Kennarablaðið - 01.03.1900, Blaðsíða 2

82
Haldi menn, að þetta só hégómi einn, þá vil óg ráða þeim
til að prófa svo sem 20—30 pilta og sttilkur á tvítugsaldri,
sem hafa verið sæmilega uppfrædd í barnaskóia og fengið þar
dágóðan vitnisburð. Það er eina ráðið til að sannfærast um,
hvort þeim hefir miðað „aftur á bak, ellegar nokkuð
a leið.“
Ég get ímyndað mór, að margir, sem fyrir 6 árum fengu
4—6 í aðaleinkunn, fái nú 3—4, sumir ef til vill minna. Og
mór finst eðiilegt að svo sé, - þegar ég athuga allar ■ kringum-
stæður. *
‘Að visu stunda börnin aðallega andlega iðju að vetrinum,
þangað til þau eru orðin 14 ára, og hafa þá tekið miklum
framförum í ýmsum námsgreinum; en þá fyrst eru þau
koinin á það andlega þroskastig, að þau eru orðin verulega
fær um að taka á móti þeirri rnentun, sem hverjum manni
er nauðsynleg eftir kröfum nútímans. En einmitt þá eru þau
svift allri tilsögn, allii kenslu, og það alt í einu. í stað hinnar
andlegu iðju koma nú hin margvíslegu iíkamlegu störf og hrífa
hinn reikula huga unglingsins til sín.
En menn munu segja: þegar börnin eru nú búin að vera
3—4 vetur í barnaskóla eða hjá umgangskennara, þá ættu þau
þó að vera búin að læra töluvert, og líklega geta þau þó eftir
það haldið þvi við, sem þau hal'a lært. — Jú, þau geta það — ef
áhugi og kringumstæður leyfa.
En hvernig eru nú ástæður unglinganna vanalega? Allur
fjöldi þeirra er alinn upp hjá fátækum foreldrum, — sumir
beinlínis á sveit. Margir foreldrar eru noyddir til að láta þá
til vandalausra, undir eins og búið er að ferma þá — verður
stundum að f,i leyfi til að ferma þá fyrir lögákveðinn aldur í
þeim. tilgangi. Sama gildir um þau börn, sem sveitin fóstrar.
Og hvað svo? Éað er sem ég sjái svipinn á sumum
h.eiðruðum húsmæðrum vorum, ef „stelpurnar*1 væru oft að
sitja við skrift, reikning eða lestur, nema þá á hinum stopulu
hvíldardaga-frístundum. — „Ætli þér væri ekki nær, telpa min,
að næla skóinn þinu eða stoppa í sokkinn þinn, heidur
en . . .“