Ægir - 01.06.1998, Blaðsíða 17

SAMLEIÐ MEÐ ÍSLENSKUM SJÁVARÚTVEGI
Ægir sló á þráðinn til Jónasar þar
sem hann var að dóla úti fyrir Stapa á
Snæfellsnesi. Hann hafði þá skömmu
áður lagt línuna. Þorskkvótinn
er langt kominn og á Sandgerð-
ismiðunum er erfiðara að sneiða
hjá þeim gula.
Því var siglt á Stapa til þess að
reyna við steinbítinn. Stutt var
síðan línan var lögð og því gat
Jónas gefið sér tíma til að spjalla
við Ægi um smábátaútgerðina á
Suðurnesjum og víðar. Sjálfur
býr hann í Keflavík en gerir út
5,8 tonna plastbát, Óla Gísla, frá
Sandgerði. Þeir eru tveir á, Jónas og
Guðjón Ólafsson.
Vissulega Ijót dæmi
Jónas segir að kerfið sem smábáta-
menn búi við sé síður en svo gallalaust
og vissulega finnist innan um ljót
dæmi um misnotkun. Dæmin sem
nefnd hafi verið í fjölmiðlum séu þó
undantekningar. Það sé staðreynd að
alls staðar þar sem verið sé að
skammta mönnum eitthvað megi bú-
ast við misnotkun.
„Vissulega eru dæmi í þessu sem
gera mann reiðan en obbinn af sjó-
mönnuin er að starfa við þetta og
keppist við að hafa í sig og á. Við báð-
um ekki um kvóta og mótmæltum
honum reyndar á sínum tíma en höf-
um nú sýnt sjálfum okkur og öðrum
fram á að við getum unnið við þetta
kerfi.
Auðlindin er takmörkuð og við
verðum að átta okkur á því að við eig-
um aldrei eftir að búa við frjálsar veið-
ar á ný. Þetta er bara spurning um að
menn séu opnir fyrir kerfinu og reiðu-
búnir að bæta það ef á því finnast aug-
ljósar gloppur," segir Jónas.
Formaðurinn hefur sjálfur verið 41
ár til sjós og lífeyrismál eru honum of-
arlega í huga. Hann segir þau alls stað-
ar vera eitt af stóru málunum nema
hjá sjómönnum.
„Við samdrátt í greininni og sam-
einingu skipa hefur eldri mönnum
verið sagt upp í nokkrum mæli. Marg-
ir þeirra verða rótlausir í vinnu og fá
kannski aðeins tímabundna vinnu síð-
„Auðlindin er takmörkuð og við
verðum að átta okkur á því að við
eigum aldrei eftír að búa við
frjálsar veiðar á ný."
ustu árin. Þeir missa því ekki aðeins
vinnuna heldur eru þeir líka að leggja
minna til lífeyrissjóðsins og fá þar af
leiðandi lægri greiðslur."
Enn eitt kerfið
Af þessu hefur Jónas áhyggjur en
bendir á lausn sem miðast myndi við
þá sem hefðu til að mynda verið lög-
skráðir á skip í lágmark 25-30 ár, þar af
síðustu 10-15 árin. Þetta væru menn
af hafrannsóknarskipum, fraktskipum,
varðskipum og vitaskuld fiskiskipum.
„Ég hef nefnt þetta við Þorstein
Pálsson og fleiri og bendi á að senni-
lega verði að búa til eitt kerfið í við-
bót, kerfi sem biði eldri sjómönnum
að veiða 40 tonn á ári. Þetta kerfi
mætti ekki fénýta á neinn hátt. Ef sjó-
maðurinn nýtti ekki sjálfur veiðina,
sendi t.d. son sinn á sjó í veikindum
sínum, yrði litið á það sem landhelgis-
brot. Hann mætti ekki selja frá sér
veiðiréttinn en þessi kvóti tryggði
honum þokkalegar tekjur til 67 ára
aldurs. Ég hef reiknað það út að eftir
að kerfið hefur fengið að þróast
myndu ekki bætast nema um 6-8
menn í það á ári. Af því má sjá að
þetta er vel raunhæft."
Hræddist fyrirgreiðsluleysið
Aðspurður hvort smábátasjómenn séu
búnir að taka þetta fiskveiðikerfi í sátt,
hvort þeir hafi á sínum tíma dregið
upp óþarflega dökka mynd af því, seg-
ir Jónas að eðlilega hafi menn orðið
hræddir við breytingarnar í fyrstu.
Hræðslan hafi kallað fram svartsýnis-
spámenn um allt. Nú séu
menn hins vegar að átta sig á
þessu kerfi og vissulega hafi
skipt sköpum þegar Þorsteinn
Pálsson sjávarútvegsráðherra
lék þann snjalla leik að gera
samning við smábátasjómenn
um að lögbinda að 14 prósent
af aflanum félli í þeirra hlut.
„Ég játa að ég hræddist fyrir-
greiðsluleysið á Suðurnesjum í
fyrstu því við máttum horfa
upp á að í upphafi aflamarkssetningar-
::
AQUASURE
VIDGERDAR■
EFNI
AQUASURE er einstakt
viðgerðarefni úr úretan og
gúmmi og hentar til viðgerða
á nánast hverju sem er, t.d.
PVC (plast/vinil húð)
gúmmí, latex, regngöllum,
gólfdúkum, vatnsrúmum,
á tjaldsauma, segl, blaut og
þurrbúninga, gúmmíbáta
og margt fleira. Efnið hefur
framúrskarandi viðloðun,
sveigjanleika og bætur eru
óþarfar.
ÍreÓFUN HF.
UPPLYSINGAR
í SÍMA 561 1055
ÆGIR 17