Tíminn - 07.09.1945, Blaðsíða 7

67. blað
TÍMEYiy, föstodagmn 7. sept. 1945
7
SEXTIJGUR:
Sverrir Gíslason
bóndi í Hvammi
Hinn 4; ágúst síðastliðinn átti
sextugsafmæli einn af merkustu
bændum þessa lands, Sverrir
Gíslason Hvammi í Norðurár-
dal.
Sverrir er fæddur að Fagra-
dal í Saurbæ í Dalasýslu, en
fluttist ungur með foreldrum
sínum að Hvammi og ólst þar
upp til fullorðinsára. Faðir hans
var Gísli prófastur Einarsson, er
lengi var prestur að Hvammi og
síðar að Stafholti. Var sr. Gísli
sonur Einars bónda Magnús-
sonar í Krossanesi í Skagafirði
og konu hans, Euphemiu
Gísladóttur Konráðssonar sagn-
ritara. Voru þeir albræður sr.
Gísli og Indriði Einarsson skáld
og rithöfundur.Móðir Sverris var
Vigdís Pálsdóttir bónda og al-
þingismanns Pálssonar í Dæli í
Víðidal. Standa þannig að
báðum foreldrum hans hinar
merkustu ættir.
Sverrir stundaði búnaðarnám
við bændaskólann á Hvanneyri,
að lokinni fræðslu þeirri, er
hann fékk í föðurgarði — og
lauk þar námi vorið 1910. Næstu
ár hafði hann með höndum
jarðabóta og leiðbeiningastörf
fyrir bændur. Árið 1916 keypti
hann svo jörðina Hvamm, sem
þá var ekki lengur prestsetur, og
hóf þar búskap sama ár. Það ár
kvongaðist hann Sigurlaugu
dóttur hins alkunna borgfirzka
búnaðarfrömuðar og jarðyrkju-
manns, Guðmundar heitins Ól-
afssonar að Lundum. Þarna hafa
þau hjón búið síðan hinu mesta
rausnar- og myndarbúi og
verið samhent um stjórn hins
^mannmarga og myndarlega
heimilis er hjá þeim hefir jafn-
an verið. Hafa þau eignast sex
mannvænleg börn og veitt þeim
hið bezta uppeldi. Hefir nú elzti
sonur þeira, Guðmundur, byrj-
að búskap að Hvammi á móti
foreldrum sínum.
Sverrir hefir alla tíð verið í
fremstu röð borgfirskra bænda,
atorkusamur og hagsýnn og hið
mesta snyrtimenni í öllum bún-
aðarháttum. Hefir hann verið
jafn vígur um jarðrækt og bú-
fjárrækt og því ætíð átt fallegt
og arðmikið búfé.
Hefir hann stóraukið ábýli
sitt að jarða- og húsabótum.
Væri það starf eitt ærið nóg til
að vinna sér til ágætis.
Ennþá er þó ótalinn annar
aðalþátturinn í ævistarfi hans,
sem er hin óvenju mikla og fjöl-
breytta félagsmálastarfsemi
hans fyrir sveit sína og sýslu.
Á unga aldri lét hann Jíegar
mjög til sín taka í félagsmálum
æskumanna í héraðinu. Gerðist
hann brátt oddviti ungmenna-
félags sveitar sinnar, og síðar
einn af leiðandi mönnum hér-
aðs-sambands ungmennafélag-
anna. Var starf þeirra á þeim
árum í miklum blóma. Hefir sú
starfsemi vafalaust orðið honum
giftudrjúgur skóli í félagsmálum
eins og fleiri ungum mönnum,
og komið honum síðan að góðu
haldi í lífinu. Er skemmst af að
segja, að honum hefir hvarvetna
verið beitt fyrir í félagsmálum
sveitar sinnar og sýslu. Þannig
hefir hann verið oddviti og
sýslunefndarmaður óslitið síðan
1916 og hreppstjóri frá 1931.
