Fréttablaðið - 07.04.2014, Síða 8

7. apríl 2014 MÁNUDAGUR| FRÉTTIR | 8
Stilling hf. | Sími 520 8000 | www.stilling.is | stilling@stilling.is
Við mælum rafgeyminn
í bílnum þínum þér
að kostnaðarlausu
MIDTRONICS
MDX-P335P
StillingKlettháls 5110 ReykjavíkSími: 520-8000
RAFGEYMISPRÓFUN
GÓÐUR RAFGEYMIRSPENNA 12,64V
MÆLING 541AEN
STUÐULL 600AENRAFGEYMIR HEFÐBUNDINN
RAFG.STAÐSETNING LAUS
RAFG.HITASTIG YFIR 0°C
RÆSISPRÓFUN
Í LAGI
SPENNA 10,56V
HLEÐSLUPRÓFUN
Í LAGI
SPENNA 14,63V
Smur 54
Bæjarhrauni 6 · 220 Hafnarfjörður
Sími 555 0330
Pústþjónusta BJB
Flatahrauni 7 · 220 Hafnarfjörður
Sími 565 1090
Smurstöðin Garðabæ
Litlatorgi 1 · 210 Garðabæ
Sími 565 6200
Hafnarfjörður, Garðabær
© GRAPHIC NEWSHeimild: Human Rights Watch
6. apríl, 1994: Habyarimana
forseti var hútúi. Hann átti í
friðarviðræðum við
uppreisnarmenn úr röðum tútsa
þegar hann var myrtur ásamt
forseta nágrannaríkisins Búrúndís.
Flugvél þeirra var skotin niður.
7. apríl: Öfgamenn úr röðum
hútúa ná yfirráðum bæði í hernum
og stjórn landsins og hefja
kerfisbundin fjöldamorð á tútsum.
Um 800 þúsund manns voru drepnir í Rúanda á aðeins hundrað
dögum í kjölfar morðsins á Juvenal Habyarimana þann 6. apríl 1984.
Júlí: Uppreisnarhreyfing tútsa,
sem Paul Kagame er í forystu fyrir,
nær höfuðborginni Kigali á sitt
vald. Tvær milljónir hútúa, þar
á meðal vopnasveitir, flýta til Saír,
sem nú heitir Lýðræðislega
lýðveldið Kongó.
Desember 1996: Réttarhöld
vegna þjóðarmorðs hefjast við
Alþjóðlega sakadómstóllinn
fyrir Rúanda.
Apríl 2000: Ráðherrar og
þingmenn kjósa Kagame sem
forseta Rúanda.
1996-2014: Dómstóllinn hefur
fjallað um 55 mál. 49 einstaklingar
hafa verið sakfelldir, 14 sýknaðir
en 12 bíða enn úrskurðar.
R Ú A N D A
Kigali
Ruhengeri
Gisenyi
Butare
Kibungo
Byumba
Lake
Kivu
Úganda
Kongó
Tansanía
Búrúndí
Rúanda, 2014: Stærstu þjóðernishóparnir eru
hútúar (um 75 prósent af 11,4 milljón íbúum
landsins), tútsar (24 prósent) og túar (eitt prósent)
30km
Tuttugu ár frá þjóðarmorði
RÚANDA Enginn veit nákvæmlega
hve margir voru myrtir í hundrað
daga morðæðinu í Rúanda fyrir
tuttugu árum. Sameinuðu þjóð-
irnar tala um 800 þúsund,
Rúanda búar tala um milljón.
Lægsta mat nemur hálfri milljón.
Undanfarnar vikur hafa íbúar
landsins minnst þess að í gær
voru liðin 20 ár frá því ósköpin
hófust. Minningarathafnir hafa
verið haldnar víða um landið. Sér-
stakur minningarkyndill hefur
verið fluttur á milli staða sem
tákn um að sárin séu að gróa.
Þau gróa vissulega hægt, en
svo virðist sem voðaverkin fyrir
tuttugu árum hafi þó orðið til
þess að landsmenn eru hættir að
tala um skiptinguna á milli hútúa
og tútsa.
Áður var mikið gert úr því að
þrír fjórðu íbúanna væru hútúar
en aðeins fjórðungur tútsar.
Tútsar eru sem fyrr í minnihluta
en forseti landsins er nú Paul
Kagame, sem í eina tíð var leið-
togi uppreisnarhreyfingar tútsa.
Hann þykir farsæll forseti og
hefur tekist að koma efnahags-
málum landsins á nokkurt skrið.
