Kirkjuritið - 01.04.1971, Blaðsíða 87
m nar j'^andi og skýru ímyndar (image)
; nnsímyndar, sem oss bregzt ekki að sjá“
rasögn Nýjatestamentisins. Fyrst í stað fór
SS' °9randi staðhœfing Káhler fram hjá
g nnurn* Það er ekki fyrr en með Rudolf
^ tmann^ sem þessi kenning Kahler vekur at-
V9 i, því q5 Bultmann umskrifaði hana, svo
aö hún fékk notið sín.
^gnrýniguðfrœðí nútímans
Qt,SÍðastu óratugum hefir átt sér stað stór-
g Vglisverð þróun sem hófst með Rudolf
fjmtm?nn °9 ^Vrir áhrif hans. í hundrað og
l^mmtiu ár höfðu menn fengizt við hinn sögu-
fra*3 '*?Sa’ Gagnrýniguðfrœðin varð til að sýna
^ T* a' "versu þetta viðfangsefni var gjör-
am°g.u'e9t. Þessi guðfrœði sýndi þá dirfsku
U v'ðurkenna það opinberlega, og þessi nú-
semQ ga^nrVn''9uðfrœði sneri baki við því,
fr 9erzt hafði með fyrri gagnrýni-guð-
^'ðurkenndi sjónarmið Kahler, a. m. k.
I 7 s/nc'U/ a® viðfangsefnið um hinn sögu-
£ ^6SU var bœði óleysanlegt og einskisnýtt.
Sneri bun sér að viðfangsefninu <*"i
Þv
k
Krist.
V g m a , sneri sér að boðskapnum um
sjna gnrVn‘'9uðfrœðin grundvallar afneitun
° a viðfangsefninu um hinn sögulega Jesú,
á « .tUr^Var^ s‘tt til hinnar postullegu boðunar
Sti' u eftirfarandi atriðum.
'3en<^ir a/ bve heimildirnar eru ein-
S'CEðar Vór u-r
SVo ' er n°tum engin rit frá hendi Jesu,
bekk56^ '1a^um ^ra Póli postula, heldur
sem ^ekk' ^6SU a^eins a^ guðspjöllunum,
trý _ ' eru œvisögur, heldur vitnisburður um
hefjr r° Sp'a"in 9eyma töluvert af efni, sem
bela' 60916 ^aS* mat ' meðförum og margar
Um ,a®nir ''e^enc's) er nœgilegt að geta
Ur bjrrtaVerkasa9urnar)- Öll guðspjöllin fjög-
9c»ðs a|/eSa/ e'ns °9 bann er skilinn með trú
binn | Smannanna- Markúsarguðspjall birtir
ieVnd e^nC^a san ^uðs. Mattheus birtir hinn
UnnarQ ,ISrae'skonun9- Lúkas birtir Drottin kirkj-
sVo s ' ^rarr,tíð og Jóhannes birtir Guðs son,
efni e m ^ann siáIfur opinberaði sig. Úr þessu
bafa b ^ semja œvisögu Jesú. Það
Vér verð'^rU^ t"rauna sýnt/ sem mistekizt hafa.
stakl*ei" u" 'asna vi^ binar subjectivu, ein-
um Unc'nu svonefndu ,,rannsóknir á hin-
réttar ?.Uu9a ^esu * ^er ver^um draga
° Vktanir af því einu, að vér getum að-
eins þekkt Jesú, svo sem hann birtist í búningi
mytunnar. Vér verðum að viðurkenna,
að vér náum ekki til þess, sem er baksvið
k e r y g m a . Reynum vér það, þá höfum
vér ótrausta fótfestu.
(2) Samt er það ekki svo, að heimildirnar geri
oss allt ókleift í þessu efni, segir gagnrýni-
guðfrœðin. Þeir tímar eru að baki, sem óvís-
indaleg efagirni gat leyft sér að efa, hvort
Jesús hafi nokkru sinni verið til. Sannarlega
er því svo farið, að vér getum aflað oss tölu-
verðrar vitneskju um Jesú og einnig um það,
sem hann boðaði. En beitum vér aðferðum sögu-
legrar rannsókna við að greina heimildir, þá
verður ekkert fyrir hendi, er hefir þýðingu fyrir
trúna, segir gagnrýni-guðfrœðin. Þessi Jesús
frá Nazaret var spámaður Gyðinga. Hann var
spámaður, sem skildi til hlýtar ,,hina gyðing-
legu guðsmynd í hreinleika hennar og stað-
festu". Hann sá manninn algjörlega á valdi
syndarinnar, boðaði honum fyrirgefningu Guðs
og krafðist algjörrar hlýðni. Hann var spá-
maður, sem hélt því fast fram, að afstaðan
til orða hans ákvarðaði afstöðuna til Guðs.
Þrátt fyrir þetta tilheyrði hann gyðingdómin-
um. Það, sem hann boðaði var róttœk gyðing-
leg trú á Guð í anda Gamlatestamentisins. Að
skilningi Bultmans er saga Jesú hluti sögu
Gyðinga, en ekki kristninnar. Þessi gyðinglegi
spámaður hefir sögulega þýðingu fyrir guð-
frœði Nýjatestamentisins, en hvorki hefir hann
né getur haft neina þýðingu fyrir kristna trú,
því að hún hófst ekki fyr en á páskum. (Þetta
er furðuleg kenning).
Hér erum vér á vegamotum. Hverjum dytti
í hug að segja að Islam hafi fyrst komið
upp eftir dauða Múhameðs eða búddadómur
eftir dauða Buddah? Ef vér samþykkjum þessa
kenningu, að kristnin hafi hafizt á páskum
með boðskapnum um hinn upprisna Krist, þá
er rökrétt afleiðing þessa, að þar eð Jesús
var gyðinglegur spámaður eingöngu, þá til-
heyrir hann ekki kristninni. Bók Bultmanns:
Theologie des Neuen Testa-
m e n t s , hefst svo: „Boðskapur Jesú tilheyrir
forsendunum fyrir guðfrœði Nýjatestamentisins,
en er ekki hluti þeirrar guðfrœði". Hér skal að-
gœtt fleirtalan „forsendunum". Þetta gefur til
kynna, að boðskapur Jesú er ein forsenda guð-
frœði Nýjatestamentisins ásamt mörgum öðr-
85