Tíminn - 14.08.1945, Blaðsíða 2

Tíminn - 14.08.1945, Blaðsíða 2
TÍMIM, Itriðjuclagmit 14. ágúst 1945 60. lilaft Þriðjjudayur 14. áyúst Á óðali fávizkunnar Mörg er heims mæðan, seg- ir máltækið, og sannast á Morgunblaðinu, að þeir fara ekki varhluta af áhyggjunni, sem standa í veraldar vésinu. En það getur stundum verið einkennilegt, hvað áhyggjuní^ veldur. Nú skýrir Morgunbl. svo frá, að ríkisstjórnin hafi „sett sér stefnumið í landbúnaðarmál- um.“ Mesta áhyggjuefni þess i því sambandi er, að jarðeigna- málið „leysist á einhvern veg.“ Hingað til hefir það þó óspart klingt í herbúðum stjórnarinn- ar, að einu gifti hvorum megin hryggjar dreifbýli lægi, þeir skyldu hafa sig hæga, sqm það byggja, og í samræmi við það hefir verið sú stefna efnaðra kaupsýslumanna í kaupstöðum og annarra slíkra að kaupa vildisjarðir í sveitum, einkum ef þar voru hlunnindi, leggja þær að meira eða minna leyti í eyði og nota þær aðeins til nokkurra vikna skemmtidvalar hlýjustu sumarmánuðina. En batnandi manni er bezt að lifa og látum því fyrri syndir ríkisstjórnar- innar og Morgunblaðsins og braskiaralýðs þess liggja milli hluta að sinni. Hitt er vert að athuga, hvað Morgunblaðið hefir aö segja varðandi þessi „stefnumið í landbúnaðarmálum,“ sem rík- isstjórnin hefir „sett sér,“ og þá einkum jarðeignamálið, sem það gerir að sérstöku umtals- efni. Og krafa þess er: Það verð- ur að samþykkja lög um af- hendingu jarðeigna ríkisins til bænda. Þessa afhendingu vill blaðið þó láta fara fram gegn vissum skilyrðum, meðal ann- ars að jörðin verði gerð að óðals- eign til þess að tryggja það, að hún Iqndi ekki í bi’aski (því að á slíku hefir Morgunbl. ógeð). Er blaðið laundrjúgt yfir tillög- f um sínum, segist hafa „rætt þetta mál“ áður, svo að hér kemur svo sem'enginn að tóm- um kofunum. Ríkissjórnin þarf ekki aldeilis að sækja vitið ^upp í sveit, þótt um búnaðarmál sé fjallað, það er nóg af slíkú .uppi á loftinu í rauða húsinu við Austurstræti. Morgunblaðið hælir sér af því, að það sé oftast fyrst með frétt- irnar og skal ekkert um það dæmt. En í þetta skipti hefir það orðið með seinni ferðum, því að þetta, sem það leggur til að verði eitt af megin at- riðunum í „stefnumiði ríkis- stjórnarinnar í landbúnaðar- i málum“ var einmitt tekið í lög fyrir nokkrum árum. Hér stoðar ekkert, þótt Morgunblaðið kunni oft að hafa „rætt þetta mál.“ Aðeins er tvennt til: j annað / hvort er það búið að gleyma því, sem það hefir áður sagt, eða það hefir líka verið vitleysa. Og hvorugt er gott, þegar stórt blað á hlut að máli. Það var því ekki að ófyrirsynju, þótt Þjóð- viljinn fyndi sig knúðan til þess að setja ofan í við systurblað sitt á laugardaginn var, og það með talsverðum mynáugleik. Yfirbpðarar vita alltaf í hvaða tón þeir geta leyft sér að tala. En Morgunblaðinu bar líka sérstök skylda til þess að þekkja lögin um sölu þjóðjarða og óð- alsrétt, því að Framsóknarmenn stóðu ekki einir að þeirri lög- gjöf. Ýmsir gegnir Sjálfstæðis- menn, einkum úr bændastétt lögðu hönd á plóginn, eins og til dæmis