Börn og menning - 2019, Blaðsíða 26

Leikhús
Þín eigin upplifun – eða hvað?
Hildur Ýr Ísberg
Þitt eigið leikrit
Höfundur: Ævar Þór
Benediktsson
Leikstjóri: Stefán Hallur
Stefánsson
Kúlan, Þjóðleikhúsinu
Bækur Ævars Þórs Benediktssonar
hafa notið mikilla vinsælda undanfar-
in ár, en þær heita Þín eigin þjóðsaga,
Þín eigin goðsaga, Þín eigin hrollvekja,
Þitt eigið ævintýri og Þitt eigið tíma-
ferðalag. Bækurnar taka eitthvert
þema, eins og titlarnir gefa til kynna,
lesandinn er settur t.d. inn í þjóðsagnaheiminn, og það-
an þarf hann að rata rétta leið að endi sögunnar. Sagan
getur endað vel eða illa, lesandinn velur úr nokkrum
kostum sem í boði eru.
Nýlega tók Þjóðleikhúsið í sýningu Þitt eigið leik-
rit – Goðsaga eftir Ævar Þór sem byggt er á sama efni
og bókin Þín eigin goðsaga, eða heimi norrænu goða-
fræðinnar. Loki og Einar hönd tóku á móti áhorfendum
og kenndu þeim á útbúnaðinn, en hver áhorfandi fékk
takkaborð með fjórum tökkum. Á hverjum takka var
tákn. Þegar áhorfendur þurftu að taka ákvarðanir var
þessum táknum varpað upp á skjá á sviðinu til þess að
hægt væri að velja réttan kost. Áhorfendur fengu nokkr-
ar sekúndur til umhugsunar.
Rammi frásagnarinnar var spurningaþátturinn
Lokasvar. Loki stýrði þættinum og kynnt voru til leiks
þrjú Miðgarðsbörn, Urður, Snorri og Edda. Fyrst þurftu
áhorfendur að velja sér persónu og persónunni fylgdi
ákveðið ævintýri. Persónan Urður
var valin í þessari sýningu. Áhorf-
endur völdu svo vopn fyrir Urði
(gúmmíkjúkling), og föt á hana. Þar
næst setti Loki upp „fjórða vegginn“
(þessi tilvísun fór að nokkra leyti
fyrir ofan garð og neðan hjá yngri
áhorfendum). Urður fór í leiðangur
með Loka og hann plataði hana til að
passa börnin sín þrjú, Miðgarðsorm,
Fenrisúlf og Hel, fyrir sig og Angur-
boðu tröllskessu en þau stungu svo af
til útlanda.
Börnin þrjú eru vitaskuld skrímsli
og Urður var dauðhrædd til að byrja með en henni
óx kjarkur eftir því sem á sýninguna leið og vann hug
og hjörtu barna jafnt sem áhorfenda. Hún bjargaði
skrímslabörnunum frá Óðni og Þór sem komu til að
losna við þessa ógn við heim Ásanna, með því að leika
þýskan ferðamann sem ekkert skildi og fela börnin á
meðan. Sýningin endaði vel, Urður ættleiddi börnin
þrjú þar sem ekkert bólaði á svikulum, tröllvöxnum for-
eldrum þeirra og flutti með þau í blokkaríbúð í Reykja-
vík. Að lokum kom Urður aftur í „þáttinn“, skammaði
Loka duglega og sýndi svipmyndir frá lífi sínu með
börnunum.
Þú eða þið?
Sýningin er, eins og bækurnar, sögð í annarri persónu,
þannig að áherslan er að nokkru leyti á áhorfendum,
eins og áherslan er á lesanda bókanna. Þetta er óvenju-
legur frásagnarmáti bæði í bókmenntum og í leikhúsi