Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.06.1957, Qupperneq 20
Jón Dan:
Brönugrasið
rauða
Leikritið Brönugrasið rauða hefur aldrei
verið sýnt og aldrei prentað, en fjölmargir
munu kannast við það af umtali og deil-
um, er um það risu á síðastliðnum velri.
Dagskrá hefur nú fengið leyfi til að birta
kafla úr þessu verki, er einna mestar deilur
hefur vakið íslenzkra leikrita á síðari árum.
Höfundur vill láta þess getið, að verkið
er samið á árunum 1949—1950.
Sá kafli leikritsins, sem hér fer á eftir,
er úr síðasta atriði I. þáttar, en atriðið
allt er draumur.
(Músikkin dvínar nú skyndilega, birtan
dofnar.)
STÚLKAN — Hann er kcminn.
ARI — Hversvegna þagnar músikkin?
STÚLKAN — Hann er þarna í skugganum.
(Bendir. A baksviðinu, til hægri, stendur
gamall maður. Hann kemur nú fram úr
skugganum og gengur áleiðis til þeirra.
Hann er í meðallagi hár, í heldur þröng-
um, svörtum frakka með gamaldags sniði.
Hann styðst við staf. Andlit hans er gul-
leitt og skorpið, augun lítil. Hann hefur
grátt hökuskegg, sem rnyndar mikinn
strút niður úr andlitinu. Hann er með
snjáðan kúluhatt á höfði. Hárið er þunnt
og rytjulegt. Andlitið allt og tilburðir
virðast vera síspyrjandi og giúskandi.
Hann nemur staðar spölkorn frá þeim og
tekur ofan).
GAMLI MAÐURINN — Ég vona að ég sé
ekki til óþæginda. Ég er búinn að reika
lengi um skóginn og svo heyrði ég hljóm-
list og loksins tókst ntér að komast Iting-
að inn í rjóðrið. Það er ákaflega margt
fólk í skóginum í nótt, ákaflega margr,
sjálfsagt bezta fólk, ég þekki það ckki!
En unga stúlkan (bendir nteð stafnum á
stúlkuna) unga stúlkan og ég, við könn-
umst hvort við annað. (Hún kinkar kclli,
skelfd á svip) Hún hefur verið að brjót-
ast gegnum skógarþykknið undanfarnar
nætur, og ég hef fylgt í humátt á eftir —
auðvitað ekki af ráðnum huga, nei, ég
á erindi hingað í skóginn.
ARI — Og hvert er ferðinni heitið?
GAMLI MAÐUIUNN — Ekki lengra. Það er
að segja, ég er að virða fyrir mér gróð-
urinn. Hér munu vaxa grös, sem óvíða
finnast á íslandi. Þessi unga stúlka, hún
veit það, ég hef verið að tína grös undan-
farnar nætur hér í skóginum. (Hún kink-
ar kolli) Sjáið þér til, mér var tjáð, að
hér yxi tegundin Orchis purpurella, það
er brönugras, sem vex fyrir vestan, en
hefur ekki fundizt annarsstaðar á íslandi.
Finnst kannski aldrei meir. Ég er búinn
að leita í margar nætur, árangurslaust.
ARI — I margar nætur? Af hverju leitið þér
á nótrunni?
GAMLI MAÐURINN — Ég leita þegar menn
sofa. Ég vona að ég ónáði ekki, ungi
maður, þó ég leiti hér í rjóðrinu?
ARI — Nei, nei.
STÚLKAN — Ég sá á leið minni, að fólk
flykktist inn í annað rjóður. Gæti ekki
verið að hlómið þitt yxi þar?
GAMLI MAÐURINN — (Við Ara) Hvers-
vegna þessi orð?
ARI — Eruð þér að tala við ntig? Við hvað
eigið þér?
GAMLI MAÐURINN — Skiljið þér það ekki?
Fyrst segið þér að ég sé ekki til óþæglnda,
en í næstu andrá gefið þér í skyn að ég
skuli leita uppi önnur rjóður. Þér vitið
ekki, hvað um er að vera?
ARI — Ég benti yður ekki á annað rjóður,
heldur — heldur unnusta ntín.
GAMLI MAÐURINN — í þessu rjóðri er
ekki hægt að gera greinarmun á ykkur.
Það sem hún segir, það er hugur yðar.
18
DAGSKRA