Jön á Reynistað, sem átti mikinn og góðan þátt,í þess- ari löggjöf. Það er því ekki að- eins að ritstjórar Morgunblaðs- ins séu eins og álfar út úr hól, þegar rætt eru málefni fjöl- mennustu stéttarinnar í land- inu, heldur eru þeir eins og blindingjar, þegar um er að ræða merkismál, er þingmenn Sjálfstæöisflokksins um tugi ára hafa átt mikinn þátt í að lgysa. Slíkir menn eiga„ skilinn óðalsrétt á því stórbýli fávizk- unnar, sem Sjálfstæðisflokkur- inn rekur við Austurstræti. ú í í a t a n q / Búnaðarþingið. Búnaðarþing situr á rökstólum og ræðir vandamál þau, sem nú eru efst i huga flestra bænda landsins. Allir vita af hve brýnni þörf Búnaðarþing var kvatt saman um hásumarið, þegar fulltrúarnir, sem nær allir eru bændur ,eiga sízt heimangengt. En annars vegar voru aðkallandi mál bændastéttarinnar, og þá varð ekki undan vikizt./ Menn treysta því að Búnaðar- þingi auðnist að leysa viturlega þau mál, er það hefir til með- ferðar. Ber þar margf til, og þó ekki sízt það, hve góð samvinna hefir tekizt þar á undanförnum árum, með fulltrúum, er teljast til tveggja stjórnmálaflokka, er annars greinir á. Þessi eindrægni sannar líka, að færra skilur bændur landsins en ætla mætti í fljóþu bragði. En því aðeins næst hinn bezti árangur í mál- um bændastéttarinnar, að bænd urnir standi sameinaðir og gangi sameiginlega fram til barátt- únnar fyrir málum sínum. Þá fyrst geta þeir notið sín til fulls. Þá þurfa þeir ekki að óttast, að þeim verði um tær troðið, því að það skyldu allir vita, að vald bændastéttarinnar er mikið, ef þún rís öll upp sem einn maöur. Þá'munu fáir þora að ögra henni né gangtí á hennar hlut. Búnaðarsamtökin. Búnaðarsamtökin eiga sér orðið langa qg merka sögu. Þau eru langelztu stéttarsamtökin í landinu, og gagn það, sem þau hafa gert landi og þjóð, er ómet- anlegt. Búnaðarfélag íslands hefir haft forustu í glæsilegri þróun í landbúnaðarmálum og verið bændum landsins til leiðbeining ar og ómetanlegrar hvatningar í framfara- og menningarbar- áttu þeirra á liðnum áratugum. Vegna þessara sameinuðu átaka bændanna og hinnar sameigin- legu stofnunar þeirra og þeirra manna, sem þp,r hafa farið með mál, hefir ^jtekizt að áorka því, að landbúnaðarfram leiðslan h,ef ir vaxið stórkostlega,1 þrátt fyrir það að færra fólk stundar land- búnaðarstörf nú en áður var. Slíkt gerist ekki, án þess að hrein bylting eigi sér stað um vinnu- brögð við framleiðsluna. Búnaðarfélagið og Búnaðar- þingið hefir verið ráðgjafi Al- þingis um setningu löggjafar, sem landbúnaðinn varðar. Það- an hefir komið hvert nýmælið af öðru í þeim efnum, og þar var til dæmis sú stefna mörkuð, að ríkinu bæri skylda Ai\ þess að veita fjárhagsstuðning til fram- kvæmda, er bæta og fegra land- ið, óbornum kynslóðum til heilla. Undir forustu Búnaðarfélagsins er nú hafin ný sókn í ræktunar- málum og' öðrum íramfaramál- um landbúnaðarins. Nú hefir Búnaðarþing, og bændur landsins ,fullan hug á að bæta enn einum nýjum þætti í hinn máttuga streng búnaðar- samtakanna, svo að bændur landsíns ^eti