Réttur - 01.09.1963, Síða 2

130
R É T T U ft
5. Valdataka og ríkisvald alþýðustéttanna.
6. Skilyrðin fyrir framkvæmd sósíalismans. Leiðin til alþýðuvalda
og verkefni Sósíalistaflokksins.
7. Flokkurinn.
Þetta rit er í öllu hið merkasta og allt unnið í anda þeirra ákvæða
stefnuskrár flokksins að það er „hlutverk íslenzkrar alþýðu og flokks
hennar að skapa sósíalistískt þjóðfélag á þeim sögulega og þjóð-
félagslega grundvelli, sem fyrir hendi er hér á landi.“
Þær rannsóknir á auðvaldsskipulaginu á íslandi sem nefndin
hefur framkvæmt í þessu sambandi, eru mjög eftirtektarverðar.
Niðurstöður þeirra sýna hve frábrugðið ísland er flestum öðrum
auðvaldsþj óðfélögum og hve miklu auðveldara ætti að vera að fram-
kvæma þjóðnýtingu og samvinnu í atvinnulífinu, koma á sósíal-
isma, en í ýmsum nágrannalöndum:
Hlutur einkaauðmagns í heildarframleiðslufjármunum þjóðar-
innar mun vera undir 36%, — hlutur ríkis, bæja og samvinnufélaga
a.m.k. 31%, en hlutur bænda um 33%. (Miðað við 1957, eftir
skýrslum Framkvæmdabanka íslands). -— í Noregi er hins vegar
talið 1958 að 80% af framleiðslufjármagninu sé í höndum einka-
auðmagns, en 20% í höndum ríkis, sveitarfélaga og samvinnufélaga.
Þar munu % hlutar af fjármagni einkaauðmagnsins vera í liönd-
um 5% íbúa Noregs. Þá áttu eða stjórnuðu auðfélög 50 fjölskyldna
800 stórfyrirtækj um í iðnaði, sem framleiddu % af iðnaðarfram-
leiðslu Noregs.
A Islandi eiga ríki, bæir og samvinnufélög 26% fiskiskipaflotans
og 31% fiskiðnaðarins a. m. k. í togaraflotanum er hlutdeild hins
opinbera meiri eða 56%.
Allir aðalbankarnir á íslandi eru ríkiseign og þeir ráða yfir-
gnæfandi meirihluta af peningamagni þjóðarinnar. — En í Noregi
réðu 1958 þrír stærstu hlutafélagabankarnir 50% af peningamagn-
inu í landinu.
Jafnframt öllu þessu er ýtarlega rakið hvar einkaauðvaldið er
sterkast, fyrst og fremst í verzluninni og því næst í iðnaðinum, —
og sýnt fram á hvernig einkaauðmagnið hins vegar fer að því að
tryggja sér yfirráð yfir framleiðslufjármununum með því að ná
úrslitaáhrifum á ríkisvaldið.
Er mikil nauðsyn fyrir alþýðu manna að kynna sér þetta sem
allra bezt.
Þá er nokkuð rakin þjóðarframleiðslan og tekjuskiptingin 1962.
Verg (biutto) þjóðarframleiðsla var í árslok 1962 11588 milljónir