Tíminn - 20.11.1945, Blaðsíða 8

Tíminn - 20.11.1945, Blaðsíða 8
Þeir, sem vilja kynna sér þjoðfélagsmál, inntend og útlend, þurfa að lesa Dagskrá 8 ! REYKJAVÍK * DAGSKRÁ 20. /VÓV. 1945 er bezta islenzka tímaritLð um þjóðféíagsmál 88. blað 7 AJVWÁLiJL TÍJWAI¥S ^ 15. nóvember, fimmtudagur: Washmgtonfundiirmii., Washington: Birt var sam- eiginleg yfirlýsing frá Truman, Attlee og King um viðræöufimd þeirra. Þar segir, að Banda- ríkin, Bretland og Kanada muni beita sér fyrir stofnun al- þjóðanefndar, sem annist rann- sóknir og hagnýtingu á atom- orkunni, en leyndin um gerð atomsprengjunnar verði ekki opinberuð að svo stöddu. Java: Tilkynnt var að upplýst væri, að Japanir stæðu á bak við uppreisn þjóðernissinna. Palestina: Óeirðir héldu þar áfram. Frakkland: Sagt að ósam- komulag sé risið milli de Gaulie og kommúnista út af stjórnar- mynduninni. 16. nóvember, föstudagur: Dcilau í Frakklandi. Frakkland: De Gaulle hefir ákveðið að biðjast lausnar, þar Fyrsta danska skipið (Framhald af 1. síöu) verið á sífelldu ferðalagi vun Danmörk. Það leyndi- sér ekki um borð í Dronning Aiexandrine, að séra Friðrik er ennþá sami æsku- lýðsvinurinn og við þekktum hann fyrir sex árum, en þann tíma hefir hann nú dvalið í Danmörk. Börnin á skipinu vildu helzt ekki skilja við hann og kölluðu hann afa sinn. Nú segist hann muni setjast að hér á landi og hefir jafnvel í hyggju að skrifa áframhald að ævisögu sinni á íslenzku, en áð- ur eru komnar út tvær bækur, Undirbúningsárin og Starfsárin I. Bækur þessar eru sérstaklega skemmtilegar aflestrar, enda hefir margt drifið á daga höf- undarins. Áframhaldsins af ævisögunni er þvi beðið með eftirvæntingu. Kona Sigurjóns Ólafssonar myndhöggvara, Tove Ólafsson var meðal farþeganna og hafði tíðindamaður blaðsins, sem snöggvast tal af henni. Hún hefir komið tvisvar hingað til lands áður og er einlæglega hrifin af landí og þjóð. „ísland er fagurt land, og þjóðin er við- mótsþýð og hefir að því er mér virðist glöggt auga fyrir fögrum listum.“ Þau hjónin hafa í hyggju að efna til sýningar á verkum sýnum hér, en ekki er ennþá ákveðið hvenær það verður. Frúin sem sjálf er kunn- ur myndhöggvari hafði meðferð- is á skipinu nokkuð af listaverk- um þeirra, en þau eiga von á fleirum af verkum sínum hing- að til lands á næstunni.Þau hjón munu setjast hér að um óákveð- inn tíma og vinna að list sinni. Skipstjóri á skipinu nú er Karl E. Barris, og var hann fyrsti stýrimaður áður á skip- inu í íslandsferðtim þess fyrir styrjöldina. , Hann kvað ferðina hafa geng- ið að óskum og veður hafa verið með ágætum gott, varla komið dropi á þilfar alla leiðina til Færeyja, en tvo seinustu daga ferðarinnar sagði hann að lít- ilsháttar stormur hefði verið. „Það er ánægjulegt að koma aftur til íslands", sagði Barris skipstjóri að lokum. Um ástandið í Danmörk nú er það að segja, eftir því sem far- þegarnir hermdu, að ró er nú að skapast þar aftur og ýms önn ur stríðsfyrirbrigði að hverfa. Eru erlendar vörur nú aftur að koma í verzlanir lítilsháttar, en þó er lítið um flestar vöruteg- undir. Tóbaksskortur er ennþá tilfinnanlegur. Þegar skipið lagðist að bryggju í Reykjavík hafði safnazt sam- an fjöldi manns á uppfylling- unni til að taka á móti farþeg- unum, sem flestir koma hingað í fyrsta sinn, en íslendingarnir flestir eftir margra ára fjar- veru frá ættlandi sínu. Þjóðin býður þá velkomna heim, og væntir góðs af starfi þeirra. sem hann vildi ekki fallast á þá kröfu kommúnista, að þeir fengju annað hvort sæti innan- ríkisráðherra, utanríkisráðherra, eða hermálaráðherra. Búlgaria: Leppstjórninni í Búlgaríu barst sú orðsending frá Bandaríkjastjórn, að hún myndi ekki viðurkenna hinar fyrirhuguðu kosningar þar, þar sem þær væru ólýðræðislegar. Þýzkaland: Bretar yfirtóku Kr uppsverksmiðj urnar. 