Tímarit Máls og menningar - 01.05.1942, Side 43

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
37
einum og sömu lögum liáður. Myndlist er allt annars eðlis
en skáldskapur og sagnritun, og þó að ýmis skáld okkar
hafi gert ágæt verk, þrátt fyrir erfiða aðstöðu og annir
við önnur störf, þá mun erfitt að benda á úlendan eða
íslenzkan listmálara, sem hefur bæði verið tómstunda-
málari og góður listamaður. Annars er það áreiðanlegt,
að fátækt og annir við dagleg störf hafa bæði fyrr og siðar
verið skáldum okkar til mikillar hindrunar á listabraut-
inni. Til þess að ná góðum árangri í einhverri listgrein
er ekki aðeins nauðsynlegt að hafa liæfileika, heldur og
áhuga og vilja til þess að þroska þá sem bezt. Þess eru
fjöldamörg dæmá úr hinu daglega lífi, að atorlcusamir
dugnaðarmenn með svonefnda „litla hæfileika“ ná meiri
og betri árangri i starfi sínu, á hvaða sviði sem er, en
duglausir „gáfumenn“.
Sú skoðun er víða til, að listin sé einhver gjöf, sem guð-
irnir útdeila af náð sinni og duttlungum, og þeir menn,
sem, eru svo heppnir (eða óheppnir) að verða hinir út-
völdu, þurfi lítið sem ekkert að gera til þess að þroska
listhæfileika sína. Þetta er þó ekki svo, þvi að það, sem
fyrst og síðast einkennir liinn sanna listamann — fyrir
utan meðfæddar gáfur hans — er einbeittur og fastur
vilji til þess að þroska þessar gáfur. Þess vegna sparar hann
hvorki tíma, erfiði né fjármuni til þess að læra, vinna
og reyna fyrir sér með það fyrir augum að þroska hæfi-
leika sína. Þessari mikilvægu staðreynd gleyma menn oft.
Langt nám í framandi löndum, erfiði og ýmsar þreng-
ingar, svo sem skortur og fátækt, eru að vísu ekki full-
komin sönnun þess, að sá, sem þetta leggur á sig, sé
listamaður. En eru ekki allar líkur, sem benda til þess,
að sá maður, sem ekkert til sparar og leggur allt fram,
nái lengra en hinn, sem eklci tekur listina öðruvísi en
leik eða tómstundagaman og leggur ekkert á sig til þess að
ná einhverjum árangri?
Það er %dst, að þeir menn vinna listinni mikið tjón og
sýna alvarlegri listviðleitni bæði rangsleitni og fyrirlitn-