Menntamál - 01.06.1939, Blaðsíða 78
76
MENNTAMÁL
SÍMON JÓH. ÁGÚSTSSON:
Áhrif kvikmynda á börn og unglinga
Fyrir rúmum mannsaldri voru kvikmyndir enn ekki
komnar á það stig, sökum skorts á tækni, að almenningi
gæfist kostur á að sjá þær. Þær voru enn aðeins dýrt leik-
fang, sem litla eða enga hagnýta þýðingu hafði fyrir al-
menning og menningu hans yfirleitt. En á síðustu ára-
tugum hefir þetta mjög breytzt. Kvikmyndirnar eru orðnar
einn sterkasti þátturinn í skemmtanalífi almennings, eða
a. m. k. aðalskemmtun almennings innan húss, um allan
hinn menntaða heim, einkum þó í borgum og þorpum. Þar
með eru kvikmyndirnar orðnar öflugt tæki menningar eða
ómenningar, eftir því, sem þeim er beitt, enda neitar enginn
hinum víðtæku áhrifum þeirra. Kvikmyndirnar hafa ekki
aðeins að nokkru leyti komið i staðinn fyrir leikhús, heldur
einnig blöð, þar sem helztu viðburðir í heiminum eru kvik-
myndaðir og sýndir síðan almenningi. Engin tækni hefir til
þessa gefið oss jafnlifandi og sanna mynd af atburðunum
og kvikmyndirnar.
Þar sem kvikmyndirnar eru orðnar svo mikill þáttur í
skemmtanalífi almennings, er bæði gagnlegt og fróðlegt að
reyna að komast eftir menningarhlutverki því, sem kvik-
myndirnar geta gegnt og eiga að gegna á meðal æskulýðs-
ins, og áhrifum þeim, sem þær hafa á hann. Þegar talað er
um hin góðu og vondu áhrif kvikmynda, hafa menn oftast
ungmenni í hyggju, því að þau eru miklu áhrifagjarnari
til góðs og ills en fullorðnir.
Kvikmyndatæknin er auðvitað ein af stórsigrum manns-
andans, álíka og prentlistin. Báðum þessum tæknigreinum
má beita til góðs og ills. í fornöld og á miðöldum þurfti
almenningur ekki að kvíða siðspillingu vegna áhrifa frá