Tímarit lögfræðinga - 01.12.1986, Side 40

slysatryggingarbætur eru miklu meiri en þær voru fyrir 1972. Ekkert
verður fullyrt um, hvort sá ávinningur fyrir sjómenn hefði náðst
með kjarasamningum án afskipta löggjafans. Eftir að ábyrgð útgerð-
armanns var (með nýmælinu í 5. tl. 175. gr.) takmörkuð við fjárhæðir
lögboðinnar slysatryggingar, eru ákvæði sigll. um hlutlæga ábyrgð í
reynd óþörf, vegna þess að vanræksla um að kaupa eða halda við lög-
boðinni slysatryggingu hefur eftir almennum réttarreglum í för með
sér skyldu til að bæta allt fjártjón, sem hlýst af því að tjónþoli verður
af lögmæltum slysatryggingarbótum.3
3.4 Nokkur orð „de lege ferenda“
Ákvæði sigll. um efni það, sem hér um ræðir, hafa verið óskýr og
illa gerð frá upphafi. Við næstu breytingu á þessum ákvæðum væri
æskilegt að setja einfalda og ótvíræða reglu um réttaráhrif þess, að
útgerðarmaður sinnir ekki skyldu sinni að hafa gilda slysatryggingu,
svo og reglu um bótaskyldu við fjárþrot vátryggingafélags. Jafnframt
mætti setja ítarlegri ákvæði um gildissvið slysatryggingarinnar og
orða þau þannig, að gætt yrði samræmis við hugtök og meginreglur
vátryggingaréttar. Loks væri rétt að endurskoða efni og orðalág 6. tl.
7. gr. laga nr. 43/1987 í ljósi breytinga á sigll.
Hér hefur verið lagt til grundvallar, að ákvæði um skyldu til kaupa
á slysatryggingu verði áfram í sigll. Alveg eins mætti hugsa sér þá
skipan, að fyrirmæli um skyldutryggingu væru felld úr sigll., þannig
að aðilar kjarasamninga sjómanna hefðu, eins og önnur samtök laun-
þega og vinnuveitenda, frjálsar hendur um skipan atvinnuslysatrygg-
inga (annarra en lágmarkstrygginga eftir lögum um almannatrygg-
ingar). Verður ekki annað séð en að vel hafi gefist að lögbinda ekki
ákvæði um slysatryggingar launþega á öðrum sviðum atvinnulífs.
Þegar reglur slysatryggingar eru bundnar í lögum, er að jafnaði mun
erfiðara og seinlegra að fá þeim breytt. Ymislegt fleira mælir með því,
að aðilar kjarasamninga ákveði sjálfir án afskipta Alþingis, hvernig
þessar reglur skuli vera, en um það verður ekki rætt hér.
3 Ef rétt er sú lögskýring, sem orðuð er { 1. kafla, að útgerðarmaður beri hlutlæga ábyrgð
á tjóni, sem vátryggður bíður við það að verða af vátryggingarbótum vegna gjaldþrots
vátryggingafélags, getur þó hlutlæga bótareglan í sigll. haft sjálfstætt gildi, vegna þess
að almennar réttarreglur leiða naumast til svo víðtækrar ábyrgðar manns, sem fullnægt
liefur vátryggingarskyldu.
254