blaðið - 16.06.2006, Side 12

12 I DEIGLAN
FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 2006 blaAÍÖ
TÖL
BRAUTARHOIT110-14 | S: 588 1000 | WWW.TASK.IS
Opið:
10-18 virka daga
12-10 laugardaga
Pönkarar og diskódísir
flykkjast á Árbœjarsafn
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að diskókrakkar og pönk-
arar háðu marga hildina um 1980.
Alvöru pönkarar lögðu vitanlega
fæð á kátu og litríku diskókrakk-
ana sem söngluðu Abba og Sister
Sledge fyrir munni sér dagana
langa. Þeim sem lögðu ást á
diskóið var oftar en ekki lítið um
leður og líkamsgatanir gefið. Lín-
urnar eru þó ekki eins skýrar og
margur kynni að halda og ekkert
er í heiminum svart eða hvítt. Án
efa hefur leðurbuxnaklæddur
piltur með hanakamb dillað sér
við Pointers-systur í laumi undir
húsvegg og einhverjar diskó-dísir
þessa lands felldu hugi til töffar-
anna á Hallærisplaninu. Straum-
arnir tveir fléttast líka saman á
ýmsan hátt og liggja margar teng-
ingarnar kannski ekki á lausu við
fyrstu sýn.
„Hollywood, hollywood"
Þeim sem dilluðu sér hvað ákafast
við heitustu diskótónlistina í Holly-
wood á áttunda áratugnum kann að
bregða í brún þessa dagana. Pönk-
arar þessa lands munu líklega líka
reka upp stór augu og fá eilitinn
skjálfta í tær og fingur. Á morgun
opnar nefnilega sýning í Árbæjar-
safni sem leiðir okkur í allan sann-
leika um pönk- og diskótímabilið í
íslenskri menningarsögu. Pönkarar
og diskódrottningar íslands eru
orðin að safngripum.
Eins og með margt þá vorum við
Islendingar heldur sein til að grípa
þessa strauma að utan og sátum
í glimmergallanum og leðurbux-
unum löngu eftir að erlendar þjóðir
höfðu kastað þeim fyrir róða. Þessa
sögu er hægt að kynna sér á Árbæjar-
safni nú um stundir. Á sýningunni
sem opnar á morgun er leitast við
að útskýra og gefa tilfinningu fyrir
menningu ungs fólks í Reykjavík og
nágrenni á árabilinu 1975 til 1985.1
forgrunni eru þessir tveir menninga-
straumar- diskó og pönk. Sýningin
varpar ljósi á helstu einkenni þess-
ara menningarfyrirbæra, bakgrunn
þeirra, uppruna og áhrif. Efnið
býður jafnframt upp á það að gestir
geti mátað aðra strauma og tísku-
stefnur við þessa sögu.
Lifandi sýningahald
Ljóst er að Árbæjarsafn er ekki
bara geymslustaður fyrir rokka og
strokka. Þar fer fram lifandi sýninga-
hald allt árið um kring og er efnið
alls ekki bundið liðnum öldum. 1
fyrra var t.d. sett um sýning um
sjötta áratuginn í samstarfi við nem-
endur við sagnfræðiskor Háskóla
íslands. Góður rómur var gerður að
þeirri sýningu og hlaut hún mikla
aðsókn. Ljóst er að fólk hefur ekki
síður gaman af því að kynna sér það
sem er nær því í tíma en fjær. Við
erum nefnilega alltaf að leita að
sjálfum okkur og verðum undrandi
og jafnvel nokkuð kát ef við sjáum
móta fyrir sporum okkar í sögunni
á Árbæjarsafni.
Guðbrandur Benediktsson er deild-
arstjóri miðlunar á Árbæjarsafni.
„Hugmyndavinnan hefur tekið
nokkur ár og undirbúningur hefur
staðið í nokkuð langan tíma. Sem
Minjasafn Reykjavíkur viljum
við líka fjalla um menningarsögu
sem stendur okkur nokkuð nærri
í tíma þó Árbæjarsafn hafi sín ka-
raktereinkenni sem eru nokkuð
bundin aldamótunum 1900. Á und-
anförnum árum höfum t.d. tekið
fyrir hippatímabilið og sjötta áratug-
inn. Þessar sýningar hafa komið vel
út. Nú færum við okkur nær í tíma
og tökum fyrir tímabilið 1975-1985“
segir Guðbrandur.
