Læknablaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 29
FRÆÐIGREINAR / GJÖRGÆSLA
einstaklingar á tímabilinu (dánartíðni 11,4%), fæstir
árið 1996 eða þrír en flestir árin 1997 og 1998 eða átta
einstaklingar hvort ár (mynd 2). Flestir þeirra sem
létust voru gangandi vegfarendur sem urðu fyrir bíl
og einstaklingar sem höfðu dottið. Alls létust átta
einstaklingar í hvorum hóp á öllu tímabilinu (tafla
II). Flestir þeirra sem létust eftir höfuðáverka dóu á
fyrsta sólarhring eftir innlögn á gjörgæsludeild eða
níu sjúklingar (33%). Næstflestir létust innan þriggja
daga og einungis tveir dóu einum mánuði eftir inn-
lögn. Arið 1998 er nokkuð óvenjulegt að þessu leyti
en þá létust flestir á 8-30 degi eftir innlögn á gjör-
gæsludeild.
Meðalaldur sjúklinga var 39,3 ár á öllu tímabil-
inu en fjölmennasti hópur sjúklinga var á aldrinum
11-20 ára (mynd 3). Hæstur meðalaldur var árið
1998 eða 47,6 ár og lægstur árið 1996 eða 35,4 ár og
er um marktækan mun að ræða milli þessara ára
(p=0,01) (tafla III). Meðaldvalartími á gjörgæslu-
deild var 4,5 dagar en hæstur árið 1998 eða 6,3
dagar. Meðaltími í öndunarvél var 4,9 dagar en
hæstur árið 1998 eða 8,1 dagur (p=0,01) (tafla III).
Alls þurftu 94 einstaklingar (40,9%) á skurðað-
gerð að halda og voru þeir hlutfallslega flestir árið
1995 eða 48,6% en fæstir árið 1996 eða 33,3%
(mynd 4). Af þessum 94 einstaklingum fengu 13
dren og/eða þrýstingsmæli eingöngu. Dánartíðni
þeirra sem fóru í skurðaðgerð var 10% saman-
borið við 13,4% þeirra sem ekki fóru í aðgerð.
Meðal-GCS við innlögn fyrir allt tímabilið
reyndist vera 9,8 en var lægst árið 1998 eða 9,1 en
hæst árið 1996 eða 10,8 og er um marktækan mun
Table II. Causes offatal accidents.
1994 1995 1996 1997 1998
Car accident í i í 2
Pedestrian í 2 4
Fall í í i 2 2
Motorcycle 1
Horseriding 1
Attack Shotgun Work-related í í 2 1
Bicycles í
Total 4 4 3 8 8
Table 1. Accidental causes.
1994 1995 1996 1997 1998 Sum
Traffic accident 15 17 20 23 25 100 (42%)
Car 7 6 10 8 14 45
Pedestrian 4 5 7 7 9 32
Bicycle 2 3 2 7 14
Motorcycle 2 1 3
Snowmobile 1 1 2 4
Tractor 2 2
Work-related 5 3 2 1 4 15 (6%)
Other 26 14 32 23 25 120 (51%)
Fall 21 11 20 17 20 89 (38%)
Attack 5 2 2 9
Horseriding 3 2 4 3 1 13
Airplane 1 1
Sharp injury 1 1
Shotgun 1 1 2 1 5
Skiing 1 1
Skydiving 1 1
Unknown 1 1
Fig. 3. Age distribution of
all patients admitted to ICU
and mortality of each
group.
Fig. 4. Proportion of
patients that had an
operation eaclt year.
að ræða milli þessara ára (p<0,05). Sjúklingar með
GCS 8 eða minna við komu voru hlutfallslega
flestir árið 1998 eða 48% en fæstir árið 1996 eða
33% (mynd 5). Dánarhlutfall þessara sjúklinga var
24,7% samanborið við 3,4% hjá þeim sem fengu
GCS yfir 8 við komu. Meðal-APACHE fyrir tíma-
Table III. Main results.
1994 1995 1996 1997 1998
Number of patients 46 35 54 47 54
Deaths 4 4 3 8 8
Mortality % 8,7 11,5 5,5 17 14,8
APACHE II score 10,9 (8,8-13,0) 11,6 (8,9-14,3)** 7,7 (6,2-9,2)** 10,4 (8,4-12,4) 10,9 (8,7-13,1)
GCS 9,8 (8,5-11,1) 9,5 (8,0-11,0) 10,8 (9,8-11,8)** 9,8 (8,4-11,2) 9,1 (7,8-10,4)**
Age, average 36 (29,2-42,8) 37,1 (29,4-44,8) 35,4 (28,5-42,3)* 39,1 (31,7-46,5) 47,6 (41,1-54,1)*
Duration at ICU, days 4,9 (2,6-6,9) 3,9 (2,6-5,2) 3,3 (2,0-4,6)** 3,7 (2,5-4,9) 6,3 (3,9-8,7)**
Ventilation time, davs 4,7 12.4-7,0) 3 d.8-4,2) 4 (1.4-6,6) 3,4 (1.7-5,1) 8A (4,8-11,4)***
( )=95% Cl; * p=0,01; **p<0,05; ***p=0,01 between 1998 and average of other years.
APACHE= Acute Physiologic and Chronic Health Evaluation; GCS= Glasgow Coma Score; ICU= Intensive Care Unit.
Læknablaðið 2000/86 27