Tíminn - 25.09.1945, Síða 6
6
t
TÍMITCN, þrfðjndagmii 25. sept. 1945
T2. blað
Frá kirkjufundin-
um a
Hinn almenni kirkjufundur,
sem haldinn var á Akureyri dag-
ana 9.—11. þ. m.! tók mjög mörg
mál til umræðu og afgreiðslu
og gerði ályktanir um þau.
Fara þær helztu hér á eftir:
Kirkjuhús í Reykjavík.
1. „Almennur kirkjufundur
haldinr^ á Akureyri dagan 9,—
11. sept. 1945 íýsir eindregnu
fýlgi sínu við framkomna til-
lögu um kirkjuhús í Reykja-
vík, er verði miðstöð kirkju-
legrar starfsemi í landinu.
Fundurinn telUr nauðsynlegt,
að sem fyrsV liggi fyrir áætlun
um byggingu hússins og um það
starf, er vinna skal í sambandi
við það. Telur funduftnn rétt, að
byrjað verði á því að koma upp
húsi fyrir pjentsmiðju kirkj-
unnar, bókaútgáfu og bókasölu,
skrifstofur biskups og samkomu
sali fyrir kirkjulegt starf eftir
því sem ástæður leyfa, en gert
sé ráð fyrir viðbótarbyggingum
eftir þörfum.
Fundurinn skorar á alla söfn-
uði landsins að veita máli þessu
fylgi og fjárhagslegan stuðning
og felur fulltrúum kirkjufund-
arins að kynna mál þetta í
söfnuðum sínum.
2. Fundurinn samþykkir að
tilnefna 1*7 menn í nefnd, er
"’vinni í samráði við biskuþ,
kirkjuráð og prestastétt lands-
ins að frekari undirbúningi
málsins og lætur þá ósk í Ijós,
að þeir allir takf starf þetta að
sér.“
Þessir menn voru tilnefndir í
nefndina:
Júlíus Havsteen sýslumaður,
Húsavík, Ársæll Sveinsson, út-
gerðarm., Vestmannaeyjum, Ás-
geir Stefánsson, framkv.stjóri,
Hafnarfirði, Elías J. Pálsson, út-
gerðarm., ísafirði, Haraldur
Böðvarsson, útgerðarm., Akra-
nesi, Ingimar Jónsson, skólastj.
Reykjavík, Jakob Frímannsson,
kaupfélagsstjóri, Akureyri, Ól-
afur B. Björnsson, kaupm.,
Akrane^i, Ragnhildur Péturs-
dóttir, frú, Reykjavík, Sigurður
Ágústsson, kaupm., Stykkis-
hólmi, Tómas Björnsson, kaup-
maður, Akureyri, Vilhjálmur
Þór, bankastjóri, Reykjavík,
Þormóður Eyjólfsson, ræðismað-
ur, Siglufirði, Þorsteinn Jónsson
kaupfélagsstj., Reyðarfirði, Þor-
steinn Seh. Thorsteinsson, lyf-
sali, Reykjavík, Þórarinn Þór-
arinsson, skólastj., Eiðum, Hall-
dóra Bjarnadóttir, Glerárþorpi
við Akureyri.
Kirk j ubyggingar.
„Hinn almenni kirkjufundur
haldinn á Akureyri dagana 9.
—11. sept. 1945 fagnar fyam-
komnu frumvarpi, sem Gisli
Sveinsson flutti á Alþingi 1944
og télur fyllstu nauðsyn að það
nái fram að ganga hið allra
fyrsta. Þó lítúr fundurinn svo á,
að 7. gr. frumvarpsins þurfi sér-
stakrar athugunar við“.
Eining kirkjunnar.
„Hinn almenni kirkjufndur
lítur svo á, að á þeim miklu ör-
lagatímum, sem nú standa yfir,
beri öllum kristnum mönnum í
landinu að forðast ófrjóar og ó-
hollar trúmáladeilur um það, er
á milli kann að bera í einstök-
um-atriðum, heldur vinni sam-
huga og með fullri djörfung
að einu' marki — eflingu trúar
og siðgæðis og hvers konar
menningar í anda Jesú Krists.“
Hallgrímskirkja í Reykjavík.