ófeilnir mætt hverri óbilgirni, er þeim kann að verða sýnd, hvaðan sem hún Jcemur. Þeir hafa traustan grund völl á að byggja, gömul búnað- arsamtök og mikla reynslu í fé- lagsmálum, og áhugi aú meiri en nokkru sinni áður. Eflingar full þörf. Það er brýn þörf, sem knýr bændur til þess að treysta sam- 'tök símUm langt skeið hafa aðr- ar stéttir teflt á fremsta hlunn um það að skara eld að sinni köku, og nú hefir um skeið setið að völdum r^kisstjórn, sem hóf göngu sína með því að. gera bændastéttinni rangt til, enda hafa sumir ráðherrarnir berum orðum sagt dreifbýlinu stríð á hendur. Svo mjög hefir verið gengið á hluta bændastéttarinn- ar að félagssamtök hennar verða a'ð eiga í málaferlum við ríkis- sjóð um lögboðnar greiðslur. Bráðnauðsynlegar vinnuvélar hafa verið teknar af bændum til annarra nota og fé það, sem þeir leggja sjálfir í búnaðarmálasjóð, nauðsynj amálum sínum til fram dráttar, sett undir opinbert eft- irlit. Flest nauðsynjamál þeirra, sem lögð voru fyrir síðasta þing, voru svæfð eða vísað frá. Þannig mætti lengi telja. Framundan er barátta .i af- úrðamálunum. Það, sem gerzt hefir, þjappar bændum saman. Þeir munu ekki fremur en aðrir menn í landinu láta troða á sér og sínum hagsmunamálum. Þar sem „byrlega blæs“. Fyrir fáum dögum endurprent aði Alþýðublaðið kafla úr grein er birtist í Degi um kosningarn- ar í Bretlandi. Þar er meðal ann- ars svo að orðíi kveðið, að senni- lega komizt aldrei eðlilegt og nauðsynlegt jafnvægi á stjórn- Fordæmi annarra. Bretar eru tvímælalaust ein traustasta lýðræðisþjóð hgims- ins. Það voru þeir, sem fremur öllum öðrum hrundu til baka öldu nazistiskrar kúgunar og yfirganés, og þeir hafa jafnan rekið af höndum sér hverja framandi stefnu, er ekki átti rót sína i lýðræðislegum hugsunar- hætti. Þetta sannaðist enn á ný á því, hve fylgisvana kommún- istar reyndust nú við kosning- arnar. *> Og hvernig er til dæmis þeirra kosningaskipulag? Þeir beita ekki einú sinni hlutfallskosn- ingu við þingkjör, hvaö þá að arfar og þjóðmálaþróun hér á þeim hafi dottið í hug að sétja landi fyrr en flokkar bænda og í s1;jórnarskrá sína ákvæði um verkamanna hefji samstarf að þaö, að ekki megi starfa í land- nýju og þá í ríkara og öruggara inu kvenfélag eða búnaðarfélag, mæli en nokkurn tíma áður. Við an þess ag stjórn þeirra og end- þessi ummæli hnýtir Alþýðubl. | urskoðendur séu kosnir hlut- þeirri athugasemd, að kannske fallskosningu af listum. Þrátt eru mest aðkallandi, en það er sé „ástæðulaust fyrir Dag að ör- I fyrir þetta hefir lýðræðið staðið umferðavandamálið, slæm og E RLE N T Y FIR LIT Endurreisnar- áform Lundúnabúa Fyrir nokkru síðan skilaði hafðist fjöldi fólks við í lélegum áliti sínu og áætlunum nefnd, húsakynnum í Lundúnaborg, en sem starfaði að því að skipu- samkvæmt hinum nýju áætlun- leggja og gera áætlanir um end- um verður öllum borgarbúum urbyggingu Lundúnaborgar eftir séð fyrir viðunandi húsnæði í þær stórkostlegu eyðileggingar, hinum endurskipulagða bæ. sem borgin hefir orðið fyrir á! Víðtækar breytingar verða