Endurskoðandi Kaupf élags Bch-g-
firðinga var hann um 20 ara
skeið, en er nú og hefir verið
undanfarin ár í stjórn kaupfé-
lagsins svo og Sparisjóðs Mýra-
sýslu. Formaður Fasteignamats-
nefndar Mýrasýslu var hann
bæði matstímabilin 1928 og 1938.
Auk þess hefir hann verið for-
maður í Búnaðarfélagi Nordæl-
inga og fulltrúi í Búnaðarsam-
bandi Borgarfjarðar og gegnt
fjölda annarra trúnaðarstarfa,
sem of langt yrði upp að telja. —
Sá er þetta ritar kynntist
Sverri Gíslasyni fyrst fyrir um
hálfum fjórða tug ára, aðallega
í Ungmennasambandi Borgar-
fjarðar. Bar þá þegar glögt á
þeim hæfileikum og mannkost-
um er síðar hafa einkennt hann
og þroskast með honum eftir
því sem árunum fjölgaði. Má
þar nefna mikinn og vakandi
áhuga fyrir öllum umbótamál-
um bæði heima fyrir og í þjóð-
félaginu, og fæ ég ekki betur séð
en að sá áhugi sé ófölskvaður
enn þótt árin hafi slegið honum
fölva um hár. Samfara áhugan-
um er hann svo gæddur prýði-
legri g'reind og glögguih skilningi
á viðfangsefnum og vandamál-
um, sem menn er jafn marghátt-
uðum störfum gegna þurfa iðu-
lega að leysa. En það sem þó af
ber og einkennir manninn mest
er hin óvenjulega heilsteypta
skapgerð. Hefir hún jafnan lýst
sér í tryggð við gömul og ný
hugðarefni hans og ótrauðri bar-
áttu fyrir þeim, karlmennsku
og einbeittni. Stundum hefir
mönnum þótt hreinskilni hans
all óvægin, en að jafnaði hefir
drenglund hans og mannkostir
fljótlega náð að græða þær
skeinur, sem á þann hátt kann
að hafa sviðið undan stund og
stund. *
Hefir honum því hlotnazt auk-
ið traust, og vinsældir sveitunga
sinna og annarra.samherja eftir
því sem þeir hafa lengur notið
verka hans og formennsku.
Á sextugsafmælinu söfnuðust
á heimili hans fjöldi sveitunga
og vina, og færðu honum ýmsar
góðar gjafir með þökkum fyrir
unnin störf. Við það tækifæri
komst einn sveitunga hans,
Þórður Ólafsson á Brekku svo að
orði, að hann teldi hvert það
sveitarfélag hamingjusamt er
hefði slikan mann sem Sverri til
formennsku málum sínum.
Undir það munu allir taka er
þekkja Sverri í Hvammi og störf
hans fyrir sveit og sýslu. Og þeir
er manninn hafa reynt munu á
einu máli um það, að giftu-
drýgri hafi jafnan reynzt mál-
efnum og mönnum fylgi hans en
flestra annarra og þótt fleiri
hafi farið saman.
Vildi ég óska honum, fjöl-
skyldu hans og öllum er starfa
hans mega njóta, að líf og heilsa
leyfi honum lengi enn að njóta
hinna miklu starfskrafta og for-
ustuhæfileika sem honum hafa
verið gefnir, og sem hann hefir
fengið að ávaxta til þessa.
Bjarni Ásgeirsson.
Erlent yfirHt
(Framhald af 2. síðu)
iska leppstjórn í nokkrum hluta
Kína, vegna samvinnunnar við
Bandaríkin, og hafa þær því ný-
lega gert samning við stjórn
Chiang Kai Shek, þar sem
hún er viðurkennd eina stjórn-
in í Kína. Rússar leggja nú ber-
sýnilega mikið kapp á góða sam-
vinnu við Bandaríkin, enda
þurfa þeir á margvíslegri hjálp
þeirra að halda vegna viðreisn-
arinnar heima fyrir. Atom-
sprengjan kann og að hafa
nokkur áhrif í þessu sambandi.