„Hinn almenni kirkjufundur
fagnar því, að bygging fyrir-
hugaðrar Hallgrímskirkju í
Reykjavík er nú fullákveðin og
þakkar öllum þeim, sem að því
hafa stutt. Væntir fundurinn
þesé, að allir söfnuðir lanásins
stuðli að framkvæmd þessa
byggingarmáls eftir beztu getu“.
Húsvitjanir og heimilis-
guðrækni.
„Hin|i almenni kirkjufundur
telur nauðsyn bera t'il þess, að
prestar leggi hina mestu rækt
við húsvitjanir og að þær verði
reglulegt sálgæzlustarf þa.r sem
m. a. sé reynt að styðja alla
heimilisguðrækni eða endur-
vekja hana, þar sem hún er
horfin.“
Héraðssamtök
um efling trúarlífs.
„Hinn almenni kirkjufundur
telur eðlilegt og æskilegt, að
vantar enn sjálfboðaliða sér til
ur útvarpsliður hér eins og tíðk-
ast hjá öðrum kristnum þjóð-
um. Treystir fundurinn því, aS
biskup og kirkjstjörn leitist við
j að koma þessu til vegar?‘
Barnaguðsþjónustur og kristileg
starfsemi meðal ungmenna.
„Hinn almenni kirkjufundur
þakkar þeim prestum, sem flutt
hafa reglubundnar barnaguðs-
þjónustur svo og þeim leik-
mönnum, sem um langt skeið
hafa unnið sem sjálfboðaliðar að
sunnudagaskólastarfi bæði í
Reykjavík og víðar á landinu.
*En þar sem marga prestana
vantar enn sjálfboðaliða sér til
aðstoðar við starfið meðal barn-
anna og engar reglubundnar
barnaguðsþjónustur fara enn
frani í fjölmörgum prestaköll-
um, þá telur kirkjufundurinn
mjög æskilegt að kirkjuráð
ráði hæfan mann til að'ferðast
um og vekja og efla sunnudaga-
skólahald í landi voru.“
Ókeypis námsbækur við kristin-
fræðikennslu í barnaskólum.
„Kirkjufundurinn^felur kirkju
stjórn og kirkjuráði að híutast
til um það við ríkisútgáfu náms-
bóka og hlutaðeigandi stjórnar-
völd, að barnaskólarnir njóti
sömu kjara um allar náms-
bæ.kur, er nota þarf við kristni-
fræðikennsluna og um aðrar
námsbækur barnaskólanna, að
þær -séu látnar börnunum í té
ókeypis.“ __
Hátíðasöngvar
séra Bjarna Þorsteinssonar.
„Hirin almenni kirkjufundur
beinir þeirri ósk^ til allra presta
í landinu, að þeir noti á öllum
hátíðum hátíðasöngva séra
Bjarna Þorsteinssonar, eftir
því sem við verður komið.“
MillLlandakepprLL
Svía og Finna
Snemma í þessum mánuði
fór fram millilandakeppni milli
Svía og Finna í frjálsum í-
þróttum. Úrslit urðu þessi:
Kringlukast:
V. Nykvist, Finnlandi 49.31. m.
-G. Bergh, Svíþjóð 48.16 .m.
A. Hellberg, Svíþjóð 47.00 m.
A. Huutoniemi, Finnlandi 45.89.
Finnland 6 stig, Svíþjóð 5 st.
1500 metra hlapp:
G. Hágg, Svíþjóð 3:51.8 mín.
L. Strand, Svíþjóð 3:51.8 mín.
M. Salovaara, Finnl. 3:54.8 mín.
A. Kainlauri, Finnl. 3:57.8 mín.
Svíþjóð 8 stig, Finriland 3 st.
Kúluvarp:
H. Willny, Svíþjóð 15.21 metra.
Y. Lehtilá, Finnlandi 15.02 m.
S. Bárlund, Finnlandi 14.92 m.
H. Arvidsson, Svíþjóð 14.47 m.
Svíþjóð 6 stig, Finnland 5 stig.
5000 m. hlaup:
Á. Durkfeldt, Svíþj. 14:25.6 mín.