styrj aldarárunum og náðu há- gerðar á öllu samgöngukerfi marki með svifsprengjuárásun- borgarinnar. Það verður komið um. Áætlun þessi er ein sú stór- a gersamlega nýju skipulagi um fenglegasta, sinnar tegundar, er sögur fara af. í áætluninni gerir nefndin ráð fyrir, að endurbyggingin taki tíu ár eða öllu heldur áætlunin nær ekki lengra, og muni alls kosta 200,000,000 sterlingspund. Gert er ráð fyrir stórtækum breyting- um á ýmsu varðandi skipulag borgarinnar, en fyrst um sinn vérður hafizt handa um að leysa þau fimm vandamál, sem nú vænta um, að þetta megi takast, þótt ekki blási raunar byrlega fyrir þessari þróun eins og for- ustu bændastéttarinnar er nú háttað.“ V Hraustlega mælt. Þao' „blæs“ svo sem nógu „byrlega“ um for- ustu verklýðsstéttanna frá sjón- armiði Alþýðubl.: Öll^ stærstu verklýðsfélögin í hönduin komm únista, Alþýðusambandið orðið eitt af tækjum þeirra til þess að ríða Alþýðuflokkinn á slig og engin trúnaðarstaða svo smá- vægileg, sem Alþýðuflokksmað- ur hefir skipað, að honum hafi ekki verið bolað brott. Þeir eru lítilþægir Alþýðuflokksmennirn- ir, sem skrifa þetta. Verndun lýðræðisins. Morgunblaðið talar um vernd- un lýðræðisins. Enginn getur bannað því það. Það vitnar í samþykktir hinna þriggja þjóð- höfðingja í Potsdam, þar sem ástæða þótti til að gera sérst^k- ar varúðarsamþykktir um fram- kvæmd kosninga í Póllandi og í’étt vestrænna blaðamanna til þess að skýra frá því, sem þar gerist. ^ Og fyrst Churchills, Trumans og Stalins var getið, þykir Morg- unblaðinu ekki annað sæma, en að minna líka á Ólaf og Brynj- ólf. Ríkisstj órnin íslenzka sam- þykkti „skýr fyrirmæli um vernd un og eflingu lýðræðisins,“ svo að hún á einnig sitt lof skilið. Þó gerði landsfundur Sjálf- stæðismanna bezt — markaði „sömu stefnu .... enn skýrar,“ segir Morguntílaðið. Eftir því er þó Ólafur betri, þegar Brynjólf- ur er í hæfilegri fjarlægð. Úrræði landsfundarins. Svo kemur úrræðið, sem lands- fundur Sjálfstæðismanna hugs- aði sér, að yrði líftaug lýðræð- isins á íslandi: „. ’.Fundurinn telur að tryggja beri, að ópólitísk félagssamtök til almenningsheilla, svo sem samvinnufélög, búnaðarfélég, verkalýðsfélög og önnur stétt- arsamtök séu eigi misnotuð til framdráttar einstökum pólitísk- um flokkum, og því sé skylt að viðhafa lýðræðislegar reglur í stjórnarháttum þeirra, svo sem hlutfallskosningar til allra trún- aðar- og stjórnarstarfa." Helzta trygging lýðræðisins, sem þeir koma auga á, þar á landsíundi Sjálfstæðismanna, er þá í því fólgin, að ^vipta ópóli- tísk félög í landinu réttinum til þess að ráða sjálf uppbyggingu sinni. Þetta er það, sem fundur7 inn telur „að tryggja berif“ um leið og endurskoðun fer fram £ stjórnarskránni. Það á ekki að fara fram kosning í búnaðarfé- lagi, slysavarnafélagi eða ung- mennafélagi, án þess að um listakosningu sé að ræða. Allir sjá í hvern dróma hér væri ver- ið að dpépa félagslíf í landinu. Flestir munu geta rennt grun í ,hversu vel slíkt nauðungará- kvæði þjónaði lýðræðinu, enda mun liggja á bakVið þessa sam- þykkt