Yngri kynslóðin á erfitt með að
átta sig á því sem gerðist fyrir
tuttugu árum, en þeir eldri leggja
allt kapp á að koma í veg fyrir að
harmleikurinn endurtaki sig.
„Eftir morðin hefur enginn
kallað mig tútsa, og þeir hútúar
sem tóku þátt í þjóðarmorðinu
sjá eftir því sem þeir gerðu,“
hefur AP fréttastofan eftir Mike
Nkuzumuwami, 45 ára manni
sem hefur þann starfa að gæta
kirkju nokkurrar í bænum Nya-
rubuye í austurhluta landsins.
Þar í kirkjunni og næsta
nágrenni hennar voru fram-
in ein verstu fjöldamorðin árið
1994. Þar voru fimmtán hundruð
manns myrtir dagana 15. til 16.
apríl. Hinir myrtu voru ýmist
tútsar eða hófsamir hútúar, sem
höfðu leitað skjóls í kirkjunni.
Morðingjarnir notuðu spjót,
sveðjur, handsprengjur og sjálf-
virk skotvopn og gerðu engan
greinarmun á því hvort þeir
væru að drepa karla eða konur
eða börn.
Þar er nú minjasafn um þessi
fjöldamorð. Hauskúpur eru þar
geymdar í röðum í glerborðum,
en skammt frá eru laus bein
í hundraðatali. Til hliðar eru
vopnin sem notuð voru.
Við minningarathöfn sem
haldin var í London í síðustu viku
sagði Louise Mushikiwabo, utan-
ríkisráðherra Rúanda, að þjóð-
armorðin hafi verið í hrottaskap
sínum „afkastamesta morðæði
sögunnar.“ gudsteinn@frettabladid.is
Ekkert talað
um tútsa eða
hútúa lengur
Rúandamenn minnast þess að tuttugu ár eru liðin frá
því fjöldamorðin miklu hófust. Allt kapp er nú lagt á
að koma í veg fyrir að harmleikurinn endurtaki sig.
BANDARÍKIN, AP Bandaríska uppboðsfyrirtækið Bonhams efnir
á morgun til uppboðs í New York á minjagripum úr geim-
ferðasögu Bandaríkjanna. Þar verða hæstbjóðendum til kaups
margvíslegir munir sem geimfarar hafa notað á ferðum
sínum.
Meðal annars verða seldir bandarískir og sovéskir geimfara-
búningar ásamt fánum og minnislistum. Þá má nefna axlar ól
sem þakin er tunglryki og litsíuhring fyrir kvikmyndavél.
Sovéskur geimbúningur frá árunum 1981 til 1991, sem er
einn af 27 sams konar búningum sem gerðir voru til að nota í
æfingum, er til dæmis til sölu.
Verðmæti hvers hlutar er talið skipta tugþúsundum dala.
Allt eru þetta fágætir munir sem hafa verið í einkaeigu en eru
nú boðnir til kaups. - gb
Hlutir úr bandarískum og sovéskum geimferðum boðnir upp í New York:
Tunglryk og búningar til sölu
GEIMBÚNING-
UR Þessi var
aldrei notaður í
geimnum en er
frá tímum Merc-
ury-geimferða-
áætlunarinnar
á árunum
1959 til
1963.
FRÉTTABLAÐIÐ/AP
BANDARÍKIN Höfundurinn
og umhverfissinninn Peter
Matthiessen, sem skrifaði bækur
á borð við At Play in the Fields of
the Lord og The Snow Leopard,
lést í gær, 86 ára að aldri, eftir að
hafa háð harða baráttu við hvít-
blæði um nokkurra mánaða skeið.
Matthiessen var ötull baráttu-
maður umhverfisverndar og einn
stofnenda The Paris Review,
ásamt George Plimpton. Síðasta
skáldsaga hans, In Paradise,
verður gefin út á þriðjudag. - ósk
Höfundur og umhverfissinni:
Peter Matthies-
sen látinn
TÆKNI Sjötíu fyrirtæki og stofnanir
hafa bæst í hóp þeirra sem bjóða
viðskiptavinum sínum að auðkenna
sig í gegnum farsíma.
Meðal þeirra eru Orkuveita
Reykjavíkur, Tryggingastofnun,
Rafræn Reykjavík og Vinnumála-
stofnun. Einnig bjóða tugir fram-
haldsskóla nemendum sínum að
auðkenna sig í gegnum farsíma
Fram að þessu höfðu aðeins Sím-
inn, Ríkisskattstjóri og Auðkenni
boðið viðskiptavinum sínum að
nýta síma sem persónuskilríki. - ebg
Símaauðkenni ná fótfestu:
Símaskilríki á
sjötíu stöðum