V. Heino, Finnlandi 14:27.6
E. Andersson, Svíþjóð 14:52.0.
T. Máki, Finnlandi 14:58.5.
Svíþjóð 7 stig, Finnland 4 sty
Langstökk:
P. Simola, Finnlandi 7.34 metra.
S. Hákansson, Svíþjóð 7.16 m.
E. Javala, Finnlandi 7.15 m.
G. Strand, Svíþjóð 6.96 m.
Fyrsta matsveina- og fram-
reiðslufélag hér a iandi
Síðastliðinn miðvikudag luku
7 matsveinar og 5 framreiðslu-
menn prófi í Valhöll á',Þingvöll-
um. Er það í fyrsta sinn, að próf
í þessum iöngreinum fer fram
hér á landi. í tilefni þessa var
boðið í veizlu að Þinévöllum tíð-
indamönnum blaða og útvarps,
forustumönnum iðnsamtakanna
og ýmsumjnönnum úr'gestgjafa
og veitingamannastéttinni.
Undir borðum voru haldnar
margar ræður og tók fyrstur til
máls Friðsteinn' Jónsson for-
maður Matsveina og veitinga-
þjónafélags íslands. Rakti hann
all ýtarlega sögu stéttarinnar og
baráttu hennar fyrir því að vera
viðurkennd sem sérstök iðn-
grein.
Matsveina- og frammistöðu-
mannastéttin er tiltölulega ung
hér á landi. Þegar fyrstu far-
þegaskipin voru keypt hingað til
lands, voru engir íslendingar til,
sem gátu tekið að sér þessi störf
á skipunum. Brátt réðist þó úr
þessum vandkvæðuip fyrir fram-
sækni og dugnað einstakra
manna, er fóru utan og kynntu
sér þessi störf meðal annarra
þjóðá. Þegar þeir komu aftur
heim, leýstu þeir hina útlendu
menn af, og um 1930 var svo
l^omið, að allir matsveinar og
framreiðslumenn á íslenzku
skipunum voru orðnir jslend-
ingar. Síðan hefir ekki þurft að
sækja menn frá öðrum þjóðum
til þessara starfa hér á landi. .
í ræðu sinni minntist Frið-
steinn þeirra manna, er ruddu
brautina og börðust fyrir géngi
stéttarinnar. Meðal þeirra má
nefna þá Theodór Jónsson, Ólaf
Jónsson, Jónas Lárusson og Jón
Bogason. Árjð 1922 var Mat-
sveina og veitingaþjónafélag ís-
lands stofnað, mest fyrir atbeina
Ólafs Jónssonar, og það má
segja, að sá árangur og sú við-
urkenning.ver stéttin hefir hlot-
ið nú með því að verða tekin
inn í iðnsamtökin sem sérstök
iðngrein, er fyrst og fremst að
þakka þessum félagsskap. Ól-
afur Jónsson sá það 1922, að
þessa félagsskapar var full þörf.
Næst Friðsteini tók til máls
Guðmundur H. Jónsson yfir-
þjónn og gat þess, hve iriikils
virði það væri, ef allir hlutað-
eigendur legðust á<eitt um að
undirbúa matsveina og fram-
reiðslumenn sem bezt undir störf
sín með námi. Hann sagði, að
þó þetta próf, og sú framreiðsla
er sást á Þingvöllum þennan dag
bæri vott um, að hæfni væri
fyrir hendi, þá þyrfti að skapa
stéttinni betri námsskilyrði, á
öðrum sviðum, og þá einkum til
bóklegra N fræða. Guðmundur
benti réttilega á hina miklu þöri
^téttarinnar fyrir tungumála-
kunnáttu, því eins og öllum mun
ljóst, verður starfsfólk gistihús-
anna að skilja hina erlendu
gesti, er sækja munu landið
heim á komandi árum í stærri
stíl en nokkru sinni fyrr.
Auk þeirra er nú hefir verið
getið tóku til máls Guðrún
Eiríksdóttir matsölukona, Pétur
G. Guðmundsson, formaður Iðn-
ráðs Reykjavíkur, Ragnar Þórð-
arson lögfræðingur, Hjörtur
Nielsen yfirþjónn og Jónas Lár-
usson forstjóri Hótels KEA á
Akureyri. Hafði hann komið alla
leið norðan af Ákureyri til að
vera viðstaddur hátíðahöldin.
Hann talaði uppörvandi orðum
til ' hinna ungu manna og
kvenna er luku prófi og hvatti
þau fcil reglusemi og fáðdeildar.