Enn hefir ekkert frétzt um
það, hvernig viðræðum þeirra
Chiang Kai Sheks og Mao Tse-
Tung muni ganga. En 1 athygli
vekur það, að rétt áður en við-
ræðurnar hófust, lýsti Chiang
Kai Shek yfir því, að hann vildi
koma á stjórnarfari í Kína eft-
ir brezkri og bandarískri fyrir-
<mynd. Mao Tse-Tung hefir hins
vegar lýst sig fylgjandi því, að
stjórnarfar Rússa verði tek-
ið til fyrirmyndar. Hér mæt-
ast tvö ólík sjónarmið, sem örð-
ugt mun reynast að samræma.
Prestafél. Suðurlands
Aðalfundur Prestafélags Suð-
urlands var haldinn í Hveragerði
26.—27. þ. m. Flutt voru nokkur
erindi og ýms mál rædd á fund-
inum. í stjórn voru kosnir séra
Hálfdán Helgason, formaður,
séra Sigurður Pálsson, ritari og
séra Garðar Svavarsson, féhirðir.
Á fundinum var samþykkt á-
lyktun þess efnis, að Strandar-
sókn 1 Selvogi skyldi verða
mynduð. Skv. ályktuninni skal
Strandarkirkja launa presta
sína að hálfu, prestsseturshús
skyldi reist á kostnað kirkjunn-
ar, en prestur skyldi jafnframt
vera barnakennari sóknar sinn-
ar.
Rausnarleg gjöf til
*
Alftártungukirkju
Álftártungukirkju á Mýrum
hefir borizt rausnarleg gjöf ný-
lega. Er það altarisklæði mjög
vandað og fagurt, saumað úr
rauðu silkiflosi, með ísaumuðum
gulum krossi með fjólubláum
rósum, og fylgir því altarisdúkur
vandaður. Gripirnir eru gefnir
sem áheit af frú Jónínu Jóns-
dóttur, Laufásveg 2A i Reykja-
vík, og börnum hennar, en frúin
er alin upp í Álftartungusókn.
Fyrir þennan fagra vinsemdar-
vott og ræktarsemi við gamla
sóknarkirkju vill sóknarnefnd
Álftártungukirkju hér með tjá
sínar beztu þakkir.

Vinnið ötullega fyrir
Títnann. .
argrét Smiðsdóttir
Sænsk sveitalífssaga frá öndverðri 19. öld, eftir sænsku skáld-
konuna Astrid Lind. — Konráð Vilhjálmsson íslenzkaði.
„Heiðraði lesari! Þú hefir eflaust heyrt sögur sagðar, þegar
þú varst barn. Sjálf heyrði ég þær harla margar. Hrifnust
var ég þó að heyra æviþætti þeirra, er átt höfðu bölfestu hér
í byggðinni á undan mér. Ég hlýddi á þá, sem fluttu þessi
fræði; og fúsir voru þeir að fræða mig. Svo dóu mínir gömlu
sögumenn. Ef til vill höfðu þeir sjálfir séð og þekkt, elskað
eða hatað sumt af því fólki, er þeir sögðu frá. Ef til vill!
Ekkert veit veit ég um það. Við, sem búum hér uppi í hinum
víðlendu skógum, erum ekki vön að spyrja. Við sitjum og
hlustum, þegar sagt er frá. Og viö segjum þeim aftur, er
hlusta. ...“
„Heil öld er nú liðin síðan fólk það, er sagan Margrét Smiðsdóttir segir frá,
lifði lífi sínu norður hér í Námahéraði. Allt var það — hver einasti maður
— lífrsenir hlekkir í langri festi kynslóðanna. Það er nú horfið af þessari
jörð. Ótalmargir höfðu runnið skeið sitt á undan því, og ærinn fjöldi hefir
síðan lifað og starfað á sama vettvangi, — unnað, hatað og syndgað, þolað«
og þjáðst. Öld af öld fellur hinn ævarandi og striði örlagastraumur eftir
hinum norðlægu og víðlepdu skógum Námahéraðs. Skógurinn einn er hinn
sami. Öld af öld vakir hann á verði um lífsferil vor allra, er lifum hér norð-
ur frá. — Og alltaf skapast ný og ný örlög.....“
Liðnar aldir koma oss títt fyrir sjónir með sterkari átökum og tilþrifameiri, fábrotnari
lífsvenjum og fyrirbrigðum, en öflugri og ákafari á marga vegu heldur en gerist nú á dög-
um, — í blíðu sem stríðu, gleði og sorg, ást og hatri.