17. nóvember, laugardagur: Ræða de Gaulle. Frakkland: De Gaulle flutti útvarpsræðu og kvaðst ekki hafa getað fallizt á þá kröfu komm- únista, að þeir fengju að ráða yfir lögreglunni, hernum eða utanríkismálunum, þar sem þeir væru undir erlendum áhrifum. Þýzkaland: Dómur var kveð- inn upp í máli Belsenfangavarð- anna. Níu voru dæmdir til heng- ingar, þar af 3 konur. Nokkrir voru sýknaðir. Jugoslavia: Tito sagði á blaða- mannafundi, að Pétur konung- ur gerði það réttast að segja af sér, því að Jugoslavar myndu ekki endurreisa- konungdæmið. 18. nóvember, sunnudagur: Stjórn viðurkennd Ungverjaland: Bretar til- kynntu stjórninni, sem mynduð var i Ungverjalandi eftir kosn- ingarnar, að þeir viðurkenndu hana og myndu senda þangað sendiherra. Kína: Stjórnarherinn er komr inn inn í Mansjúríu, þrátt fyrir mótspyrnu kommúnista. Samn- ingaviðræður milli stjórnarinn- ar og kommúnista eru hafnar að nýju. Frakkland: Mikil fundahöld voru hjá stjórnmálaflokkunum, en ósýnt var samt, hvernig stjórnardeilan myndi leysast. Sigurður Eggerz (FramhalcL af 1. síðu) isgerðinni i Reykjavík og gegndi því starfi til 1922, en þá varð hann forsætis- og dóms- málaráðherra og hafði þau em- bætti á hendi í 2 ár, til 1924. Siðan var hann bankastjóri ís- landsbanka til 1930, en á næstu árum, 1930—32, málaflutnings- maður í Reykjavík. Sýslumað- ur í ísafjarðarsýslu og bæjar- fógeti á ísafirði var hann frá 1932 til 1934, er hann var skip- aður sýslumaður í Eyjafjarð- arsýslu og bæjarfógeti á Akur- eyri. Því embætti gegndi hann til 1. febr. síðastl., en lét þá af því fyrir aldurssakir og flutt- ist til Reykjavíkur. Sigurður Eggerz átti um langt skeið sæti á Alþingi, var fyrst þingmaður Vestur-Skaft- fellinga 1911—1916, landskjör- inn þm. 1916—1926 og þm. Dalamanna 1927—1931. For- seti sameinað$. þings var hann 1922. Af öðrum störfum er Sig- urður Eggerz hafði á hendi, má nefna, að hann var endurskoð- andi Landsbankans 1920— 1922, í gengisnefnd um skeið og í alþingishátíðarnefnd 1926 :—1930. Þess má og geta, að hann hefir samið og gefið út nokkur leikrit og nokkur ljóð- mæli eru til frá hans hendi. Með Sigurði Eggerz er hnig- inn í valinn einn hinn vinsæl- asti og glæsilegasti stjórnmála- maður þjóðarinnar á síðari ár- um. Sjálfstæði hennar var hon- um alla tíð hjartfólgnast allra mála, og einlægari baráttumað- ur á því sviði var ekki til i land- inu. Það er víst og k'unnugt, að áhrif hans 1 sjálfstæðisbar- áttunni voru mikil og sterk. Mesta aðdáun meðal almenn- ings hlaut hann 1911, þegar hann lagði ráðherrastöðu sína að veði, er hann fékk ekki fram- gegnt í ríkisráði Dana þeirri kröfu varðandi réttindi ís- lands, sem Alþingi hafði gert og hann sjálfur hafði óbifandi Morgunbl. og mjólkurmálin (Framhald af 1. síðu) i nóga mjólk, en það er víst, að hefði mjólkurskipulagið ekki komizt á, myndi. nú vera hér stórkostlegur mjólkurskortur. Bændurnir hefðu þá neyðst til að yfirgefa búskapinn. Það, sem hefir verið gert til að bæta meðferð og vinnslu mjólkurinn- ar, hefir líka verið gert fyrir at- beina ýmissa Framsóknar- manna, eins og t. d. bygging hinnar vönduðu mjólkurstöðv- ar, er taka mun til starfa á næsta ári. Hitt ber svo