Jón Guðmundsson gestgjafi á
Þýigvöllum flutti einnig hjart-
næma ræðu og beindi orðum
sínum til þeirra er gengust undir
prófið. Áður úm daginn hafði
hann sýnt gestunum stað þann,
er hann hugsar sér að framtíð-
arhótej rísi á Þingvöllum, Er það
nokkuð sunnar en Valhöll stend-
ur nú. Jón Guðmundsson, hefir
auk gestgjafastarfa sinna unn-
ið annað merkilegt og eftir-
tektarvert starf á Þingvöllum.
Hann hefir grætt upp gróður-
lausan hraunblett og fengið
trjágróður til að þrífast þar. Er
hann nú að byrja að gróður-
setja trjáplöntur í hraunhæðina
ofan við Valhöll.
Þeir, sem gengust undir próf-
ið, stóðust það allir. Það voru því
5 framreiðslumenn, 5 matreiðslu-
menn og 2 matreiðslustúlkur,
sem luku prófi. Framreiðslu-
sveinarnir eru: Stefán Þorvalds-
son, Theodór Ólafsson-, Árni G.
Jónasson, Trausti Magnússon og
Tryggvi Steingrímsson. Mat-
reiðsluprófi luku: Þorgeir Pét-
ursson, Kristján Ásgeirsson,
Sveinsina Guðmundsdóttir,
Hólmfríður M. Jensdóttir, Þórð-
ur E. Arason, Böðvar Steinþórs-
son og Kjartan Guðjónsson.
Prófdómendur voru Þórir Jóns-
son, Lydvig Petersen,' Alfred
Rosenberg, Steingrímur Jó-
hannesson, Edmund Erik-
sen og Helgi Rosenberg.
Prófið var haldið á vegum Mat-
sveina og veitingaþjónafélags
íslands, en auk þess tóku ýmsir
aðilar þátt í kostnaðinum við
það með framlögum, og gjöfum.
Það má slá því föstu, að eng-
inn þeirra gesta, sem staddir
voru í Valholl síðastl. miðviku-
dag, efist um það framvegis, að
islenzkir matreiðslu- og fram-
reiðslumenn standi fyllilega
jafnfætis stéttarbræðrum sínum
í öðrum löndum. Veizlubúnaður-
inn á Þingvöllum og framreiðsla
öll var öllúm þeim er að henni
stóðu til mikils sóma. .
Finnland 7 stig, Svíþjóð 4 st.
i V /
t
400 m. grindahlaup:
B. Storskrubb, Finnl. 52.9 sek.
A. Westman, Svíþjóð 53.9 sek.
A. Wallander, Sviþjóð 55.0 sek.
A. Hyökyranta, Finnlandi 57.2.
Finnland 6 stig, Svíþjóð 5 st.
Stangarstökk:
H. Ohlsson, Svíþjóð 4.00 m.
O. Sundqvist, Svíþjóð 3.90 m.
M. Hurme, Finnlandi 3.80 m.
V. Korpela, Finnlandi 3.80 m^
Svíþjóð 8 stiíij, Finnland 3 stig.
110 m. grindahlaup:
H. Lidman, Svíþjóð 14.6 sek.
H. Kristoffersson, Svíþjóð 14.9.
E. Suvivuo, Finnlandi 15.3
V. Jussila, Finnlandi 15.5.
Svíþjóð 8 stig, Finnland 3 stig.
800 m. hlaup:
B. Storskrubb, Finnlandi 1:50.8.
H. Liljekvist, Svíþjóð 1:51.2.
S. Malipbfrg, Svíþjóð 1:51.9.
R. Björklöf, Finnland 1:53.2.
Finnland 6 stig, Svíþjóð 5 stig.
Sleggjukast:
B. Ericson, Svíþjóð 56.04 m.
E. Linpé, Svíþjóð 52.26 m.
R. Aulamo, Finnlandi 50.59. m.
L. Tamminen, Finnlandi 50.37 m.
Svíþjóð 8 stig, Finland 3 stig.
Hástökk:
A. Duregárd, Svíþjóð 1.94 m.
N. Nicklén, Finnlandi 1.90 m.
G. Lindecrantz, Svíþjóð 1.90.
S. Salokangas, Finnlandi 1.90.
Svíþjóð 7 stig, Finnland 4 stig.
10000 metra hlaup:
V. Heino, Finnlandi 30,04 mín.
E. Heinström, Finnlandi 31:07.8.
L. Nilsson, Svíþjóð 31.36.6.
G. Östling, Svíþjóð 31:43.0.
Finnland 8 stig, Svíþjóð 3 stig.
