Læknablaðið - 15.01.1995, Qupperneq 91

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
77
Lyfjamál 35
Frá Heilbrlgðis- og tryggingamálaráðuneytinu
og landlækni
Aukaverkana-
tilkynningar
Búspírón (Exan, Delta) er
kvíðastillandi lyf í flokki róandi
lyfja, N05B. Það er efnafræði-
lega óskylt benzódíazepínum.
Það var skráð hér á landi í apríl
1991 og í júlí sama ár í Svíþjóð
undir nafninu Buspar. I ritinu
Information frán Lákemedeld-
verket nr.5, nóvember 1993 er
yfirlit yfir tilkynntar aukaverk-
anir lyfsins í Svíþjóð á árunum
1991-1993. Samtals höfðu þá
borist 77 tilkynningar, þar af 27
um aukaverkanir í taugakerfi,
13 í meltingarfærum, 13 í húð og
11 geðrænar. Algengast var höf-
uðverkur (9), tilfinningaglöp
(8), svimi (7), niðurgangur (6),
magaverkur (5), útbrot (4) og
kláði (3).
Cítalópram (Cipramil, Lund-
beck) er geðdeyfðarlyf í flokki
tvíhringlaga afbrigða, N06AB.
Það var skráð hér á landi í jan-
úar 1993, en í október 1992 í Sví-
þjóð. í Information frán Lák-
emedeldverket nr.5, nóvember
1994 er birt yfirlit yfir tilkynntar
aukaverkanir lyfsins í Svíþjóð
fyrstu tvö árin á markaði þar.
Alls höfðu borist 210 tilkynning-
ar. Algengastar aukaverkanir
voru magaverkur (19), höfuð-
verkur (13), útbrot (13), ofsa-
kláði (7), ofsviti (7), þreyta (5)
órói (5), minnkuð kynhvöt (4),
niðurgangur (4), ofskynjanir
(4), svimi (4) og tilfinningaglöp
(4). I stórri rannsókn þar sem
746 geðdeyfðarsjúklingar fengu
meðferð með cítalóprami
reyndust algengustu aukaverk-
anir vera magaverkir (20%
sjúklinga), höfuðverkur (18%),
ofsviti (18%), skjálfti (16%),
svefnleysi (15%), róun (15%),
svimi (14%) og harðlífi (13%).
Skópólanu'n (Scopoderm,
Ciba-Geigy) er andkólínvirkt
lyf, sem dregur úr ógleði og
uppköstum. Ofskynjanir eru
þekkt aukaverkun af völdum
skópólamíns. Samtals hafa átta
tilfelli verið tilkynnt til auka-
verkananefndarinnar í Svíþjóð
síðan 1984 (Information frán
Lákemedeldverket nr.5, nóv-
ember 1994). Scopoderm plást-
ur var skráður þar árið 1983, en
hér á landi árið 1985. Sex tilfelli
voru hjá börnum og unglingum
á aldrinum níu til 15 ára.
Skammtar voru samkvæmt
ábendingum eða einn plástur
0,5mg/72klst., notaður í 12-96
klst. I tveimur tilvikum var
sjúkrahúsvistun nauðsynleg.
Sjónofskynjunum er lýst sem
mjög óþægilegum (skordýr,
ormar og fólk, sem ekki var
raunverulega til staðar; enn-
fremur var því lýst að líkams-
hlutar væru horfnir). Pessi við-
brögð hurfu þegar meðferð var
hætt. Með hliðsjón af því hve
alvarlegar þessar ofskynjanir
geta verið er ráðlagt að sjúkling-
um og aðstandendum sé gerð
rækileg grein fyrir hugsanlegum
ofskynjunum af þessu tagi.
Einnig skal gæta þess, að börn
og unglingar sem nota
Scopoderm séu ekki skilin eftir
einsömul. því að nokkrar áður-
lýstar aukaverkanir geta valdið
lífshættu.
Fínasteríð (Proscar, MSD) er
4-azasteróíð, sem keppir við 5-
alfa-redúktasa, en það enzým
breytir testósteróni í virkara
form, díhýdrótestósterón
(DHT). Vöxtur blöðruhálskirt-
ilsvefs er háður þessu formi hor-
mónsins. Lyfið var skráð hér á
landi í apríl 1993. Ábending er
til meðhöndlunar á góðkynja
blöðruhálskirtilsstækkun með
þvagtregðu. Tuttugu tilkynn-
ingar hafa borist til auka-
verkananefndarinnar í Svíþjóð
síðan lyfið var skráð þar í sept-
ember 1992, þar af 16 sem lík-
lega eða hugsanlega má rekja til
lyfsins. Algengasta aukaverkun
(7) var brjóstastækkun með
eymslum og í einu tilviki getu-
leysi að auki. Aðrar aukaverk-
anir voru sársauki í pung (1),
þvaglátstregða (1), lágþrýsting-
ur (1), húðkláði (1), útbrot (1),
höfuðverkur (1), magaverkur
(1) og þreyta (1). Brjóstastækk-
un er óvænt aukaverkun og
skýring er ennþá óþekkt. Hjá
aukaverkanaskrá WHO hafa á
sama tímabili verið skráð 28 til-
vik um brjóstastækkun og fram-
leiðandi lyfsins hefur skráð 135
tilvik hjá 500.000 sjúklingum
sem hlotið hafa meðferð.