jafn- framt að viðurkenna, að margir Sjálfstæðismenn hafa þar einn- ig lagt hönd á plóginn, eins og t. d. þeir, sem nú eiga sæti í samsölustjórninni, þótt aðal- málgagn Sjálfstæðisflokksins hafi reynt að gera flest til spill- is í þessum málum. Þótt benda rnegi á ýmsa mikla árangra á þessu sviði, skal það fúslega viðurkennt, að þar er enn mikið starf óunnið. Fjöl- margt stendur enn til bóta og að því mun unnið á komandi árum. Framsókriarmönnum er vel ljóst, að síbatnandi vöru- vöndun er ein bezta trygging fyrir aukinni sölu, enda hefir vöruvöndunin jafnan verið eitt helzta markmið samvinnufélag- anna. Nú þegar styrjöldinni er lokið og útvegun véla verður minni erfiðleikum háð, verður unnt að ná miklu meiri árangri í þessum efnum en hingað til. Ólík afstaða. Mbl. reynir nú sérstaklega að ala á þpjm rógi, að Framsókn- armenn séu á móti öllum um- bótum á þessu sviði, og þykist einkum geta haft það til sönn- unar, að Tíminn hafi gagnrýnt gerlaskýrslu Sigurðar Péturs- sonar! Það, sem Tíminn hefir gert i þeim efnum, er að sýna fram á,. að skýrsla Sigurðar er fyrst og fremst miðuð við það að koma af stað æsingum og því er hún eins villandi og óvísinda- leg og hugsast getur, eins og Stefán Björnsson sýndi nýlega fram á hér í blaðinu. Tíminn Kjötþungi sláturfjár (Framhald af 1. síðu) Auk þess hefir verið slátrað 32 þús af öðru fé og nemur kjöt- þungi þess 669 smál. Alls nemur því kjötþungi þess fjár, sem hef- ir verið slátrað, 5452 smál. í fyrra var slátrað 335 þús. dilkum og nam kjötþungi þeirra 4822 þús. smál. Þá var slátrað 38 þús. af öðru fé og nam kjöt- þungi þess 813 smál. Alls nam kjötþungi þess fjár, sem var slátrað 'í fyrra 5635 smál. í fyrra var meðalþungi dilka 14.37 kg., en nú 13.8 kg. Hér er vitanlega eingöngu tal- ið það fé, sem hefir verið slátrað til sölu. hefir jafnframt sýnt fram á, að engin bót sé að því að fela Sigurði eftirlitið, þar sem hann hefir annazt það um 10 ára skeið með ekki betra árangri en hann nú sjálfur lýsir. Hins veg- ar hefir Tíminn bent á þá lausn, að fá hingað vel lærðan út- lendan sérfræðing til að annazt þetta starf og ættu bæði fram- leiðendur og neytendur að telja það bezt ráðið, eins og málum er komið. Það sýnir annars bezt, hvort blaðið, Tíminn eða Mbl., hefir meiri áhuga fyrir endurbótum í þessum málum, að Tíminn hef- ir nýlega birt greinar eftir þrjá mjólkurfræðinga um þessi mál, þar sem bornar eru fram á- kveðnar tillögur um úrbætur. Mbl. hefir neitað að birta tvær af þessum greinum, en hefir birt þá þriðju með því að fella úr henni það atriði, sem afhjúpaði bezt blekkUngaiðju Sigurðar Péturssonar! Frá blaðinu sjálfu hafa engar tillögur komið um ákveðnar umbætur. Það hefir aðeins haldið uppi nöldri og rógi, en hins vegar forðast að gera tillögur um ákveðnar end- urbætur. Þetta er raunverulega gott dæmi um starfshætti Fram- sóknarmanna og Morgunblaðs- liðsins í þessum málum fyrr og síðar. Framsóknarmenn hafa komið fram öllum þeim endur- bótum, sem gerðar hafa verið, og eru nú að vinna að enn stór- felldari endurbótum, sem nú er hægt að koma fram vegna strðslokanna. Morgunblaðsliðið hefir haldið uppi rógi og nöldri og reynt að nota misfellurnar til að spilla á milli bænda og Reykvíkinga, en forðast að beita sér .fyrir nokkrum umbótum. Enn einu sinni hyggst Sjálf- stæðisflokkurinn að fleyta sér á þessari rógs- og nöldursiðju sinni. Hún á að vera eitt aðal- tromp þess í næstu bæjarstjórn- arkosningum. En nú er það Reykvíkinga að sjá í gegnum blekkingarnar