sú hugsun, að leyfilegt sé að fyrirskipa all,t, sem í svipinn þjónar þrengstu hagsmunum flokksins. Þetta er virðingin fyr- ir lýðræðinu og persónufrelsinu. Ekki ristir hún dýpra. föstum fótum í Bretlandi í nokk- ónóg húsakynni, endurbygging ur hundruð ár og sjást engin skemmdra húsa, viðreisn iðnað- ellimörk á því. Og þar í landi rís arins og ruðningur torga og enginn ihaldsmaður upp og æp- skemmtigarða. ir um það, að stjórn Attlees sé j í áætlun nefndarinnar er gert ranglát minnihlutastjórn, þótt ráð fyrir því, að byggðir verði hún hafi ekki meirihluta at-1 nýir vegir, sem kosta muni a. m. kvæða á bak við sig, heldur að- k. 15 millj. sterligspund, með eins meirihluta þingmanna, er | sama verðlagi og fyrir stríð. Gert kosnir hafa verið í einmennings- j er ráð fyrir miklum lagfæring- kjördæmum. Skýringin er ef til um á suðurbökkum Themsár. vill fólgin í því, aö þeir eru sann- ari lýðræðismenn heldur en Morgunblaðsíhaldið íslenzka, er þykjist ætla að tryggja lýðræðið með kúgunarráðstöfunum og sviptingu félagsfrelsis. V . Eftirmæli fundanna. Talsverður óróleiki hefir enn á ný gripið Moggann út af funda höldum stjórnarliðsins. Blaðið hefir búizt við því, að nýsköp- unarskrum stjórnarinnar hefði blindað fólkið svo, að það flykt- ist utan um sendimenn hennar til þe'ss að láta i ljós hrifningu sína og traust. En allt fór á ann- an veg. Þótt þrír frummælendur af (Framhald á 7. síðu) Ruðningur gatna og torga og stækun skemmig. er áætlað að kosta muni um 30 millj. sterlings pund. Samkvæmt hinu nýja skipulagi á að stækka skemmti- garðana og leikvelli þannig, að tvær og hálf ekra bersvæðis komi á hverja þúsund íbúa. Borgin mun af þessari ástæðu og einnig af því að íbúatalan á hverja ekru á aö fækka, færast allmikið út. Þó r^jun veröa leyft að byggja húsasamstæður 8—10 hæða háar í innri hverfum borg- arinnar. Nefndin leggur áherzlu á að skipta beri þeim hverfum, er verst hafa orðið úti, upp í skipulagssvæði með 60—100 þús. íþúum, svo að hægara verði um alla frekari skipulagningu og endurbyggingu. Fyrir styrjöldina götur og vegi i borginni og í nágrenni hennar, sem eru í sam- ræmi við kröfur framtíðarinnar um auknar og betri samgöngur. Um kostnaðarhlið þessa merki lega máls er það að segja, að öli þessi skipulagning verður geysi- lega dýr. Það af þessari áætlun, sem framkvæmt mun verða á næstu fjórum árum, er sundur- liðað í skýrslunni þannig, að gert er ráð fyrir að kostnaður við endurbyggingu og nýbyggingu vega og gatna muni verða ekki minni en 7 millj sterlingspunda, kostnaðurinn við skemmtigarða og leikvelli, endurbyggingu þeirra og stækkanir er áætlaður á sama tíma 4 millj. sterlings^ punda og 15 millj. sterlingspund er áætlað að kosta muni þær framkvæmdir við endurbygg- ingu húsa og orkuvera, er verða munu á næstu fjórum árum. En samtals er kostnaðurinn við endurbyggingu borgarinnar á næstu tíu árum áætlaður 200 millj. sterlingspund. Formaður endurbyggingar- nefndarinnar, Lotham lávarður, hefir látið svo um mælt, að þetta séu stærstu endurreisnaráform