Læknablaðið - 15.01.1995, Qupperneq 26

18
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
Sb
M\v*á S, Hriílkcimi <Ohuitgs «s$ Smmlfi,
<&) &imA\vifxiMtm\mAtín ctg þétr bélgiKifimi án dwps i \<cgg
tmgmshgmiimgs i(<önw)), WE-JHnm, 200X, b) Xvetmynááf
mitttn<egg á $4, Amk þe/ktftMbtm áfmmma (gM &r) <em coiKim-
ftoáur i(grðrn 8r) ábcrrmtö i báÍgttdfetrA HEJHnm, 400X,
eigi raunverulegan orsaka- eða tilurðarhlut að
þessum sjúkdómum; séu með öðrum orðum
ekki eingöngu aukefni eða fylgifiskur sjúk-
dómanna (23). Sérkenning og afmörkun þess-
ara hvítuefna eru enn skammt á veg komin. Þó
er ljóst, að þau finnast í mörgum bandvefssjúk-
dómum (24) og öðrum bólgusjúkdómum, svo
sem sjálfvöktum bólgusjúkdómum í göm (25).
Ef svo fer sem horfir, verða hvítféndur innan
tíðar skilgreiningarþáttur i flokkun æðabólgu.
Takajasú - œðabólga: Takajasú-æðabólga er
að ýmsu leyti náinn ættingi risaffumuæðabólgu
(sjá síðar). Takajasú-æðabólga leggst þó á sýnu
stærri æðar en risaffumuæðabólga og draga
einkenni. svo sem údimaöng, púlsleysi iúdim-
um og Udlsœðaþrusk (26) (tafla VI), dám af
staðsetningu. Dæmigerður sjúklingur með
Takajasú-æðabólgu er kona innan við fertugt,
gagnstætt við risafrumuæðabólgu þar sem mik-
ill meirihluti sjúklinga (reyndar konur sömu-
leiðis) er yfir fimmtugt. Gangur Takajasú-æða-
bólgu er og reglubundnari en gangur risaffum-
uæðabólgu, með því að sjúklingar veikjast með
almennum einkennum, hita og slappleika. Við
taka sí'ðan æðabólgustig og að lokum langvar-
andi æðaþrengsli. Án efa skarast Takajasú-
æðabólga og risaffumuæðabólga hjá afmörk-
uðum hópi sjúklinga. þannig að ekki verður
upp á mifli flokkanna gert. Dæmigert smásjár-
útlit Takajasú-æðabólgu er bólguiferð (mynd
6), þéttust í miðhjúp æðaveggsins, frernur en
við innri þanþynnu, líkt og algengast er í risa-
ffumuæðabólgu. Sömuleiðis er bólguíferð í
Takajasú-æðabólgu oft risaffumusnauð, band-
vefsummyndun er ráðandi og fítið er um hnúð-
falfta V, Slrflmcit/kii A<CK ttll .IfkAJktmar ’hailkemtis Ohtmgs <og Srnatfi*,
Stdlmérfci SkHgwming
t. Astowi Lwn®tii; óngiWijiíð eg bátíftniibta'WWjjéð
2, EfeMftMpid EósíWfiklafjðtól > 10% við deílita'IWingu
S. Oa- ©&a ifjöttaugákvilli Eintauga'kvilii, dreitður eintaugákvilli eða fjöltaugakvilli (það er i iWanaite- eöa sokiadnéifinigu), sem raiktir verða 19 fjöikerfaasðábolgu
4 Bréýtilegar Himgnaíförðrr TiímtateurKilniar eöa ibneytilegar irferöir é kungnamnynd, sennt ira’ktar veróa til fjölkeraæöaíbéilgu
5. AMatigði í rmféMtam Foisaga iunn bréða eða Hantgæja ékútaverilci e&a eyrméli yfir ékútunni eöa röntgeniskuggar ýfir ékútunn
6. EósWfiklar wftan æða Vefjasýni serm iirminéldlur slagasð, stagasölrrng eöa bláasðlintg og þar serm sjásr eés'rntfiHlar mftam asöa
' tt|lþe»^is(i5l«iíimwmiWklhsa(Wllr®smí®ilttótó<tóts«miti«llt<«nniiömn9Síg$natfflv«ií)íaSrn6stitramffj^m-^fssití)tanskráii«mia<llmert!Him.Séti
4S im WtSa tatsiti f)|ðgur UdlmMW ftyrir fheníii ftdia rœmi SSV <cg séínjdli gwlrtrtgar 99,7%.