og gera upp sak- irnar við þann bæjarstjórnar- meirihluta, sem vanrækt hefir að gera nokkuð til að tryggja bæjarbúum góð og heilnæm matvæli, eins og fiskurinn, sem Reykvíklngar þurfa að borða daglega, er gott dæmi um. Stjórninni falið (Framhald af 1. slðu) hug og dug til þess að fara því fram, er hagkvæmast mætti þykja landi og lýð. Verður og skylt í þessu sem öðru, er til lykta kemur, að hafa það, er bezt má að haldi koma sjálf- stæði og sönnu öryggi hins ís- lenzka lýðveldis. Má og ætla, að við samningagerðin um þessi efni sé við þá eina að eiga, er reynzt hafa vinir vorir og vilja vera það.“ Ýmsar fréttir í stuttu máli Vor um haust. Ferðamaður úr Norðurárdal í BorgaTfirði sagði blaðinu í gær eftirfarandi: Hjá okkur í Norðurárdalnum er varla hægt að segja að hafi komið nema ein frostnótt í haust, aðeins stirðnað eitthvað tvær nætur aðrar. Ber eru enn- þá ágæt og óvenjulega stór og sannfæringu fyrir, að væri rétt- mæt og sjálfsögð. Alla tíð síð- an hefir stafað Ijóma af nafni Sigurðar Eggerz í hugum þjóð- arinnar. Sigurður Eggerz var glað- lyndur maður, hreinskilinn og hvers manns hugljúfi. Allir, sem með honum störfuðu, inn- an þings og utan, minnast hans sem góðs drengs og einlægs hugsjónamanns." Þingmenn vottuðu síðan hin- um látna stjórnmálaforingja virðingu með því að risa úr sæt- um sínum. mikið af þeim. Væri ágætt að fara á berjamó og tína t. d. ber til sultugerðar. Gulrófur, sem skyldar voru eftir vegna smæðar snemma í október, þegar tekið var upp úr görðum, eru nú að verða góðar matarrófur; hafa vaxið að mun í þessum mánuði — Fíflar og sóleyjar eru nú að springa sem óðast út sums stað- ar á túnunum. Telja eldri menn þetta einsdæmi um miðjan nóv- ember. Bær brennur. 15. þ. m. brann bærin að Tjörnum í Saurbæjarhreppi í Eyjafirði. Er það innsti bær í Eyj af j arðarsýslu. Brann bæjarhúsið til kaldra kola, innanstokksmunir allir, fjós og hlaða. Fólkið komst út á nærklæðum og gat bjargað kúnum úr fjósinu. — Bóndinn á Tjörnum heitir Gunnar Jónsson. — íbúðarhúsið var lágt vátryggt og innanstokksmunir óvá- tryggðir. (jatnla Síó Hneykslið i herskólanum. (Best Foot Forward) Lucille Ball, Virginia Weidler, June AUyson, Gloria De Haven, Harry Jamen og hljómsveit. Sýnd kl. 7 og 9. Gildersleeve mikli (The Great Gildersleeve) Gamanmynd með Harold Peary. Sýnd kl. 5. Bí< • 4 ♦ vmdamAlið MIKLA með POUL FEUMERTS í aðal- hlutverki, sýnd kl. 9 vegna óska fjölmargra. Börn fá ekki aðgang. Ógnarnóttin. Henry Fonda. Dana Andrews. Sýnd kl. 5 og 7. Börn fá ekki aðgang. :: :| LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR (jjppáti IVÝTT íslenzkt leikrit. eftir H. H. Sýning á morgun kl. 8. Aðgöngumiðasala í dag kl. 4—7. 5ÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍ5ÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍ$$Í AÐALFUNDUR Framsóknarfélags Reykjavíkur verður haldinn í Baðstofu iðnað- armanna miðvikudaginn 21. þ. m. og hefst kl. 8.30 síðdegis. Dagskrá: 1. Venjuleg aðalfundarstörf. 