sögunnar og framkvæmd þeirra kunni að reynast O'fviða ímynd- unarafli margra bjartsýnna manna. En þrátt fyrir það, er ákveðið að fylgja þessum áform- um eftir og framkvæma endur- byggingaráæ(lanirnar út í yztu æsar. Það hefir þegar komið í Ijós, að þrezka þjóðin og Lund- únabúar eru ákveðnir í því að gera Lundúnaborg að nýju veg- lega höfuðborg brezka heims- veldisins, miðstöð verzlunar og siglinga. MDDm HA6RAHNANNA í ritstjórnargrein í Vísi á föstudag- umtalsefni á laugardaginn. Það segir: inn er svo að orði komizt um nauðsyn þess, að\skýrslur um atvinnuhætti og landshagi séu fyllri og fyrr fullgerðar en nú er: „Hagskýrslur hafa að vísu batnað hér mjög á síðari árum, en vér erum enn langt á eftir tímanum í þessum vinnubrögðum Sá, sem á að gera áætlun um byggingar mik- ils og vandaðs mannvirkis, verður að vita nákvæmlega um hvert ein- asta atriði, sem styrkleyki býgging- arinn er undir kominn. Á sama hátt- verðá þeir, sem vinna að þjóð- félagsbyggingu að vita gerla um undirstöðuna og allar aðstæður þar sem þeir vilja byggja. Annars er allt byggt á sandi og hrynur fyrr en varir. Til dæmis að taka eru hér engar skýrslur til um iðnaðinn í , landinu, hversu margir vinna í hverri grein, hvernig atvinna fer eftir árstíðum, hversu mikil hrá- efni notuð eru og annað, sem nauð- synlegt er að vita. Skýrslur um aðrar atvinnugreinar eru annað hvort ófullkomnar eða gamlar, þeg- ar þær koma fram. * Gamlar hagskýrslur eru lítils virði. Þess vegna’ er mest naúðsyn að allar skýrslur komi fljótt út. Hagstofunni þarf að gerbreyta. Vér höfum lítið að gera við stofnun til þess að gefa út skýrslur, sem oft eru margra ára gamlar. Þessari stofnun verður að breyta, hvað sem það kostar, á þann veg, að hún geti gefið út fullkomnar skýrslur um at- vinnuhætti og landshagi og að þess- „ ar skýrslur komi út jafnóðum. Allt annað fr kák og lítils virði til þess að leiðbeina þeim, sem. eiga að fjalla um vöxt og viðgang nytsamlegrar starfsemi í landinu í framtíðinni." * * * * Paul Winterton, hinn kunni frétta- ritari, er dvalið hefir í Moskvu á stríðs- árunum, er kominn ' það'an fyrir skömmu. Við heimkomuna lýsti hann ófrelsi því •og margvíslegum þvingun- um, sem hánn' og aðrir fréttaritarar í Bússlandi og löndum þeim, er Rúss- um lúta, beint og óbeint, urðu að sætta sig við. Þetta gerir Alþýðublaðið að „Kommúnistar hér á landi og erlendis gera mikið að því að lof- | syngja hið dásamalega frelsi, sem ríki í Rússlandi. — Hafi eihhverjir , litilsilgdir -Rússadindlar orðið til þess að taka undir þennan óð, hafa kommúnistar rokið upp til handa og fóta, þýtt áróður þeirra á fjöl- margar tungur og lagt sig alla fram um að slá þessa menn, ,sem annað hvort eru skynlitlir sakleysingjar eða málaliðsmenn kommúnista, til riddara, eins og sagan af djáknan- um af Kantaraborg sannar gleggst. En hafi einhverjir orðið' til þess að láta í ljps gagnstæða skoðun, hafa kommúnistar veitzt að þeim með fúkyrðum og lygum, sem einkenna málflutning þeirra allan. Aðbúð erlendra blaðamanna í Rússlandi mætti vera hlutlausum mönnum sönnun þess, að því fer alls fjarri, að í Rússlanai ríki frelsi og lýðræði. — Hvað eftir annað hafa borizt fregnir af því, að Rúss- ar hafi bannað erlendum fréttarit- uruní að ferðast um í löndum þeim, sem herir þeirra hafa náð á vald sitt, svo og að ferðast um heima í Rússlancíi.