hef-
ur stundað sjómennsku í al-
vöru i 30 ár, allan tímann á
togurum, utan 3 mánuði sem
hann var á trollfiskiríi á mót-
orbátnum Arnbiirni hjá Sig-
urði EyLeifssyni skipstjóra.
Hann kveðst kunna togveió'um
vel, — mótorbátunum eru svo
mikil takmörk sett, segir hann
— þeir verða helzt að stunda
veiðar á góðum botni, í góðu
veðri. Togararnir okkar eru
hinsvegar kraftmikil sjóskip
sem eru fleiri vegir færir.
Skipstjóri hefur Markús verið
síðustu 20 árin.
Togarinn Júpíter hefur ekki
stöðvazt enn vegna verkfalls
ins, en við hittum á Markús í
landi, því hann tók sér frí
milli jóla og nýárs til þess
að dvelja meö fjölskyldu sinni.
— Ert þú nokkuð að þreyt-
ast á því að vera á sjónum,
spyrjum við Markús.
—Ég hef aldrei geirt neitt
annað, svaraði Markús. Ég
hef ekki lært annað starf og
rnenn eiga ekki að fást við
annað en það, sem þeir kunna.
En hins vegar líóur að því að
maður hættir að fiska og hætt-
ir að gagnrýna sjálfan sig. Og
það dugir ekki. Þá er að finna
einhvarja góða vinnu í landi.
en það hefur reynzt mörgum
togaramönnum erfitt.
— Mér heyrist þér nú ekki
vera full alvara með að þú
sért að hætta?
—Nei, það er rétt, en hins
vegar eir mér ljóst að þetta
fera að styttast.
Ekki góðir aflamenn
nema það sé í blóðinu
Þú talar um að menn
hætti að fiska. f hverju er
leyndardómurinn að veiða vel
fólgimn?
— Það hefur viljað brenna
við að menn væru ánægðir
meö árangurinn. Og þegar
menn eru orðnir ánægðir, þá
eiga þeir að fara í land.
Leyndardómur þess að fjska,
heldurðu að ég fari að gefa það
upp? Og það getur víst enginn
skilgreint hver hann er. Ég
held að Stefán Jónsson hafi
komizt næst því en hann mefn
ir fyrirbrigðið „stuó'“.
En svo mikið er víst að það
er alveg sama hve mikið er
af tækjum alveg sama hve
menntaðir skipstjórar eru, þeir
eru ekki góðir aflamenn nema
það sé í blóðinu. Mestu skuss-
ar á bók geta verið roknafiski-
menn og svo öfugt.
— Hvert er þitt álit á end
urnýjun togaraflotans?
—Eldri togararnir eru nú
að syngja sitt síó'asta vers.
Þótt þeir hafi gert það gott
hingað til og geri að vísu enn
má búast við, að þeir gefi
senn upp öndina. Sem betur
fer er nú sá hugur I fólki, að
flestir eru sammála um að
það þurfi að endjirnýja togara
flotann. Almennfngaálitið hef
ur ekki alltaf verið á þessu
máli, um skeið voru togararn-
Bridgefólk Vesturlandi
Svæðismót 1 Bridge fyrir Vesturlandskjördæmi,
hefst á Akranesi, laugardaginn 23. janúar kl. 2.
Þátttaka tilkynnist fyrir föstudaginn 22. janúar
til Hannesar Jónssonar í síma 2046, Akranesi.
Athugið að mótið er hluti af íslandsmótinu 1971.
Bridgeklúbbur Akraness.
ir taldir óþarfir. En við, sem
á þeim erum höfum alltaf vilj
að láta halda flotanum við og
efla hann. Ráðstafanirnar nú
til að endurnýja togaraflotann
er skref, sem allir hljóta að
fagna. Eini ágreiningurinn
virðist vera hve stór skip eigi
að smíða.
Hvert er þitt álit í því
máli,
—Að mínu áliti kemur
ekki til greina að smiða afl.
minna skip en þau stærstu,
sem viö eigum nú, þ.e.a.s. um
1000 tn. skip, og hafa sýnt og
sannað að skara fram úr minni
skipum.
— Og hafa skuttogarar yfir-
buirði umfram síðutogara, sem
þekkzt hafa hér hingað til?
— Allir virðast sammála um
skuttogara, þótt hér séu þeir
óþekktir. Það er sagt svo af
þeim, sem á þeim eru, að þeir
taki öðrum togurum fram. Á
skuttogurunum fex minni tími
í acl afgreiða vörpuna, við það
sparast tími, og trollið er
lengur í botni yfir sólarhring
inn. Mér er ekki kunnugt um,
að nú séu smíðaðir síðutogar-
ar.
....Telur þú, að veið eigum
að leggja áherzlu á að eignast
verksmið jutogara?
—Það er mikið álitamái.
Ef vig getum ekki nýtt fiski-
miðið hér í nánd við ísland
og Austur-Grænland og haft af
því sæmilega afkomu, held ég
við ættum aö snúa okkur að
einhverju öðru.
Klak og skynsamleg
sókn í fiskistofnana
Þú hefur þá trú á fiski
miðunum við landið?
— Já, ég hef það, ef þau
eru vel nýtt og skynsamlega.
Það er t.d. spor í áttina, að
nú er búið að stækka möskv-
ana í fiskinótunum þannig að
menn geta ekki ausið upp smá-
fiski t.d. smáýsti, — þorski og
— ufsa, eins og var gert.
Sumir segja at) dragnótm
hafi drepið ýsustofninn. Ég
held það megi nú alveg eins
kenna hringnótinni um. Hér
fyrir nokkrum árum sáu menn
oft fjörumar hvítar af smáýsu
úr nótum, sem höfðu rifnað.
Og svo fór þessi afli oft í
bræðslu. Nei, slíkair veiðar eru
glæpsamlegar.
Hvað segir þú um þá
miklu loðnuveiði, sem stunduð
hefur verið undanfarin ár?
— Loðnan er aö'alfæða
þorsksins á vertíðinni. Við
veiddum-fisk hérna á síðustu
vertið, sem var svo galtómur,
að það kom meiira að segja
upp úr honum krossfiskur, sem
fiskurinn lítur venjulega ekki
við. Það þarf ekki að vera
samband milli þessa og loðnu
veió'anna því loðnan gekk ebki
vestur fyrir Vestmannaeyjar.
En þetta er mjög óvenjulegt.
Kunnáttumenn verða að
segja til um hvar láta eigi
staðair numið í loðnuveiðinni.
Og mér finnst fiskifræðing-
arnir tii einskis nýtir, ef þeir
geta ekki sagt til um, hvenær
farið er að ganga of mikið á
einhvern fiskistofninn. Síðan
er það annarra aö' sjá um að
bireytt sé samkvæmt niður
stöðum þeirra.
— Nú er rætt um að fara
að veiða sandsíli. Hvernig lízt
—Illa. Sé það gert í hófi, er
náttúrulega allt í lagi, en það