Tímarit lögfræðinga - 01.04.1989, Blaðsíða 30
lagsákvæðinu („ ... Um þinglýsta heimild að öðrum réttindum ... “)
er átt við þá, sem eru eigendur óbeinna eða takmarkaðra eignarrétt-
inda í viðkomandi fasteign.50)
Feli skjal í sér víðtækari ráðstöfun af hálfu aðila en heimild hans
segir til um, er það meginregla samkvæmt 2. mgr. 7. gr. þl., að vísa
ber skjali frá þinglýsingu. Sem dæmi má nefna, að hafi eigandi skuld-
bundið sig með þinglýstu skjali til þess að veðsetja ekki eign, verður
veðskjölum útgefnum af eiganda vísað frá þinglýsingu. Ef veðbréf,
sem óskast þinglýst, veitir veðhafa t.d. I. veðrétt, en eign er þegar
veðsett með I. veðrétti, veldur þetta ekki frávísun skjalsins, heldur
aðeins því, að athugasemd er skráð á skjalið um fyrri veðréttinn.51)
Úr dómaframkvæmd má benda á Hrd. 1986. 374. Eiganda eignarhluta
fasteignar, sem var í óskiptri sameign, var talið heimilt að veðsetja
eignarhluta sinn, enda veitti veðsetningin veðhafa eigi meiri rétt til
eignarinnar en veðsali ætti. Kröfu annars sameiganda um frávísun
veðskjalsins frá þinglýsingu var því hafnað á þeim grundvelli, að
hann hefði ekki samþykkt veðsetninguna. 1 Hrd. 1985.113 var afsali
frá eiganda íbúðar í fjölbýlishúsi vísað frá þinglýsingu, þar sem ákvæði
í afsalinu fól í sér breytingu frá ákvæðum þinglýsts eignaskiptasamn-
ings varðandi sameign hússins, en ekki varð séð, að sameigendur af-
salsgjafa hefðu samþykkt þá breytingu.
6. Undantekningar frá því, að heimildarbrestur útgefanda valdi
frávísun, þegar skjal hvílir á löggerningi.
Sú meginregla 2. mgr. 7. gr. þh, að heimildarbrestur útgefanda varði
frávísun skjals frá þinglýsingu, er ekki án undantekninga. Samkvæmt
niðurlagsákvæði 3. mgr. 7. gr. þl. skal dómari rita athugasemd á skjal,
ef aðili, sem aðeins nýtur skilyrtrar heimildar að eign, gefur út skjal
án þess að greina skilyrðið. 1 athugasemdum greinargerðar við 7. gr.
frumvarps til þl.52) er þessi heimild skýrð svo, að of strangt þyki
að láta slíkan ágalla varða skilmálalaust frávísun, þótt svo geti hins
vegar farið, og því sé dómara heimilað í 3. mgr. að taka skjal til þing-
lýsingar, en honum beri þá að rita athugasemd um annmarkann og
geta athugasemdarinnar í þingbók.
Af dómi Hæstaréttar 6. desember 1988 leiðir, að veðskjölum útgefn-
um af seljanda fasteignar verður ekki, gegn andmælum þinglýsts kaup-
50) Sját.d.NOU 1982:17, bls. 49.
51) Alþingistíðindi 1977, A-deild, bls. 1398.
52) Alþingistíðindi 1977, A-deild, bls. 1388—1389.
24