Þrístökk:
H. Sonck, Finnlandi 14.86 m.
Á. Hallgren, Svíþjóð 14.73.
B. Johnsson, Svíþjóð 14.72.
E. Jalava, Finnlandi 14.60.
Finnland 6.stig, Svíþjóð 5 stig.
Spjótkast:
S. Eriksson, Svíþjóð 71.10 m.
T. Rautavaara, Finnlandi 68.73.
E. Autonen, Finnlandi 67.87.
L. Atterwall, Svíþjóð 67.47.
1000 metra boðhlaup:
Svíþjóð, 1:56.4 (í sveitinni
voru : Laessker, Strandberg,
Ljunggren og Sjögren).
Finnland, 2:00.9. (í sveitinni
voru: v. Jalava, N. Kronqvist,
A. Tammisto og R. Björklöf).
Samanlagður stigafjöldi land-
anna: Svíþjóð, 105 stig, Finnland
79 stig.
Vinnið ötullega tyrir
Ttmcttm.
Samband ísl. samvinnufélaga,
SAMVINNUMENN!
Vitið þér, að íslendingar höfðu þegar hafið
samtök í verzlunarmálunum nokkru áður en
fyrsta samvinnufélagið var stofnsett í bænum
Rochdale á Englandi. Lesið um þá atburði í bók
♦
Arnórs Sigurjónssonar og kynnist hinum ein-
kennilega afburðamanni, séra Þorsteini Páls-
syni að Hálsi í Fnjóskadal. Fæst í
Fræðslu- og félagsmáladeild S. í. S.,
Sambandshúsinu, Reykjavík.
Ullarverksmiðlan
GEFIUN
framleiðlr f y r*s t A flokks vörur.
Spyrjið |iví jafiiiin fyrst eftir
Gefjunarvörum
þegar yður vantar ULLARVÖRVR
Tilkynmng
r *
til húsvátryggjenda
utan Reykjavíkur
. * « V
I lögum um breytingu á lögum um Brnabótafélag íslands nr. 52,
frá 12. okt. 1944, 1. gr., segir svo:
„Heimilt er félaginu og vátryggj endum skylt að breyta árlega
vátryggingarverði húsa til samræmis við vísitölu byggingar-
kostnaðar, miðað við 1939“.
Þessa heimild hefir félagið notað, og hækkað vátryggingarverð
frá 15. okt. 1945 samkvæmt vísitölu byggingarkostnaðar, sem
hefir verig ákveðin i kaupstöðum og kauptúnum |370 og í sveitum
400, miðað við 1939. — Frá 15. okt. 1945 falla úr gildi viðauka-
skírteini vegna dýrtíðar.
Vátryggjendur þurfa því, vegna hækkunar á vátryggingar-
fjárhæð eigna þeirra að greiða hærri iðgjöld á næsta gjalddaga,
en undanfarin ár, sefn vísitölu hækkun nemur.
• ' . \
Nánari pplýsingar hjá umboðsmqnnum.
Búnaðarfélag íslands
Tilkynnin
frá Verðlagsnefnd landbiínaðaraf-
urða’ um verðákvörðun á kindakjöti
A. Heildsöluverð til smásala:
I. verðflokkur kr. 9.52 kílóið.
í þessum verðflokki sé I. og II. gæðaflokkur dilkakjöts
og geldfjárkjöts samkvæmt kjötfloljkunarreglunuiri.
II. verðflokkur kr. 8.00 kílóið.
í þessum flokki sé III. gæðaflokkur dilkakjöts og G I.
III. verðflokkur kr. 6.20 kílóið.
í þessum flokki sé Æ I ogÍH I. í
IV. verðflokkur kr. 5.50 kílóið.
íJiessum flokki sé Æ II og H II.
%
B. Heildsöluverð til auiiara eu smásala,
skal vera kr. 0.28 hærra hvert kíló. \
i&m.“ ** *r*■ "• r-s't.i '■ ,.r-
C. Smásöluverð:
I. Dilka- og geldfjárkjöt (súpukjöt) kr. 10.85 kílóið.
II. Ærkjöt fyrsta flokks (Æ I og H I) kr. 7.25 kílóið.
Sláturleyfishöfum og kjötsölum um land allt er skylt að halda
bækur yfir daglega kjötsölu þar til annað verður tilkynnt.
Verð þetta gildir frá og með 20. þ. m.
Verðlagsnefndin
f