Þjóðmál - 01.09.2007, Blaðsíða 46
44 Þjóðmál HAUST 2007
Landakotsspítala. og. Elliheimilið. Grund ..
Þá. skyldu. 26. skátastúlkur. vera. til. taks. á.
læknavarðstöðvum. í. bænum .10. Af. nafna-
listum.úr.fórum.lofvarnanefndar.að.dæma.
voru.28.skátar.í.þeim.hluta.loftvarnaliðsins.
sem. sá. um. hjálp. í. viðlögum,. 30. skátar. í.
aðalliði.við.almenna.hjálp.og.39.í.varaliði ..
Suma. af. viðmælendum. undirritaðs. rekur.
minni. til. að. á. þeirra. stöðvum. hafi. verið.
mun.fleiri.en.af.listunum.er.að.dæma,.eða.
um. 20–30. skátar .. Þá. gæti. heildarfjöldinn.
verið.kominn.upp.í.200.skáta ..Því.er.ekki.
ósennilegt. að. mun. fleiri. skátar. hafi. tekið.
þátt.í.loftvarnasveitunum.en.þó.verður.lítið.
um.það.fullyrt .
Hver.flokkur.skyldi.hafa.sitt.starfsvið.í.Reykjavík. meðan. ófriðarástand. ríkti.
og. var. skátum. skipað. á. stöðvar. sem. næst.
heimilum.sínum ..Allar.ráðstafanir.sveitanna.
miðuðust.við.að.vera.til.taks.ef.til.loftárásar.
kæmi ..Hjálp.flokkanna.fælist.einkum.í.því.
að.koma.særðum.borgurum.til.hjálpar,.veita.
þeim.fyrstu.hjálp.og.flytja.á.sjúkrahús.undir.
læknishendur ..Skátar. í. loftvarnasveitunum.
höfðu. undir. höndum. kort. af. Reykjavík.
þar. sem. sýndar. voru. helstu. flóttaleiðir. út.
úr.bænum.ef.þyrfti.að.koma.fólki.á.brott ..
Einnig. var. mjög. mikilvægt. að. sveitirnar.
„næðu. þéttleika. fólksins. burt“. —. næðu.
að. dreifa. mannfjöldanum. svo. manntjón.
yrði. sem. minnst. ef. til. loftárásar. kæmi .11.
Merki. hjálparmanna. var. rauð. skátalilja.
á. hvítum. grunni. sem. þeir. skyldu. bera.
um. vinstri. handlegg .. Einnig. báru. skátar.
í. loftvarnasveitunum. bláa. stálhjálma. frá.
breska. hernum. með. silfurlitaðri. skátalilju.
á. framhlið .. Jón. Oddgeir. Jónsson. hafði.
umsjón.með.kennslu.í.hjálp.í.viðlögum.fyrir.
hjálparsveitarskáta. en. hann. var. jafnframt.
10 BSR . 21089 . Fundargerðarbók loftvarnanefndar, 12 . 5 .. . . . . . .
1940 ..BSR ..3128 ..Loftvarnanefnd.1941.44 ..Bréf.dags ...8 ..
8 ..1940 .
���� �������� ������ ���� ������� ������
framkvæmdastjóri. loftvarnasveita. skáta. og.
sá. um. útiæfingar. þeirra. sem. fram. fóru. á.
sunnudögum. á. túninu. við. Kleppsspítala,.
en. Helgi. Tómasson. skátahöfðingi. var.
yfirlæknir.á.Kleppi .
Nauðsynleg. áhöld. (lyfjatöskur. og.
sjúkrabörur). lét. lögreglustjórinn. í. Reykja-
vík.sveitunum.í.té ..Einnig.veitti.loftvarna-
nefndin. Hjálparsveitinni. 50. króna. styrk.
til. kaupa. á. útbúnaði. sumarið. 1940 .12.
Útbúnaður. sveitanna. var. engu. að. síður.
næsta. fátæklegur .. Á. Hvítabandinu. voru.
til.að.mynda.engar.börur.og.þurfti.því.að.
útbúa.börur.úr.nálægum.efnivið.(spýtum.og.
fatnaði,.svo.sem.skátar.eru.vanir) ..Sveitirnar.
höfðu.heldur.engin.fjarskiptatæki.önnur.en.
símann.á.spítalanum .13.
Skátar.sáu.einnig.um.að.halda.við.útbún-
aði.sem.notaður.var.við.loftvarnir,.svo.sem.að.
mála. stálhjálma. loftvarnasveita,. og.dvöldu.
þeir. löngum. stundum. á. lögreglustöðinni.
við.þá.iðju .14.Þá.var.skátum.gert.að.tilkynna.
Skátafélaginu.allar.ferðir.sínar.út.úr.bænum.
vegna. loftvarnasveitanna. og. reglur. giltu.
um. það. hve. margir. félagar. í. Hjálparsveit.
skáta.mættu.vera.utan.bæjarins.samtímis .15.
Loftvarnanefndin.lagði.Hjálparsveitinni.til.
hæfa.menn.til.þjálfunar,.þar.á.meðal.Bjarna.
Jónsson. beinalækni .. Loftvarnasveitirnar.
störfuðu. jafnframt. öll. stríðsárin. í. náinni.
samvinnu.við.lækna.og.sjúkraliða.breska.og.
ameríska.hersins ..Hjá.setuliðinu.lærðu.skátar.
til. dæmis. að. nota. sáraböggul. sem. enn. er.
skylduútbúnaður.í.öllum.sjúkratöskum .16
12 BÍS - SFR . B2 . Bréf dags . 13 . 5 . 1940 . - BSR . 21089 ... . . . . . . . . . . . .
Fundargerðarbók.loftvarnanefndar,.18 ..6 ..1940 .
13 Jón Mýrdal, viðtal 29 . október 2003 ... . . . . .
14 Páll Gíslason, viðtal 19 . mars 2003 ... . . . . .
15 BÍS - SFR . A . Fundargerðarbók stjórnar, stjórnarfund-.. . . . . . .
ur.11 ..5 ..1941 ..-.BÍS.-.SFR ..B11 ..Bréf.dags ..júní.1941 ..
-.BSR ..21089 ..Fundargerðarbók.loftvarnanefndar,.12 ..5 ..
1941 .
16 „Frumspor . Viðtal við Jón Oddgeir Jónsson“ ... . . . . . . Afmælis-
rit H.S.S.R ..1972 .