Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Blaðsíða 76

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 201276
UndirBúningUr verðandi stærðfræðikennara
út 1960 í samræmi við lög um fræðslu barna nr. 34/1946 kemur fram að námskráin
hafi fyrst og fremst því hlutverki að gegna að leiðbeina kennurum og skólastjórum
um starfstilhögun og námsefni í hinum ýmsu námsgreinum (Menntamálaráðuneytið,
1960). Eftir gildistöku laga um grunnskóla nr. 63/1974 var námskráin frá 1960 leyst af
hólmi með aðalnámskrá grunnskóla árið 1976 sem skiptist í hefti: Almennan hluta og
sérstök hefti fyrir einstakar námsgreinar. Heftið um námsgreinina stærðfræði kom að
vísu aldrei út. Í almenna hlutanum er meðal annars fjallað um breytt viðhorf til náms-
samskipta og hvernig verða megi við þeim kröfum sem af þeim stafa. Talað er um
listina að spyrja og mikilvægi spurninga í námssamskiptum (Menntamálaráðuneytið,
skólarannsóknadeild, 1976).
Árið 1989 kom út endurskoðuð aðalnámskrá grunnskóla. Nokkurt nýnæmi var að
sérstökum kafla um nám og kennslu. Í þessari námskrá var í fyrsta sinn frá gildistöku
grunnskólalaganna sérstakur kafli helgaður stærðfræði og þar er eitt af sjö megin-
markmiðum með kennslu í stærðfræði sagt vera: „Að nemendur temji sér að beita
stærðfræði við ný viðfangsefni þegar við á, hvort sem er í dagsins önn eða fræði-
legri viðleitni, og fái þannig tækifæri til að beita ímyndunarafli sínu og frumkvæði“
(Menntamálaráðuneytið, 1989, bls. 142).
Nýjasta aðalnámskrá grunnskóla í stærðfræði er frá árinu 2007. Hún er endurskoðuð
útgáfa námskrár frá 1999 en námskrárnar eru í veigamiklum atriðum eins. Í þeim
báðum eru markmið greinarinnar flokkuð í tíu flokka eftir því hvort þau snerta inntak
eða varða aðferðir. Flokkarnir eru þeir sömu; sex fjalla um inntak en fjórir um aðferðir
og þar er lögð áhersla á þátt tungumálsins, lausnir verkefna og þrauta, röksamhengi
og röksemdafærslur, tengsl stærðfræðinnar við daglegt líf og önnur svið. Fram kemur
að þótt námsefnið sé aðgreint á þennan hátt í flokka aðferða og inntaks sé mikilvægt
að flétta inntak og aðferðir saman þannig að nemendur skynji námsefnið sem sam-
stæða heild og það laði fram jákvæð viðhorf þeirra. Nemendur ættu að skynja nám í
stærðfræði sem ferli og skapandi athöfn fremur en söfnun afmarkaðrar kunnáttu og
þekkingar (Menntamálaráðuneytið, 1999, 2007). Þá segir að skilningur og kunnátta
þurfi að haldast í hendur:
Skilningur á hugtaki felst m.a. í að setja það í sem víðtækast samhengi við alla aðra
tiltæka kunnáttu. Skilningur vex eftir því sem tengsl hugtaks við fleiri og fleiri hluti
verða ljósari. Því verður ætíð að gera ráð fyrir að nemendur kynnist fleiri þáttum í
stærðfræði en búast má við að þeir nái fullu valdi á. (Menntamálaráðuneytið, 1999,
bls. 8; 2007, bls. 6)
Um kennslu í stærðfræði segir meðal annars að hún þurfi að efla rökfasta hugsun en
hún þurfi einnig að efla hugkvæmni. Hún þurfi að laða fram gagnrýna og greinandi
hugsun hjá nemandanum en einnig sjálfstraust, forvitni og löngun til að rannsaka
og leita lausna á hinu óþekkta (Menntamálaráðuneytið, 1999, 2007). Greinarhöfundar
telja ljóst að hér sé ætlast til mikils af stærðfræðikennurum og sú spurning hlýtur að
vakna hvort ekki þurfi að leggja meiri áherslu á að rækta þessa þætti í námi verðandi
kennara en verið hefur, hugsanlega með því að auka þátt þrautalausna í náminu.