2. Húsnæðismálin (málshefjandi Guðlaugur Rósinkránz). Stjórnin. Ú R B Æ N U M Aðalfundur Framsóknarfélags Reykjavíkur verður haldinn í Baðstofu iðnaðar- manna næstkomandi miðvikudags- kvöld (annað kvöld) kl. 8,30. Auk venjulegra aðalfundarstarfa flytur Guðlaugur Rósinkranz erindi á fund- inum um húsnæðismálin, sem menn eru hvattir til að veita athygli, þar sem húsnæðisvandamálið er eitt af allra alvarlegustu vandamálum, sem nú krefst skjótrar og góðrar úrlausnar. Guðlaugur er eins og kunnugt er for- maður Byggingarsamvinnufél. Reykja- víkur og þessum málum því kunnugri en flestir aðrir. Athygli skal vakin á því, að fundurinn héfst stundvíslega. Samkoma. Framsóknarmenn 1 Reykjavik héldu skemmtisamkornu í Sýningarskála listamanna s.l. föstudagskvöM. Her- mann Jónasson flutti þar ræðu og svo var. spilað, sungið og dansað af miklu fjöri fram á nótt. Samkoman var fjöl- menn og mjög ánægjuleg að vanda. — Búizt er við, að Framsóknarvist verði spiluð aðeins einu sinnl enn á þessu ári., Fjölmenn samkoma, var haldin í K.F.U.M. síðastl. sunnu- iagsakvöld. Þetta var fyrsta almenna samkoman, eftir að séra Friðrik kom heim og var fjölmennið svo mikið, sem kom að fagna honum, að hinn stóri samkomusalur í K.F.U.M. var yf- irfullur og fólk stóð tugum saman í göngunum, en auk þess varð fjöldi manns frá að hverfa sökum þrengsla. Sýnir þessi samkoma, að hinir mörgu gömlu vinir séra Friðriks hafa ekki gleymt honum í útlegðinni og munu ildrei gleyma honum. Sveinspróf í járniðnaði var haldið dagana 20. og 21. október s.l. Prófið fór fram í Landssmiðjunni. 18 nemendur gengu undir próf en af þeim luku 16 prófinu, og voru. það eftirtaldir :í rennismíði: Grímur Bach- mann, Einar Fr. Steinarsson og Grét- ar Eiríksson. í ketil- og plötusmíði: Ámundi Jóhannsson, Björn Sigurðsson og Þorvaldur Jónsson. í járnsmíði, •feldsmíði): Atli Halldórsson. í málm- steypu: Ólafur Pálsson og Þorgrímur Jónsson. í vélvirkjun: Halldór Ásgeirs- son, Magnús Jónsson, Einar Arnórs- son, Sigurður Jónsson, Bjarni Jóns- son, Sæmundur Gissurarson og Skarp- héðinn Guðjónsson. Próf var því tekið í öllum greinum járniðnaðarins öðrum en eirsmíði. Formaður prófnefndar er Ásgeir Sigurðsson forstjóri Landsmiðj- unnar. Dæmdur fyrir að verða manni að bana. Þann 10. þ. m. var kveðinn upp dóm- ur yfir piltinum, sem sparkaði í Þórð heitinn Árnason verkamann, Nýlendu- götu 7, og varð valdur að dauða hans. Var hann dæmdur í eins árs fangelsi fyrir að hafa orðið manni að bana af gáleysi. Dómur fyrir gálausan akstur. Þann 1. nóv. s. 1. var kveðinn upp dómur í máli bílstjóranna er með gá- lausum akstri urðu ungum pilti, Fil- ippusi Svavari Guðmannssyni, að bana. Það slys skeði á gagnamótum Skot- húsvegar og Fríkirkjuvegar. Voru bíl- stjórarnir dæmdir í 6 mánaða fangelsi og sviptir ökuleyfi ævilangt. Dómar fyrir ölvun við bifreiðaakstur. Frá því um miðjan október háfa 10 menn verið dæmdir fyrir ölvun við bifreiðaakstur. Fjórir þeirra voru dæmdir í 10 daga fangelsi og missi ökuleyfis í þrjá mánuði. tveir þeirra voru dæmdir í 12 daga fangelsi og missi ökuleyfis í þrjá mánuði, einn var dæmdur í 400 kr. sekt. og missi ökuleyfis í þrjá mánuði, einn var dæmdur í 10 daga fangelsi og missi ökuleyfis ævilangt, og einn var dæmd- ur í 12 daga fangelsi og missi ökuleyfis ævilangt. Þá var einn dæmdur í 30 daga fangelsi og missi ökuleyfis í eitt ár. Ryskingar og óhlýðni við yfirvöldin. Þann 29. október s. 1. var ungur piltur dæmdur í tveggja mánaða fang- elsi og 10 þús. kr. skaðabætur. Hafði hann lent í ryskingum við ölvaðan pilt á dansleik og kjálkabrotið hann illa. Þá voru tveir menn dæmdir fyrir a.ð ráðast á gamlan mann og veita honum áverka. Var annar dæmdur í 300 kr. sekt, en hinn í 400 kr. sekt. Þá voru þeir dæmdir til að greiða honum samtals 2500 kr. í skaðabætur. Loks var piltur einn sektaður um 400 kr. fyrir ótilhlýðilega framkomu við lög- regluþjóna er voru að gegna skyldu- störfum sínum.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.