Morgunblaðið - 07.06.2013, Síða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. JÚNÍ 2013
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Á morgun verður opnuð í Þjóðminjasafni Íslands
viðamikil sýning á ljósmyndum Sigfúsar Ey-
mundssonar frá tímabilinu 1866 til 1885 og um
leið kemur út vegleg bók Ingu Láru Baldvins-
dóttur um þennan merka frumkvöðul. Ívar Brynj-
ólfsson, ljósmyndari Þjóðminjasafnsins, vann að
uppsetningu verkanna í gær. Hann hefur stækkað
fjölda þeirra eftir glerplötum Sigfúsar, auk þess
sem mörg fágæt frumprent verða sýnd.
Hornsteinn íslenskrar ljósmyndunar
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Yfirlitssýning á ljósmyndum frumkvöðulsins Sigfúsar Eymundssonar sett upp í Þjóðminjasafninu
Sunna Sæmundsdóttir
sunnasaem@mbl.is
Barnaverndarstofa birti í gær sam-
anburð á fjölda tilkynninga til
barnaverndarnefnda fyrir fyrstu
þrjá mánuði áranna 2012 og 2013.
Fram kemur að tilkynningum
hafi fjölgað um tæplega 13% fyrstu
þrjá mánuði ársins 2013 samanbor-
ið við 2012. Fjöldi tilkynninga á
þessu tímabili var 2.121 í ár, en á
sama tíma í fyrra voru þær 1.879.
Páll Ólafsson, sviðsstjóri ráðgjaf-
ar- og fræðslusviðs Barnaverndar-
stofu, segir að horfa þurfi til eðlis
tilkynninga þegar lagt er mat á
ástæður fjölgunarinnar. „Kynferð-
islegt ofbeldi fer til dæmis úr 122
tilkynningum í 187. Það stafar af
þeirri sprengingu sem varð í byrj-
un ársins í kjölfar umfjöllunar
Kastljóss um
kynferðislegt of-
beldi. Aðsóknin í
Barnahús þre-
faldaðist á fyrstu
mánuðum árs-
ins.“
Í ár eru til-
kynningar flest-
ar vegna van-
rækslu, eða
35,9%. Fyrir sama tímabil í fyrra
voru þær flestar vegna áhættu-
hegðunar barns, eða 37,5%. „Þetta
er í fyrsta skipti sem hlutfall van-
rækslumála fer upp fyrir mál vegna
áhættuhegðunar.“
Tilkynningum frá nágrönnum
hefur fjölgað og telur Páll það
mögulega vera hluta skýringarinn-
ar, oftast komi vanrækslutilkynn-
ingar úr þeirri átt.
Fjölgun á tilkynningum á lands-
byggðinni var rúmlega 26%, en
þeim fjölgaði um rúmlega 7% á höf-
uðborgarsvæðinu.
Meira en tvöföldun á Akranesi
Fjölgunin er sérlega mikil á
Reykjanesi og Akranesi. Á Reykja-
nesi fóru tilkynningar úr 109 í 167,
en á Akranesi fóru þær úr 18 í 49,
sem er rúmlega tvöföldun.
„Reykjanesbær er svæði sem virð-
ist vera í erfiðri stöðu að mörgu
leyti og við vitum af því. Þar er
mikið atvinnuleysi og hátt hlutfall
fólks sem á við félagsleg vandamál
að stríða. Þar hefur verið mikil að-
sókn í félagslega kerfið.“
Þegar hlutfall barnaverndarmála
á hver 1.000 börn er skoðað er
landsmeðaltalið 54,6 börn. Í
Reykjanesbæ er það hins vegar 85
börn og því mun hærra. Páll segir
þennan mun vera eitthvað sem
virkilega þurfi að skoða.
Hlutfall tilkynninga vegna
drengja er 53,1% í ár og eru þeir
því í meirihluta. Páll segir stöðuna
vanalega vera slíka. „Tilkynningar
vegna áhættuhegðunar eru í yfir-
gnæfandi meirihluta hjá drengjum.
Varðandi ofbeldi í heild sinni eru
stúlkur hins vegar í meirihluta.
Ástæðan fyrir því er bæði kynferð-
islega og sálræna ofbeldið. Stúlkur
eru og hafa verið þar í meirihluta.“
Tölur um fjölda barna sem tilkynnt
er um eru fengnar þannig að lagður
er saman fjöldi barna í hverjum
mánuði fyrir sig. Tilkynningar geta
borist um sama barnið á milli mán-
aða, þannig að ekki er alltaf um að
ræða fjölda einstaklinga, heldur
samanlagðan heildarfjölda.
Flestir tilkynna vanrækslu
 Fjölgun á tilkynningum til barnaverndarnefnda  Verst á landsbyggðinni
 Drengir eru í meirihluta  Sprenging í tilkynningum vegna kynferðisbrota
Páll Ólafsson
Marga er farið að lengja eftir því að sjá álftarunga á
Bakkatjörn á Seltjarnarnesi. Álftin Svandís hefur legið á
hreiðri sínu vikum saman en ekkert bólar á ungunum.
„Ég held að margir séu hræddir um að þetta séu fúl-
egg. Hún er búin að vera allt of lengi á hreiðrinu og ligg-
ur enn sem fastast,“ sagði Sigurgeir Sigurðsson, fyrrver-
andi bæjarstjóri á Seltjarnarnesi. Hann fer nær daglega
framhjá Bakkatjörn á leið sinni að og frá golfvellinum.