^Hins vegar hafa Rússar sótt það fast ,áð fréttariturum blaða þeirra og útvarps væri leyft að íerðast um í löndum þeim, sem herir vesturveldanna ráða yfir. Hef- _ir hinum rússnesku fréttariturum reynzt þetta auðsótt, svo og að starfa að vild sinni í heimalöndum Engilsaxa og annarra lýðræðis- þjóða.“ Síðar í sömu grein segir: „Áróðursmenn kommúnista munu efalaust svara þessum upplýsingum hins heimsfræga, brezka fréttarit- ara á þá lund, að hann sé „Rússa- hatari". Þeir munu, ef að líkum lætur, telja sig mun fróðari um á- standið í Rússlandi en Paul Winter- ton og aðra þá, sem dvalizt hafá langdvölum í ríki Stalins og kveða upp dóma um rússnesk viðhorf á grundvelli reýnslu sjálfra sín. En hlutlausum mönnum mun efalaust finna\t þessar upplýsingar athygl- isverð sönnun þess, að í Rússlandi ríki ekki frelsi og lýðræði, heldur harðstjórn og einræði. Málfrelsi, rýtfrelsi og skoðanafrelsi er þar ó- þekkt fyrirbæri. Kjör og starfsskil- yrði hinna erlendu fréttaritara í Rússlandi minna á aðbúð þá, sem erlendir fréttaritarar urðu að una í Þýzkalandi, Ítalíu og Japan á ár- unum fyrir heimsstyrjöldina. Hug- arfarið er hið sama, þótt einræðis- serkurinn sé annars vegar brúnn en hins vegar rauður. Það gefur að sjálfsögðu að skilja hvers konar „frelsi" starfsmenn rússneskra blaða og útvarps muni una fyrst búið er að erlendum fréttariturum þar í landi á þann hátt ,sem Paul Winterton lýsir. Það ef „frelsi" skilyrðislausrar þjónustu og hlýöni við stjórnarvöldin. Það er „frelsi" þrælslundarinnar og þrælsóttans." * * * I Um gervallan heim er það nú eitt, sem mönnum verður tíðrætt um: að' nú hefir tekizt að beizla kjarnorku frumeindarinnar. Sumir eru bjart- sýnir, aðrir svartsýnir Að sjálf^ögðu hefir verið um þetta íætt í íslenzkum blöðum óg útvarpi. í Vísi er nýlega svo að orði komizt um þessa stórkost- legu uppgötvun: „Ein sprengja — og heil borg hverfur í ösku og reyk. Margra ára tuga og kynslóða verk lagt í rúst á einu augnabliki .Þannig er hern- aðurinn nú. Og menn spyrja: Er þetta upphaf þess, að heimurinn fái loksins frið, af þvi að enginn þori að leggja út í stríð, þegar svona ægilegt afl hefir verið leyst úr læð- ingi, eða verður þetta upphaf eyð- ingar heimsins? Þessi uppfinning getur orðið • mannkyninu til óum- ræðilegrar blessunar, en hefir því ekki hingað til tekizt að breyta margri blessuninni í bölvun? Margir vona það og' trúa ,að þessi uppfinning ensku og amerísku vís- indamannanna verði tekin í notkun fyrir mannkynið en ekki gegn því, að hún verði látin lyfta mannlífinu á æðra stig en ekki látin brjóta það niður á lífsstig dýranna. Verl}i hún notuð í stríði í framtiðinni, þá verð- (Framhald á 7. síðu) I

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.