Læknablaðið - 15.01.1995, Qupperneq 18

10
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
í tengslum hver við aðra og lúta svipuðum
starfsreglum. Áfrýjunarsiðanefnd er oft starf-
andi á vegum opinberra aðila. Hér á landi er
hins vegar mikið kraðak siðanefnda, sem lítið
eða ekkert samstarf hafa sín á milli. Má nefna
siðanefndir læknaráða spítalanna, rannsóknar-
og siðanefndir hjúkrunarstjórna spítalanna,
Vísindasiðanefnd Læknafélags Islands, Siða-
nefnd Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og
Siðaráð landlæknis. Oft er það svo að utanað-
komandi fólk veit ekki til hverrar þessara
nefnda eigi að leita eða vísa máli, og vísa til
tveggja eða þriggja til að hafa vaðið fyrir neðan
sig. Pví fjalla iðulega fjölmargar þessara
nefnda um sömu rannsóknirnar, auk þess sem
Tölvunefnd hefur sitt um þær að segja.
Hér þarf betra verkskipulag. Rannsóknir í
heilbrigðisvísindum eru ekki einkamál lækna
og því ástæða til að fleiri heilbrigðistéttir en
þeir komi að þessum nefndum. Rannsóknir
eru ekki gerðar af fagfélögum, og virðast því
vísindasiðanefndir á þeirra vegum vera hálf-
gerð tímaskekkja.
Líklega færi best á að einfalda þennan skóg
nefnda þannig að á hverjum stóru spítalanna
starfaði vísindasiðanefnd sem í ættu sæti lækn-
ar, hjúkrunarfræðingar (og ef til vill fleiri heil-
brigðisstéttir sem færu að stunda sjálfstæðar
rannsóknir í einhverjum mæli), siðfræðingur
og hugsanlega lögfræðingur. Auk þessa starf-
aði svipuð nefnd utan spítalanna sem sæi um
rannsóknir í heilsugæslu og rannsóknir sem
ekki væru unnar í tengslum við sjúkrahúsin.
Loks er þörf á nokkurs konar „landsnefnd" á
vegum opinberra aðila, landlæknisembættisins
eða heilbrigðisráðuneytis, sem gegndi hlut-
verki áfrýjunarnefndar, fjallaði um aðþjóðleg-
ar rannsóknir sem íslendingar taka þátt í og
samræmdi starfsreglur allra nefndanna í sam-
ráði við fulltrúa þeirra. Nokkrar umræður hafa
þegar farið fram um tillögur af þessu tagi.
I samantekt hefur því í þessum pistli verið
vakin athygli á nauðsyn þess að afla upplýsts
samþykkis þátttakenda í framsýnum vísinda-
rannsóknum og þeirri brýnu nauðsyn að sam-
ræma störf vísindasiðanefnda sem á landinu
starfa.
Sigurður Guðmundsson
HELSTU HEIMILDIR
1. Árnason V. Siðfræði lífs og dauða. Reykjavík: Háskóli
íslands, Rannsóknastofnun í siðfræði, 1993: 75, 31-51,
121-5, 130-40.
2. Helsinkiyfirlýsingin: Ráðleggingar og leiðbeiningar fyrir
lækna varðandi læknisfræðirannsóknir sem gerðar eru á
mönnum. Samþykkt Alþjóðafélags á 18. heimsþingi þess í
Helsinki 1964, síðast breytt á 41. þinginu í Hong Kong
1989.
3. Bjarnason Ö. Handbók um siðamál lækna. Læknablaðið
1987; 73: 282-97.
4. Mappes TA, Zembaty JS. Biomedical ethics. New York:
McGraw-Hill Co, 1986: 90-108:
5. Samræður við fulltrúa í Siðaráði landlæknis: Bryndísi
Hlöðversdóttur, Ólöfu Ástu Ólafsdóttur, Ragnheiði Har-
aldsdóttur, Vilborgu Ingólfsdóttur, Vilhjálm Árnason,
Þórarin Guðnason.
FUXOTIDE:
Glaxo. 920135
Innúðaduft (duft í afmældum skömmtum til innúðunar): R 03 B A 05
Hvert hylki innihcldur: Fluticasonum INN. propionat. 100 míkróg eða 250
míkróg.
Innúðalyf; R 03 B A 05
Hvcr úðaskammtur inniheldur: Fluticasonum INN. propionat 50 míkróg eða
125 míkróg.
Drifcfni: Dichlorodifluoromethanum og Trichlorofluoromethanum.
Eiginleikar: Flútíkasónprópíónat hefur kröftug sykursteraáhrif. Það hefur
bólgueyðandi áhrif í loftvegum og lungum. Lyllð hefur óvcruleg áhrif á
nýmahettustarfsemi gefið í þessu formi. Það af lyfinu, sem berst í
meltingarvef útskilst nær eingöngu með saur. um 159c í óbreyttu formi. Það
er ekkert virkt umbrotsefni. Helmingunartími í scrmi er 3 klst. og
dreifingarrúmmál er 2501.
Abendingar: Astmi, þegar þörf er á staðbundnum. kröftugum, bólgueyðandi
steraáhrifum. bæði sem viðhaldsmeðferð og meðfcrð við lungnateppu.
Frábendingar: Ofnæmi fyrir innihaldsefnum í innúðalyfinu.
Meðganga og brjóstagjöf: Gæta ber varúðar við gjöf lyfsins á
meðgöngutíma. þar sem lítið er vitað um áhrif lyfsins á fóstur. Ólíklegt er að
lyfið berist í brjóstamjólk.
Varúð: Hjá öldruðum sem nota innúðalyfið í hámarksskömmtum í langan
tíma er cinhver hætta á skerðingu á nýmahettustarfsemi. Mcðfcrð mcð
innúðalyfinu ætti því ekki að stöðva skyndilcga.
Aukaverkanir: Sveppasýking í munni og hálsi. Hæsi.
Milliverkanir: Milliverkanir við önnur lyf eru mjög ólíklcgar. þar sem lyfið
nær aðeins óverulegri þéttni í sermi.
Skammtastærðir handa fullorðnum: 100-1000 míkróg. tvisvar sinnum á
dag.
Vcrf’ur aslmi: 100-250 míkróg, tvisvar sinnum á dag.
Medalvœgur astmi: 250-500 míkróg, tvisvar sinnum á dag.
SUemur astmi: 500-1000 míkróg, tvisvar sinnum á dag. Ekki þarf að brcyta
skammtastærð hjá sjúklingum með skcrta lifrar- cða nýmastarfscmi.
Skammtastærðir handa börnum:
Böm 16 ara og eldri: Sömu skammtar og handa fullorðnum.
Böm eldri en 4 ára: 50-100 míkróg, tvisvar sinnum á dag.
Athugið: Innúðaduft i hylkjum: Gcrt er gat á hylkið með þar til gcrðri nál.
síðan cr hægt að anda duftinu að sér með hjálpartæki. Hverri pakkningu
lyfsins skal fylgja leiðarvísir á íslensku mcð leiðbeiningum um noikun þcss.
Skráning lyfsins í formi innúðalyfs er til 1.1. 1996. fyrst um sinn.
Glaxo
Þverholti 14 - PoithOK S4tt - I2S Rcyhjavik
SknL'tl tt 10 • Furil «t 1)