Svandís hefur gjarnan orpið um miðjan apríl og verið
búin að leiða unga sína út þegar 2-3 vikur hafa verið
liðnar af maí. Nú eru ekki enn komnir ungar.
Jóhann Óli Hilmarsson fuglafræðingur hefur lengi
fylgst með fuglalífi á Bakkatjörn. Hann sagði óvenjulegt
að ekki væru komnir álftarungar hjá Svandísi. Meira en
tvær vikur eru síðan fyrstu álftarungarnir sáust á
Stokkseyri og Svandís hefur oft verið á svipuðum tíma og
Stokkseyrarálftirnar að unga út, að sögn Jóhanns Óla.
Álftin liggur á í fimm vikur áður en eggin klekjast.
Jóhann Óli sagði það gerast stundum hjá fuglum að
eggin séu ófrjó af einhverjum ástæðum. Fuglarnir geta
þá legið lengi á eggjunum í von um að ungarnir láti sjá
sig, en án árangurs. gudni@mbl.is
Liggur á en engir ungar
Morgunblaðið/RAX
Þaulsætin Svandís er búin að liggja lengi á en engir
ungar hafa sést. Steggurinn heldur henni félagsskap.
 Margir óttast að varp
Svandísar hafi misfarist
Hæstiréttur hef-
ur staðfest fimm
ára dóm yfir
Dómald Degi
Dómaldssyni fyr-
ir tilraun til
manndráps. Þá
er honum gert að
greiða fórnar-
lambi sínu tvær
milljónir króna í skaðabætur.
Héraðsdómur Reykjaness sak-
felldi Dómald, sem er tæplega 19
ára, í febrúar fyrir að hafa 21. apríl
2012 í húsi í Kópavogi veist að konu
með stórum eldhúshnífi og stungið
hana ítrekað þannig að hún hlaut
mörg stungusár, m.a. neðst í vinstra
brjósthol þar sem hnífurinn gekk í
gegnum þind, kviðarhol og maga svo
af hlaust lífshættulegur áverki. Eftir
að konan reyndi að koma sér undan
veittist pilturinn aftur að henni með
höggum og spörkum í líkama og höf-
uð og tók hana kyrkingartaki. Hann
lét ekki af árás sinni fyrr en konunni
tókst að forða sér undan honum upp
á efri hæð hússins.
Pilturinn bjó ásamt föður sínum í
húsinu þar sem árásin var gerð en
konan í kjallara hússins. Faðir hans
og konan höfðu verið í sambúð og
sagði pilturinn fyrir dómi að þau
hefðu verið saman í vímuefnaneyslu.
Hæstiréttur segir að atlagan hafi
verið heiftarleg og honum hafi ekki
getað dulist að hún hafi verið til þess
fallin að valda dauða.
Dæmdur
í fimm ára
fangelsi
 Greiðir tvær millj-
ónir í skaðabætur
Tillaga borgarfulltrúa Sjálfstæð-
isflokksins í Reykjavík um skipan
starfshóps um hagræðingu og
sparnað var samþykkt einróma í
borgarráði í gær. „Við teljum að það
vanti nefnd sem tekur á sparnaði í
útgjöldum borgarinnar og jafnframt
stuðli hún að samtali milli embættis-
manna og borgarfulltrúa um lang-
tímasparnað,“ segir Kjartan Magn-
ússon, Sjálfstæðisflokki. Hann segir
að við núverandi aðstæður sé sér-
lega brýnt að kjörnir fulltrúar sam-
eini krafta sína í því skyni að nýta
skattfé sem best. Hlutverk hópsins
verður að gera tillögur um hvernig
ná megi fram varanlegri hagræð-
ingu í rekstri Reykjavíkurborgar.
Vilja spara í
borginni
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
„Ég kom sjónarmiðum ríkisstjórnar-
innar í makríldeilunni á framfæri. Við
sækjum það stíft að ná samningum,
en grundvölluðum á hagsmunum okk-
ar Íslendinga. Hún [Maria Dam-
anaki] kom sínum sjónarmiðum á
framfæri um að það væri mikilvægt
að ná niðurstöðu sem fyrst því þær
viðskiptaþvinganir eða hindranir sem
hefur verið hótað myndu hugsanlega
koma til. Það er sem sagt viðvarandi
ógn ef við finnum ekki lausn fyrr en
seinna,“ segir Sigurður Ingi Jóhanns-
son sjávarútvegsráðherra, spurður
um fund sem hann átti með Mariu
Damanaki, sjávarútvegsstjóra Evr-
ópusambandsins, í gærkvöldi. Spurð-
ur hvernig samningsstaðan líti út
núna segir hann: „Við lítum þannig á
það að frá því að vera ekki einu sinni
talin hæf að samningaborðinu sem
strandríki, hvað þá að hér sé makríll
sem við megum veiða, þá er búið að
viðurkenna það. Menn hafa nálgast
mjög á liðnum árum. Mitt mat er að
það sé ekki stærri mismunur á milli
sjónarmiða en svo að hægt sé að ná
samningum. En auðvitað á grundvelli
hvers ríkis og þar á meðal milli okk-
ar.“
Sigurður Ingi mun á ríkisstjórnar-
fundi í dag leggja fram minnisblað
þess efnis að tekið verði mið af til-
lögum Hafró um 15 þúsund tonna
þorskkvóta.
„Viðvarandi ógn ef við
finnum ekki lausn“
 Fundaði með sjávarútvegsstjóra ESB