Margrét Smiðsdóttir er örlagaríh sat/ti, sem aldrei t/lei/mist.
Aðaliitsala hjá XORÐRA Ii.f., Póstliólf 101, Reykjavík.
Ullarverksmiðjan
GEFJUN
framleiðir fyrsta flokks vörur.
Spyrjið því jafnan fyrst' eftir
Gefjunarvörum
þegar yðnr vantar HLLARVÖRUR
VATNSDÆLUR
með bensínmótor, hentugar fyrir sveitabýli og sumarbústaði.
Heifdverzlunin ALFA
Hamarshúsinu. Síini 5012.
Stór bók um líf og starf og samtíð lístamannsins mikla
Leonardo da Vinci
eftir rússneska stórskáldið Dmitri Mereskowski, í þýðingu
Björgúlfs læknis Ólafssonar
f er komin í bókaverzlanir
Leouardo da Vinci var (uröulegur maður. Hvar sem hann er nefndur i bókurh, er
ems og memi skorli orð til þess að lýsa atgerfi hans og yfirburöum. I .fincyciopredia
Bntanmca" (1911) er sagt, xtð sagan nefni engan mann, sem sé hans jafningi ií sxiði
vtsmda og lisla og óhugsandi si. að nokkur maður hefði enU ttf að afkasto Imndiaðasta
parti af öllu þvi, sepn hann fékkst við.
Leonardo da einci var óviðjafnnnlegur mdlari. En hann var lika uppfinningamaðnr
i við Edison, eðlisfrœðingur. starSfrivðingnr, sl]ömufraðingúr og hervélafraðingur
Hann fékkst við rannsóknir I Ijósfraði, liffarafraði og stjómfraði. andlUsfall manna og
fellingar i klaðum athugaði hann vandlega.
Söngmaður var Leonardo. góður og ték sjilfur d hljóðfari. Enn fremur 'ritaðí hann
kynstrin öll af dagbókum, en -
list hans hefir gefið honum orðstír, sem aldrei deyr.
Þessi bók um Leonardo da Pinci er saga «m manmnn, er Ijðlliafastur og afkasta■
mtstur er talinn allra manna, er sögur fara af. og emn af mestu tislamðnniim veraldar.
t bókimti eru um 30 myndir af listaverkum.
ILF. LEIFTUR, Reykiavík.
Smnband ísl. samvinnufélaga.
Ef þér skiptið við kaupfélögin, fáið þér vörur
með sanngjörnu verði.
Tilkynning
um bæjarhreinsun
Samkvæmt 86. gr. lögreglusamþykktar Reykjavíkur, er
óheimilt að skilja eftir á almannafæri muni, er valda ó-
þrifnaði, tálmun eða óprýði.
Slíkir munir verða fluttir af bæjarsvæðinu á kostnað
og ábyrgð eigenda, ef þeir ráðstafa eigi mununum tafar-
laust. Öllu því, sem lögreglan telur lítið verðmæti í, verður
fleygt.
\
Ennfremur er hús- og lóðaeigendum skylt skv. 92. gr.
lögreglusamþykktarinnar, að sjá um að haldið sé hreinum
portum og annarri ábyggðri lóð í kring um hús þeirra, eða
óbyggðri lóð, þar á meðal rústum.
Brot gegn þessu varða sektum, allt að 1000 krónur.
Lögreglustjórinn í Reykjavík
3. septembcr 1945.
, M , ---------- — ' ...— ' " '
Nokkra stærð-
fræðistúdenta
« ) 0
vantar til vinnu í skrifstofu mina í vetur. Umsóknir, ásamt
prófskírteini og meðmælum, ef til eru, sendist skrifstofu
minni fyrir 14. september næstkomandi.
Bæjarverkfræðmguriitii í Reykjavík.