Guðbrandur segir að hugsað hafi
verið til unglinga í elstu bekkjum
grunnskólans þegar ákveðið var
að setja upp sýningu um unglinga-
menningu þessa tíma. „Það er ekki
mikið í boði á söfnum í dag fyrir
þennan aldurshóp. Þessir krakkar
vita ekki mikið meira um diskó og
pönk en við sem fædd erum á átt-
unda áratugnum vissum um hipp-
ana. Þetta er orðið töluvert fjarlægt
í tíma. Það eru 25 ár síðan Rokk í
Reykjavík var gerð og tíminn líður
hratt,“ segir Guðbrandur.
Breyttar áherslur íslenskra safna
Ekki er laust við að merkja megi
breyttar áherslur innan hins ís-
lenska safnaheims. Nú um stundir
er hlutum ekki bara stillt upp í gler-
kassa og þeir merktir með hvítum
merkimiðum eins og tíðkaðist á
árum áður. Gestir fá að taka þátt og
upplifa tímann á allt annan hátt en
áður og hefur Árbæjarsafn ekki látið
sitt eftir liggja í þessari þróun. „Ég
myndi segja að línurnar milli safn-
anna væru að skerpast og sérhæfing
væri að aukast. Sjálfmynd íslenskra
safna er að skýrast. Þessi sýning
okkar um diskó og pönk byggir á
stórum hluta á því að labba inn í
sviðsmynd og fá tilfinningu fyrir
tímanum. Gestir fá m.a. að stíga
trylltan diskódans í Hollywood og
tromma á trommur af miklum móð.
Sýningin kallar því sterkt á virkni
gesta. Segja má að þeir gangi inn í
þennan tíma. Við settum upp her-
bergi ungs pönkarapilts og síðan
gefur að lita bílskúr þar sem pönk-
bandið æfir. Svo er herbergi diskó-
dísar og Hollywood í öllu sínu veldi.
Þarna á milli er síðan Austurstræti
og Hallærisplanið.“
Aðspurður segir Guðbrandur að
ekki sé endilega himinn og haf mik-
ill pönkarans og diskó-dísarinnar.
„Þetta er ekki einfalt tímabil og
skiptist síður en svo í svart og hvítt.
Þessir straumar eru þó vissulega
andstæður 1 hugum margra. Þetta
eru tískustraumar sem skilja eftir
sig heilmikla arfleifð, auðvitað tón-
listarlega og fela ekki síður í sér við-
horf til lífsins," segir Guðbrandur
kátur með sýninguna.
Árbæjarsafn fékk til liðs við sig
gott fólk til þess að hanna sýning-
una og setja hana upp. Unnur María
Bergsveinsdóttir MA nemi í sagn-
fræði skrifar um þessar mundir
lokaritgerð sína við HÍ um pönk á ís-
landi og sá hún að mestu um pönkið.
Sigríður Bachmann sagnfræðingur
hafði yfirumsjón með diskóhluta
sýningarinnar og Ólafur Engil-
berts sagnfræðingur sem hefur sér-
hæft sig i sýningahaldi lagði sitt af
mörkum til uppsetningar og hönn-
unar. Helga Vollertsen vann einnig
að sýningunni en hún er starfs-
maður Árbæjarsafns. Guðbrandur
Benediktsson hafði svo yfirumsjón
með öllu verkefninu.
Óhætt er að hvetja alla áhuga-
menn um menningarsögu til þess
að kíkja í Árbæinn og skoða þessa
glæsilegu sýningu. Sýningin opnar
á morgun kl. 17 fyrir boðsgesti en er
opin almenningi frá og með 17. júní.
Er þór heitt?
Skrifstofu-
og tolvukœlar
líshúsið ehf S: 566 6000