Fróðskaparrit - 01.01.1993, Qupperneq 12

16
BÁTSBANDIÐ
ið roynt við innanhýsis semju. í bygdum
sum í Hesti, har gamla rættarstøðið var
varðveitt til seinasta dag, skipanin var í
gildi, tykist hetta hava eydnast. Manga-
staðni var helst ongantíð neyðugt at koma
myndugleikunum uppí.
Tilvísingar
1. Anton Degn, Oversigt over Fiskeriet og Monopol-
handelen paa Færøeme 1709-1856, Thorshavn
1929. Bls. 6.
2. Jens Himmelstrup og Jens Møller (útg.), Danske
forfamingslove 1665-1953. København 1958. Bls.
70.
3. Fsnr. 1005/4: Pól á Mýrini, Nólsoy. Líggjas
Húsgarð, Varðin, Tórshavn 1939. Bd. 19, bls. 88.
Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga, Tórshavn 1947. Bls.
164 ff.
4. Anton Degn, Oversigt over fiskeriet... Bls. 7.
5. Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga. Bls. 168.
6. Hugtakið ‘frammi á plikt’ var nýtt um sessin á báti,
har avlopsmaður sat, t.d. 9. maður á áttamannafari.
Leysur bekkur varð tá settur í frammanfyri toftu-
bekk (fsnr. 529: Jákup F.Z. Johansen í Stómstovu,
Sørvági, f. 1900). Navnið bendir á, at
avlopsmaðurin ikki bert var tikin við av miskun,
men eins nógv av plikt. Jóan Christian Poulsen í
Hesti (Hestsøga, s. 168) sigur frá, at tá
avlopsmaður var við, fekk hann fullan fiskipart.
Fasta manningin fekk tí tað minni.
7. Amtmaður 1862-71.
8. Fsnr. 531: Jóhannes Ferdinand Frederik Heinesen,
Sandavágur, f. 1896. Kristian Johan Joensen,
Gjógv, f. 1884. Fsnr. 1005/4: Olaf Andreasen,
Múla, f. 1900. Líggjas Húsgarð, Varðin 19, bls. 88.
Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga, bls. 56 f. Fsnr. 506:
Jacob Mortensen, Hvalba, f. 1892.
9. Fsnr. 1005/4: Pól á Mýrini, Nólsoy. Upplýsingin
um, at fýramannafør ikki vóru undir bátsbandsskip-
anini, samsvarar við upplýsingina um, at
skiftidagar vóm 1. mai og 1. november. Menn vóm
bundnir til útróður við stómm báti í vetrarhálvuni
og leysir aftur 1. mai, tá fiskiskapurin inni á
firðunum eftir sildafiskinum byrjaði við smáum
bátum.
10. Anton Degn, Oversigt over fiskeriet... Bls. 6.
11. Rasmus Rasmussen, FF, Blað Føroya fiskimanna,
9. jan. 1925.
12. Fsnr. 371: Kristian J. Joensen, Gjógv, f. 1884.
13. Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga. Bls. 164 og 167.
14. Rasmus Rasmussen, FF, 9. jan 1925. Pól A.
Pedersen, Um Mikladals bygd, 1956. Bls. 31.
15. Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga. Bls. 164.
16. Løgtingsbókin 1666-77, Tórshavn 1961. Bls. 187.
17. J. Símun Hansen, Tey byggja land, bd. I-VII.
Klaksvík 1971-1981.
18. J. Símun Hansen, Bd. VI, bls. 154.
19. J. Símun Hansen, Bd. V, bls. 66 ff.
20. J. Símun Hansen, Bd. V, bls. 67.
21.3 húski eru skrásett f Múla, og tvey teirra høvdu
ognarpart í seksmannafari. Triðja húskið var tað hjá
Óla Johannesen, bróður Guttorms, ið búði á elsta
garðinum. í fólkateljingini 1801 varð Óli skrásettur
undir húskinum hjá bróðrinum, og hóast hann er
skrásettur við egnum húski í 1814, finst búnaður
hansara ikki í yngri fólkateljingum (sí eisini J.
Símun Hansen, Bd. III, bls. 321 ff.). Búnaður hans-
ara má tí metast sum ein partur av garðinum Har
Inni.
22. Arne Thorsteinsson, Fom búseting í Føroyum.
Fróðskaparrit, 26. bók. Tórshavn 1978. Bls. 54 ff.
Sami, Jordforhold i det gamle landbrugssamfund.
Landinspektøren, 30. binds 10. hæfte. København
1981. Bls. 664 ff.
23. Fsnr. 506: Jacob Mortensen, Garðsenni, Hvalba.
Fsnr. 446: Hans Martin Justinussen, Svínoy. Fsnr.
1005/4: Jógvan A. Sørensen, Mikladal. Jóan Chr.
Poulsen, ibid., bls. 56.
24. J. Símun Hansen, Bd. III, bls. 3. Anton Degn,
Færøske kongsbønder, Tórshavn 1945. Bls. 128 ff.
25. J. Símun Hansen, Bd. I, bls. 118 f.
26. J. Símun Hansen, Havið og vit. Bd. 2, bls. 143 f.
27. J. Símun Hansen, Bd. V, bls. 9.
28. J. Símun Hansen, Bd. II, bls. 110 f.
29. Sí eisini: Jóan Chr. Poulsen, Hestsøga, bls. 168 f.;
Anton Degn, Oversigt over fiskeriet..., bls. 8. Jóan
Chr. Poulsen sigur frá, at skjútsskyldan tyktist
bygdarfeløgum sínum tyngri at bera enn
bátsbandið. f viðmerkingunum til áðurnevndu
fólkatingslóg verður sagt, at skjútsskyldan skuldi
ikki verða ávirkað av, at bátsbandsskipanin var
tikin av.
Andras Mortensen
Føroya Fomminnasavn
FR-188 Hoyvík
Føroyar